Hôm nay,  

Thay Tế Bào Gốc Tự Thân

26/05/202300:00:00(Xem: 4102)

te-bao-goc
Bệnh viện Mayo ở Rochester, Minnesota. Hình: tác giả gửi.
Tác giả Thanh Mai là cư dân Minnesota, đã nhận giải vinh danh tác giả Viết Về Nước Mỹ 2008. Với những bài viết thuộc nhiều thể loại đề tài, cô là một tác giả rất được bạn đọc yêu mến. Dưới đây là bút ký riêng, kể tiếp về câu chuyện ông xã của chính tác giả trải qua quá trình điều trị ung thư. Tác giả gửi đến để chia xẻ thông tin cùng bạn đọc VVNM. Giải Thưởng Viết Về Nước Mỹ chúc anh Hoàng sớm lành bệnh.

***
Hoàng là ông xã của tôi không may bị bịnh Myeloma ung thư đa u tủy khiến rạn gãy cả xương sườn xương sống. Sau 7 chu kỳ hóa trị kéo dài 6 tháng bác sĩ ung thư giới thiệu về vấn đề thay tế bào gốc để kéo dài thời gian tế bào ung thư trở lại.

Khi nghe bác sĩ nói thay tế bào gốc chúng tôi cùng thắc mắc có phải là tủy thích hợp từ người khác hiến tặng không? Nhưng bác sĩ giải thích là phương pháp mới bây giờ sẽ dùng ngay chính tủy tốt của bệnh nhân để thay vào. Tra Google thấy nói là THAY TẾ BÀO GỐC TỰ THÂN. Nghe ngộ ghê! Bác sĩ cũng nói thêm bệnh nhân phải chịu nhiều phản ứng phụ rất khó chịu vì phải hóa trị một liều thuốc rất mạnh để làm các tế bào xấu lẫn tốt tiêu hết mới đưa tế bào gốc vào. Trong khi đó xác xuất chỉ 70% thành công và khả năng từ 1 đến 7 phần trăm sau này có thể bị vướng 1 loại ung thư máu không chữa được. Còn nếu không thay tủy thì bệnh ung thư của Hoàng sẽ trở lại sớm hơn. Thôi thì cứ chọn thay tủy vậy, 70% là con số cũng lớn mà. Cứ hy vọng đi!

Sau nhiều kiểm tra về tim, gan, phổi, thận, v.v Hoàng được bệnh viện Mayo ở Rochester, Minnesota và bảo hiểm sức khỏe chấp nhận cho thay tủy sống. Liệu trình sẽ bắt đầu vào 1 tháng 12 của năm 2022, dự trù kéo dài 6 tuần.

Trước ngày đi Rochester thay tủy, nghe bác sĩ nói “cuộc chiến” này rất cam go, chiến sĩ sẽ bị xin … hết tóc vì liều hóa trị rất mạnh nên Hoàng quyết định cạo đầu trước cho khỏe. Không ai ngờ “before” mấy phút trước trông mặt Hoàng khắc khổ, yếu ớt mà “after” lại tươi tắn, khỏe mạnh và phúc hậu vô cùng. Tân Hòa thượng này hợp với kiểu tóc sư cọ ghê! Hy vọng sau 6 tuần trị liệu sắp tới bằng phương pháp thay tế bào gốc sẽ giúp cho Hoàng khỏe hơn và lấy lại phong độ!

LIỆU TRÌNH THAY TẾ BÀO GỐC

Sáng sớm 1 tháng 12 Hoàng bắt đầu liệu trình thay tủy ở bệnh viện Mayo, Rochester Minnesota. Từ nhà chạy xe đến đây chỉ 90 phút. Chúng tôi thuê quán trọ Kahler để ở suốt 6 tuần trị liệu. Quán trọ ở ngay bên kia đường của nhà thương và có đường hầm thông qua đi lại rất tiện. Hy vọng mùa đông tuyết tủng lạnh lẽo chúng tôi không phải ra đường nhiều. Quán trọ có giảm giá cho bệnh nhân của Mayo nhưng so với giá Hoàng đặt online lại mắc hơn.
9:10 am có hẹn lấy máu nên Hoàng phải nhịn ăn từ 10 giờ tối đêm trước. Hên là kỳ này chỉ bị lấy có 3 ống máu chứ 2 tuần trước cũng ngay chỗ này (Desk L-A) họ rút anh chàng đến 23 ống máu làm hết…nhớt luôn.20 ngày trước cũng cùng một cái cân, giờ Hoàng lên được 3 kí nhưng bị thấp xuống 1.2 cm.

Ở đây họ dùng đơn vị đo lường quốc tế m, kg vì có rất nhiều bệnh nhân đến từ khắp thế giới. Nghe nói Mayo clinic Minnesota có nhiều vua chúa, tổng thống tới chữa bệnh và nay đặc biệt có ông Hoàng Quẹo của Minnesota đó nhen.

Xế trưa gặp y tá chuyên môn để nghe giải thích về liệu trình thay tế bào gốc tự thân. 4 giai đoạn chính sẽ làm ở Mayo từ hôm nay:

*Giai đoạn 1: Chích thuốc kích thích tạo tế bào gốc.

Bắt đầu 4 ngày 1, 2, 3, 4 tháng 12 mỗi ngày Hoàng được chích thuốc Filgrastim để kích thích máu tạo thêm nhiều tế bào tủy. Y tá dặn nếu bị dị ứng thuốc trầm trọng nên đi cấp cứu ngay nhưng may quá ngày đầu chích thuốc xong mấy tiếng đồng hồ mà Hoàng vẫn tỉnh bơ không gì thay đổi bất thường cả, tức là vẫn …quẹo không thẳng lại được như xưa.

Sau 4 ngày chích thuốc Filgrastim đôi khi Hoàng bị đau nhói từng cơn như thắt tim và huyết áp hơi cao là phản ứng phụ của thuốc y tá nói không lo chỉ cần đắp nước ấm sẽ bớt. Sau mũi chích Filgrastim thứ 4 Hoàng được cho thử máu nhưng vì chưa tạo đủ số lượng tế bào tủy tốt theo yêu cầu nên y tá gọi Hoàng vào lại để chích thêm một mũi thuốc Plerixafor Booster để ngày hôm sau sẽ bắt đầu giai đoạn lấy tủy tốt ra.4 ngày này chỉ chích thuốc và sức khỏe của Hoàng vẫn chưa sao nên chúng tôi rủ nhau đi dạo đường hầm ở đây coi như exercise vậy.

Mayo clinic không những chỉ nổi tiếng về chuyên môn y khoa mà còn có hệ thống đường hầm (subway) qui mô và hữu dụng. Hệ thống đường hầm nối các khoa của bệnh viện với nhau. Các nhà đậu xe, khách sạn được nối vào đường hầm và trong đường hầm có các tiệm ăn, gian hàng shopping cho nên bệnh nhân khỏi phải đi bộ trong mùa đông giá lạnh của Minnesota.

“Bác Google” cho biết bệnh viện này được bầu chọn là bệnh viện số 1 của Mỹ trong nhiều năm, riêng khoa ung thư năm nay đứng đầu cả 3 lãnh vực: nghiên cứu, chữa trị và đào tạo.  Hèn chi khi tìm hiểu về bịnh ung thư đa u tủy (Multiple Myeloma) của Hoàng mới thấy đa số nghiên cứu là của Mayo Clinic. Và tháng Mười năm nay họ đã thay tủy cho bệnh nhân thứ 10 ngàn. Kinh nghiệm đầy mình thì Hoàng còn lo gì nữa! Cám ơn bà con và bạn bè đều hiệp thông cầu chúc cho Hoàng. Chắc chắc sẽ chiến thắng thôi.

*Giai đoạn 2: Rút tế bào tủy

4 ngày tiếp theo 5, 6, 7, 8 tháng 12 tiến hành rút tế bào tủy. Nghe bác sĩ nói trong máu có nhiều tế bào gốc hơn trong xương sống nên họ nối một cái ống rút máu từ vein tay của Hoàng và máu chảy qua một cái máy để lọc giữ lại tế bào gốc tốt. Máu đã qua thanh lọc còn lại sẽ theo đường ống khác trả ngược về cho chủ của nó. Tế bào gốc được chọn lọc chảy vào một cái bịch nylon đặc biệt và được đem tới một máy khác phân chia ra 3 loại khác nhau. Tế bào gốc tốt nhất mới được chọn để đem đi đông đá. Số lượng tế bào gốc lấy ra này được tính theo trọng lượng của bệnh nhân. Người mập cần nhiều còn người ốm nhỏ con như Hoàng thì ít hơn. Trong thời gian rút tế bào gốc họ cũng chích thêm thuốc Filgrastim để kích thích máu tạo thêm tế bào tủy.

Cả buổi sáng lọc lấy tủy và chiều tối chích thuốc tạo tủy tiếp. Khi nào rút đủ số tủy cần thiết thì ngưng nên có thể nhiều hoặc ít hơn 4 ngày tùy cơ tạng mỗi bệnh nhân. Công đoạn lấy tế bào gốc mỗi lần kéo dài 5 tiếng rất lâu và chán. Phải chi có “bạn vợ” cạnh bên thỏ thẻ thì đỡ biết mấy.

Mấy ngày này mỗi buổi tối Hoàng vẫn phải trở lại clinic chích thêm mũi Booster Plerixafor để tăng mức độ tạo tế bào gốc. Phản ứng phụ của mũi Plerixafor có thể làm tiêu chảy nhưng Hoàng chỉ đau bụng đi cầu phân bình thường 2 lần lúc giữa đêm.

Rút tế bào gốc không bị đau nhưng có lẽ bị yếu đi vì mất rất nhiều máu. Bệnh nhân sẽ bị mệt mỏi hơn, dễ choáng váng ngã té thình lình nhưng Hoàng vẫn ok.

Bệnh viện có gởi kết quả về lượng tế bào gốc đã rút được qua 5 tiếng đồng hồ đầu tiên. Nhìn mà chẳng hiểu gì cả nên hôm sau hỏi y tá mới biết trong 3 nhóm CD34, CD3, và ALC thì chỉ CD34 là loại tế bào gốc tốt cần có. Chỉ tiêu cần cho trọng lượng cân nặng của Hoàng là 9. Bữa đầu CD34 rút được 2.4 nếu cứ đều đều như vậy hy vọng 4 ngày là đủ.

Đến buổi rút tủy lần 2 thì bị trục trặc vì vein tay phải hôm nay không rút máu được. Cô y tá phải kêu thêm người tới giúp nhưng làm đủ mọi cách mạch máu tay phải vẫn … nghẽn. Họ tính sẽ làm cái “catheter” ống thông ngay ngực để rút máu từ đó dễ hơn nhưng Hoàng vừa mới ăn sáng nên không gây mê được. Mà chích thuốc tê thì sẽ bị đau nên họ bàn nhau sẽ giải phẫu gây mê đặt ống thông vào buổi chiều và dời lại vụ rút tủy một ngày. Sau cùng cô y tá thử lại thêm lần nữa và hên quá là nó hết nghẽn. Chắc nãy giờ trùm cánh tay trong mền đủ ấm nên mạch máu giãn ra và hết nghẽn chăng! Mà sao ở nhà cũng làm cách này trùm mền vẫn bị nghẹt vậy ta?

Đủ 5 tiếng rút tủy xong họ đưa xe lăn tới đẩy Hoàng qua Gonda Building để giải phẩu đặt ống thông. Tưởng sao chứ 2 tiếng sau cô y tá và Hoàng tươi cười đi ra trông không có vẻ gì gây mê cả. Hoàng nói họ không gây mê đề ngủ mà truyền thuốc gì vào IV nên không thấy đau mà vẫn tỉnh táo.

Từ 6 giờ sáng Hoàng chưa được ăn gì nhưng vẫn không thấy đói. Rán uống sữa Ensure cao protein và nhiều calorie để giữ sức mà chiến đấu. Mỗi ngày xuống cân một tí nhưng vẫn còn chưa sao. Vợ chồng cứ ngồi nhắc lại thời thanh niên thèm ăn, lúc nào cũng thấy đói mà không có để ăn. Giờ ngược lại đồ ngon ê hề còn được năn nỉ ăn mà lại ăn không nổi. Đời tréo ngoe như vậy đấy mới có chuyện mà than.

Nhưng cuối ngày cũng có tin vui là kết quả rút tủy lần 2 thấy tế bào gốc CD34 được 3.24 nhiều hơn hôm qua. Cộng lại 2 ngày là 5.58. Nếu ngày hôm sau rút được hơn 3.5 là khỏi làm ngày thứ 4. Hy vọng! Nói gì thì nói, buổi tối hộ tống Hoàng thượng qua bệnh viện chích thêm mũi thuốc Booster cho chắc ăn. Lần rút tế bào gốc thứ 3 rất thuận lợi với cái “Central Lines” được đặt trên ngực hôm qua. Buổi chiều được cô y tá gọi thông báo tế bào tủy tốt CD34 lần này lấy được là 3.53. Tổng cộng 3 ngày gom được 9.11 đơn vị (Con số 911 nghe sợ quá). Đủ chỉ tiêu nên tối nay Hoàng khỏi phải đi chích mũi Booster và mai cũng không cần đi rút tủy nữa! Mừng ghê! 

Vì Hoàng đã rút đủ tế bào gốc và mổ đặt central line sớm hơn dự định 4 ngày nên bác sĩ hỏi chúng tôi có muốn đôn ngày chemo làm vào ngày 10 không? Làm sớm về sớm, sao lại không thích chứ.

*Liệu trình 3: Chemo

Hôm nay 10 tháng 12 làm chemo. Sáng sớm chụp cho ông Hoàng tấm hình có vương miện đàng hoàng để thần dân chiêm ngưỡng. Ngài lấy niên hiệu là KING CRAB (Hoàng là Vua dịch tiếng Mỹ là King. King crab là Cua Hoàng đế).

Hầu Hoàng thượng ăn sáng 2 khoanh bánh tét, và uống hủ sữa ensure là tạm đủ vì Hoàng thượng giờ kén ăn lắm, cứ kêu còn no, hoặc đang đầy bụng. Đôi khi phải luộc khoai lang cắt khoanh để đó rồi bắt ngài hả miệng ra, nhét miếng khoai vô miệng y hệt như đút cháu nội ăn vậy. Đút như thế cỡ vài miếng thì Hoàng thượng nhõng nhẽo kêu đầy bụng. Chọc ngài sao giống y chang con cháu nội làm ổng cảm khái toét miệng cười là mình nhét thêm vô họng một miếng nữa…

Đến giờ hẹn Hoàng được dẫn vô phòng riêng để truyền Chemo qua cái central line ngay ngực. Trước tiên họ truyền cho Hoàng thuốc chống ói rồi mới truyền thuốc hóa trị liều mạnh. Trong khi truyền thuốc thì ăn nước đá cho khỏi khô cổ. Thấy giọt thuốc nhỏ toong toong rất nhanh nên tổng cộng cỡ 1 tiếng là xong.

Trong lúc truyền dịch y tá căn dặn kỹ sau khi chemo Hoàng sẽ tiết ra nhiều phóng xạ nên phải mang găng tay khi tiếp xúc, phải lau rửa mình mỗi ngày và phải giặt quần áo riêng biệt. Hoàng sẽ rất yếu dễ nhiễm các loại bịnh; phải cẩn thận tránh bị té chảy máu; không cạo râu bằng lưỡi lam hoặc cắt móng tay; phải chùi răng bằng dụng cụ đặc biệt chứ không dùng bàn chải đánh răng vì có thể làm chảy máu; nếu bị sốt, khó thở hoặc tiêu chảy phải gọi họ ngay để tìm hiểu lý do và cho thuốc thích hợp…v.v

Y tá còn nói thêm là khoảng 4,5 ngày sau chemo hồng cầu và bạch cầu chết hết trọi nên Hoàng có thể bị rất nhiều phản ứng phụ như ói mửa, đau cổ, xây xẩm…tùy cơ tạng mỗi người. Vì hồng cầu vận chuyển oxy cung cấp cho cơ thể, thiếu oxy thì ta có thể ngáp ngáp như cá bị vớt khỏi sông hồ vậy nên khi bị khó thở thì phải gọi báo họ gấp. Họ có người trực 24/7

Sau ngày Chemo là nghỉ ngơi 1 ngày, chỉ trở lại để thử máu xem các Hồng cầu, Bạch cầu bị ngủm bao nhiêu. Họ có đưa quyển sổ nhỏ để ghi xuống mỗi ngày theo dõi nếu thích.

Sau khi nghe bài thuyết giảng dài thoòng loòng của y tá, Hoàng thượng ra chiếu chỉ đổi niên hiệu từ KINGCRAP thành triều đại CUA LỘT! Hi hi!

*Giai đoạn 4: Bơm lại tế bào gốc

Thứ Hai 12 tháng 12-2022 là ngày đặc biệt còn gọi là ngày Day Zero đưa tế bào gốc tốt đang được đông lạnh vào lại cơ thể. Day Zero cũng là ngày Sinh Nhật mới của Hoàng!

Y tá truyền dung dịch lỏng vào cho Hoàng 4 tiếng trước rồi mới truyền tế bào gốc vào. Lúc nào cũng có y tá túc trực trong phòng chia nhau quan sát tiến trình truyền dung dịch và tế bào gốc đồng thời canh chừng huyết áp của bệnh nhân.

“Hoàng thượng” đón nhận những đứa con (tế bào gốc) đi tu nghiệp ở Mayo Clinic thành tài trở về. Những hoàng tử công chúa này được chọn lọc qua các cuộc thi tuyển nên vô cùng ưu tú. Chúng về lại Hoàng cung thấy quá điêu tàn sau khi bị giặc ung thư xâm lấn tàn phá nên buồn và choáng vô cùng. Nhưng hy vọng sau vài ngày chúng sẽ hiểu và hết lòng hết sức gây dựng tu bổ lại sơn hà chứ không nước mất nhà tan là chúng sẽ thành homeless không nhà không cửa chết chắc luôn.

Buổi đón tiếp vô cùng thuận lợi và suông sẻ dù triều đại Cua Lột vẫn còn một số tên giặc ác ôn ẩn núp đây đó chờ cơ hội tấn công du kích. Nhưng thần dân và Hoàng hậu của ngài đã canh gác và phòng ngự kỹ nên Hoàng thượng rất an tâm lột vỏ cho nhanh!

Happy Birthday Hoàng thượng CUA LỘT!

*Hoàng vô thuốc chemo 2 ngày trước nhưng bắt đầu Day Zero quân đội Chemo từ từ tàn sát hết bọn Bạch cầu ung thư và sức mạnh hủy diệt của thuốc cũng giết luôn cả Bạch cầu tốt lẫn Hồng cầu, Tiểu cầu. Cơ thể Hoàng yếu từ từ cho đến ngày tế bào gốc thức dậy. Nhưng cũng tùy cơ địa mỗi người bị hành mỗi khác.

*Day 1 Hoàng mới hơi bị mệt. Vị giác thay đổi làm ăn không ngon. Ăn cà rem cảm giác như ăn xà phòng; cá salmon hấp có vị như cá cháy và sữa Ensure vanilla thì như mốc. Bụng bị đầy hơi ăn không tiêu. Tuy nhiên vẫn ráng ăn được củ khoai tím và uống được hộp sữa ensure.

*Nhưng sáng sớm Day 2 vừa thức dậy Hoàng ói quá trời. Ói xong vào nằm được vài phút lại chạy đi ói tiếp. Thấy tình hình càng lúc càng tệ nên tôi gọi ngay vào cho y tá trực. Họ hỏi tình trạng của bệnh nhân và bảo kêu 911 chở vô lại bệnh viện. Trời ơi ai lại kêu xe cứu thương tới chở băng qua đường để vào nhà thương kỳ chết nên tôi chạy xuống 2 tầng lầu lấy cái wheel chair lên đẩy Hoàng qua bệnh viện ngay. Hơi khó lúc xuống dốc nhưng tôi chỉ dùng 2 thành công lực 2 tay ghì cái xe chút xíu mà thôi. Hoàng thượng vẫn an toàn trên…xa lộ. Í lộn trên con đường lát thảm (chứ không phải đường lưỡi bò đâu nhen)!

Vừa tới nơi, bác sĩ tới khám ngay và kêu y tá tới truyền dung dịch Lactated Ringer’s Injection USP 1000mg cho Hoàng. Đồng thời họ cũng truyền cả thuốc chống ói Compazine và cho uống Maalox trị đình bụng.

Ở gần bệnh viện thật là may! Có gì chạy qua để cấp cứu vừa nhanh vừa khỏe. Đưa Hoàng vào đây bay mất cảm giác bất lực và yên tâm vô cùng. Hoàng bớt ói, bớt đình bụng nhưng giờ đau nhức toàn thân rất khó chịu. Đó là phản ứng của thuốc như bác sĩ đã nói trước nên ráng chịu, rồi cũng qua thôi mà. Bác sĩ nói Hoàng sẽ nằm lại bệnh viện cho đến khi hết ói và ăn uống được. Có thể là đến hết thời gian thuốc hành và các tế bào gốc hoạt động phát triển trở lại. Nghe cũng yên tâm vì thời kỳ gian khổ này có những người chuyên môn lo thì tốt quá. Hơn nữa trong khu vực này được vô trùng nên rất tốt cho tình trạng dễ nhiễm bệnh của Hoàng hiện nay. Ngoài những thứ thuốc Hoàng phải uống mỗi ngày được thay bằng loại chuyền thẳng vô mạch máu, y tá còn truyền thêm chất đạm thay thức ăn, thuốc chống nhiễm trùng, thuốc chống ói … để tránh Hoàng uống vào sẽ ói ra hết. Bác sĩ đến thăm bệnh mỗi ngày 2 lần và thay liều lượng thuốc uống cũng như thay đổi thuốc trị bệnh cho bệnh nhân phù hợp với tình trạng sức khoẻ. Mỗi sáng sớm đều có y tá tới lấy máu để kiểm tra các chỉ số của Hồng cầu, Bạch cầu, Tiểu cầu. Bác sĩ cho biết là các chỉ số này của Hoàng mỗi ngày đều đi xuống gần đạt yêu cầu. Nói chung mọi thứ đều nằm trong “vùng kiểm soát”.

Hỏi y tá họ nói đa số bệnh nhân thay tủy đều bị buồn nôn ói mửa phải nhập viện. Nôn ói là phản ứng số 1. Trong này có sẵn sữa ensure, nước trái cây ensure đủ loại, kem, cà rem….và đủ loại đồ ăn vặt cũng như các món ăn dinh dưỡng cho 3 bữa sáng trưa chiều tối mà Hoàng nào có nếm được.

*Sau 5 ngày nhập viện Hoàng mới ăn được chút xíu nhưng lại ói ra hết. Thấy Hoàng xuống cân từ từ mà thương quá. Mới nhập viện là 56kg. Bữa nay còn có 50.4 kg. Cái đà này vài bữa nữa nhẹ hơn con vợ là cái chắc.

Còn tôi cân 49.3 kg. Bữa giờ săn sóc nuôi bệnh cho chồng mà sướng quá trời luôn. Ở hotel có người dọn dẹp vệ sinh. Chồng bệnh có bệnh viện lo. Ăn uống chỉ cần bắt phone lên gọi món họ bưng tới tận nơi. Tiền chữa bệnh thuốc thang ở khách sạn có bảo hiểm chi trả. Mình chỉ ngồi đó bỏ thời gian viết Nhật ký rồi post Facebook khỏi phải “báo cáo” từng người. Vậy mà bà con cô bác lại khen đảm đang chịu khó làm ái ngại quá xá quà xa. Chế ca dao tục ngữ 2 chữ cuối cho thích hợp là “Trai nuôi vợ đẻ gầy mòn, Gái nuôi chồng ốm béo tròn phây phây”.

*Day 6: Bạch cầu xuống 0.

*Day 7 Hoàng tươi tỉnh trở lại và đòi ăn kem ngay. Ăn xong 1 hủ kem còn đòi thêm 1 hủ nữa nhưng tôi nói Hoàng đừng vội vì ăn nhiều 1 lúc coi chừng ói. Y tá nói tối hôm qua đã chuyền thêm thuốc chống ói, thuốc tiêu hoá. Bớt đầy bụng nên Hoàng bớt đau nhức. Hy vọng chịu thêm tuần lễ nữa sẽ bắt đầu ổn định dần. Bữa giờ nằm trong đây cứ như con heo nằm trong chuồng chờ lấy huyết. 12 giờ đêm y tá tới rút máu và xế trưa cũng tới xin tí huyết. Bác sĩ kiểm tra máu để xem cơ thể bệnh nhân thiếu thứ gì thì bổ sung ngay nên hầu như dây nhợ chuyền thuốc lúc nào cũng nối vào người. Vì bây giờ Hoàng không còn bạch cầu nên vi khuẩn rất dễ xâm nhập.

*Day 9. Tế bào gốc vẫn còn ngủ. Bác sĩ nói Hoàng cần phải đi tới đi lui và thường xuyên ngồi ghế chứ nằm nhiều dễ bị hen suyễn, khó thở. Họ còn căn dặn khi Hoàng đi phải có người đi theo kẻo dễ bị choáng té đập đầu nguy hiểm lắm.

*Cho tới Day 13 cũng là ngày Giáng sinh Hoàng thượng được món quà lớn là Bạch cầu bắt đầu tăng trưởng. HO! HO! HO! Mừng hết lớn luôn! Y tá và bác sĩ đều chúc mừng! Ai cũng vui!

*DAY 15 baby Hoàng được nửa tháng tuổi và có tin tốt là Bạch cầu lên được 0.6 còn Bạch cầu trung tính bắt đầu sinh sôi được 0.2. Bạch cầu là thành phần vô cùng quan trọng có nhiệm vụ tăng cường sức đề kháng của cơ thể còn Bạch cầu trung tính có nhiệm vụ tiêu diệt vi khuẩn và nấm trong cơ thể nếu có.

Hai hôm nay họ không chuyền thuốc và đạm qua IV nữa mà cho Hoàng uống thuốc viên và khuyên nên cố gắng ăn uống càng nhiều càng tốt. Tối qua ăn được cả chén sà lách trộn, một ít bánh mì nướng, 1 chén khoai tây nghiền, 1 ít yaourt mà chỉ bị ói ra chút xíu. Hy vọng vài ngày nữa ăn được đầy đủ và các “cầu” đạt tiêu chuẩn chắc được cho về nhà.

Bác sĩ và y tá hỏi Hoàng có bị đau cổ, tê tay, đi cầu chảy, chóng mặt, ngủ ngon không. Khi nghe Hoàng nói mọi thứ đều Ok và ngủ rất ngon ai cũng ngạc nhiên và nói là hầu hết mấy bệnh nhân khác đều mất ngủ. Mà tóc Hoàng cũng chưa thấy rụng có thể vì đã cạo trọc.

DAY 17 Hoàng được xuất viện sau nửa tháng điều trị nội trú. Nói là xuất viện nhưng mỗi ngày vẫn phải vào lại để họ kiểm tra sức khỏe và những chỉ số của các bạch cầu, tiểu cầu. Coi như 2 tuần lễ bị phản ứng thuốc hành hạ khổ nhất đã qua. Còn khoảng chục ngày nữa hy vọng được về tổ ấm của mình cho thoải mái. Ở khách sạn không bị bác sĩ y tá thường xuyên vào khám, đo huyết áp nhưng bữa đầu thấy Hoàng thượng hơi xìu xìu chắc vì nhớ các phi tần y tá. Ăn có tí xíu cứ kêu no và sình bụng.

Dù bây giờ Hoàng là bệnh nhân ngoại trú bệnh viện không còn phải chăm sóc sức khỏe mọi lúc cho Hoàng nhưng họ vẫn quan tâm và lo cho vấn đề ăn uống của bệnh nhân. Nghe nói Hoàng vẫn chưa ăn được đã đặt đem tới ngay cho Hoàng 8 hủ sữa ensure compact nhiều protein và calories để đem về khách sạn uống. Mỗi hủ chỉ cần uống 2 ngụm là hết. Công nhận họ rất tâm lý và tốt ghê!

Cho đến Day 22 các chỉ số tiểu cầu và bạch cầu của Hoàng mấy hôm nay sinh sản phát triển tốt nên bác sĩ cho ngưng uống thuốc chống nhiễm trùng. Thuốc giảm đau morphine vẫn uống liều lượng như cũ nhưng sau này phải refill từ bác sĩ gia đình.

*DAY 23. Ngày mãn hạn tù! Các bác sĩ và y tá đều chúc mừng hẹn ngày … không gặp lại. 5 tuần dài đằng đẳng rồi cũng xong. Coi như rút ngắn hơn dự định được một tuần.

Bác sĩ căn dặn kỹ trong mấy tháng đầu tiên bạch cầu vẫn còn yếu nên cần tránh gặp người ngoài, tránh đến những chỗ đông người, tránh để nhiễm bệnh. Sau 60 ngày làm transplant (Dec 12-22) cỡ Feb 10th-2023 trở lại Mayo lấy tế bào gốc trong tủy để xem các tế bào cấy vào có hoạt động tốt không. Sau đó mới biết cần điều trị tiếp những gì. Công nhận họ kỹ ghê!

Hoàng giờ ốm yếu lắm nhưng dù sao cũng đi đứng được chứ 6 tháng trước xuất viện phải vịn walker mà đi và còn trong giai đoạn bắt đầu cho những chu kỳ hóa trị. Giờ thì hóa trị xong, thay tủy xong chỉ chờ phục hồi lần lần thôi. Hy vọng một ông Hoàng khỏe mạnh, tươi tắn sẽ sớm trở lại!

GIAI ĐOẠN XUẤT VIỆN VỀ NHÀ

Tưởng là về nhà sẽ tha hồ ăn uống phục hồi mau hơn nhưng Hoàng lại ăn vào chút ít là ói ra hết lại còn bị sình bụng nữa. Sắc diện ngày càng tệ trông gần giống thây ma. Chúng tôi gọi lại ê-kíp thay tủy ở Mayo và họ cho thuốc Omeprazole 20mg uống ngày 2 lần trị ói và sình bụng nên Hoàng dần dần ăn uống đỡ hơn, lên cân và mặt mày tươi tắn trở lại.Theo lời bác sĩ ở Mayo dặn Hoàng đi khám bác sĩ gia đình để refill thuốc Morphine nhưng ông ấy không cho Hoàng uống Morphine giảm đau vì bảo là thuốc này sẽ gây nghiện không tốt. Bác sĩ cho toa thay thế bằng 1 loại thuốc giảm đau khác. Loại thuốc mới không hiệu quả nên suốt 3 tuần trước khi trở lại bệnh viện Mayo (để kiểm tra sau 60 ngày thay tủy) Hoàng bị đau lắm, tối trằn trọc đau nhức cả cái lưng và cặp cẳng cò không ngủ được và xuống cân trở lại.

DAY 62 KIỂM TRA KẾT QUẢ THAY TỦY Đúng ngày Valentine Hoàng theo lịch hẹn trở về Mayo Clinic kiểm tra toàn diện xem tiến trình thay tủy sống vừa rồi có kết quả thế nào. Cũng hơi hồi hộp vì xác xuất chỉ 70% được thành công thôi.

Hoàng phải chụp CT xương, thử máu, lấy bone marrow (rút tủy sống). Đến 11 giờ mới xong và qua Mayo building để gặp bác sĩ. Mayo Clinic rất rộng và có nhiều building chuyên khoa riêng nhưng kỳ này tôi rành đường lắm rồi. Không bị bỡ ngỡ vừa đi vừa hỏi như mấy tháng trước tới lấy những xét nghiệm trước khi họ chấp nhận thay tủy cho mình. Hoàng cân đo chỉ còn 50.7 kg (~110 lbs) và cao 1.58m. Càng ngày càng rút xuống. Từ 1.70m mà chỉ 8 tháng rút mất 12 cm. Không biết còn rút tới đâu nữa.

Bác sĩ xem kết quả blood counts chúc mừng là tốt lắm. Hình CT xương cũng tốt và thử nước tiểu thận cũng tốt. (Quên nói là cách thử nước tiểu cho bệnh ung thư Myeloma có tên là UPEP- urine protein electrophoresis- phải lấy nước tiểu trong 24 giờ liên tục và chứa trong 1 loại bình đặc biệt để đo số lượng protein đa u tủy hiện diện). Kiểm tra tủy sống (bone marrow) thì vài ngày sau mới có kết quả và cũng tốt luôn mặc dù vẫn còn sót lại một ít tế bào ung thư. Coi như việc thay tủy này thành công cỡ 95% vì có thể có một rủi ro xác xuất rất nhỏ 1-5% cho người thay tủy là vướng một loại ung thư máu Leukemia rất nguy hiểm sau này mới biết được.

Bác sĩ cũng sẽ gởi 1 danh sách những thứ vaccine Hoàng cần phải chích ngừa lại như em bé mới ra đời, nhưng phải đợi 6 tháng sau khi thay tủy sẽ từ từ mà chích. Giờ phải gọi hẹn gặp bác sĩ chuyên khoa ung thư (oncologist) ở Methodist Hospital để tiếp tục theo dõi và “bảo trì” cái body xi cà que này.

Khi trình bày với bác sĩ ở Mayo về việc bác sĩ gia đình không cho mua Morphine thì họ cho toa mua Morphine trở lại vì hiểu người bị loại ung thư đa u tủy đau đớn thế nào. Hoàng uống morphine nên bớt đau nhức nhiều, tối ngủ ngon, lên tinh thần và chỉ mới 3 ngày lên được 2 kg. Trông đẹp trai hẳn ra. Í mà quên thiên hạ thường nói:

Đẹp trai không phải nụ cườiĐẹp trai là bởi nhiều người xấu hơn!

GIAI ĐOẠN BẢO TRÌ SAU KHI THAY TỦY

Gặp lại bác sĩ ung thư ở bệnh viện Methodist ông ấy chúc mừng Hoàng đã vượt qua được giai đoạn thay tủy khổ sở và nay các chỉ số của các tế bào máu rất tốt. Tuy nhiên Hoàng phải tiếp tục chích Velcade là một loại thuốc hóa trị mỗi 2 tuần và uống thuốc Revlamid 10mg mỗi ngày trong 2 năm để giữ cho tế bào ung thư không trở lại lâu chừng nào hay chừng nấy.  Bệnh ung thư đa u tủy của Hoàng cho đến nay vẫn chưa thể diệt hẳn được mà chỉ giữ cho nó đừng vùng lên lâu được chừng nào hay chừng nấy thôi.

Chị Đông Trinh bạn của chúng tôi năm 2010 cũng bị bệnh myeloma giống Hoàng và bị tái bệnh sau 10 năm. Chị đang được điều trị tiếp 3 năm nay. Tôi còn nghe cô hàng xóm nói có ông bạn cũng bị ung thư đa u tủy 24 năm trước và nay ông ấy 84 tuổi vẫn còn sống. Coi như từ nay Hoàng phải sống chung với bệnh. Biết đâu sau này y học tiến bộ và “nhà thông thái ChatGPT” sẽ kiếm ra cách tiêu diệt hẳn loại ung thư này!
 
Ai cũng bảo Hoàng may mắn được thay tủy theo phương pháp mới ở Mayo Clinic nổi tiếng. Đã vậy chi phí cho việc thay tủy này cỡ 1 triệu dollar được hãng bảo hiểm sức khoẻ chi trả kể cả tiền thuê khách sạn ở trong thời gian điều trị. Đúng quá đi chớ vì ôm bệnh này mà còn ở Việt Nam chắc bán nhà, mang nợ rồi đi bán muối.

Cảm ơn các nhà khoa học, bác học đã nghiên cứu và tìm ra cách chữa bệnh cho nhân loại. Cảm ơn các bác sĩ y tá đã hết lòng chữa bệnh và giúp đỡ bệnh nhân. Cảm ơn tất cả người thân và bạn bè đã quan tâm giúp đỡ và cầu nguyện cho Hoàng. Cảm ơn nước Mỹ! Thanks America!
 
Thanh Mai
 

Ý kiến bạn đọc
31/05/202309:45:54
Khách
Người đọc có bạn thân [mắt xanh], vợ là bác sĩ chẳng may vướng phải ung thư, than quá xá về số tiền chữa bệnh nghe mà thương.

Sang năm nếu phải vào chương trình Medicare và để tránh rơi vào tình trạng bị bệnh viện tính sai/lầm, TM thử vào địa chỉ dưới đây đọc để biết trước mà đề cao cảnh giác:

"https://www.nbcnews.com/health/health-news/billing-expert-investigated-husbands-er-bill-was-able-knock-thousands-rcna53683"

P.S: Có những tổ chức tư nhân chuyên cố vấn/giúp đỡ bệnh nhân Medicare gặp khó khăn về lỗi lầm mà bệnh nhân không biết/vô tình mắc phải gây nhiều tốn kém về tài chính.

Xã hội Hoa Kỳ rất phức tạp mà một người bình thường [thành phần trung lưu] khó có thể lo toan được mọi chuyện khi phải trực diện với vấn đề [issues, problems].
30/05/202323:49:44
Khách
Cảm ơn Nate quá khen! TM lâu lâu mới làm siêng thôi chứ thường xuyên lè phè làm biếng.
Đợi năm tới mới hỏi chương trình Medicare và cả Blue Cross Blue Shield nếu vẫn giữ BLCS và mua thêm part B Medicare thì có phải vẫn được hưởng những phúc lợi tốt như hiện nay mà không cần phải trả out of pocket $6,500? Nghe nói Medicare chưa chắc chịu chi cho những loại thuốc tốt mà BCBS đang chi cho bệnh của H không?
29/05/202323:50:01
Khách
Qua những bài viết cho thấy tác giả là người rất mẫn tiệp [thông minh, chăm chỉ và lanh lẹ] về nhiều phương diện.

Chương trình Medicare tuy phức tạp nhưng với những cá tính trên, tác giả sẽ không thấy khó khăn hoặc trở ngại gì.

P.S: Chào mừng [Welcome] anh Hoàng/ tác giả sẽ được nhập hội người già [senior citizen club] trong năm tới.
29/05/202319:22:14
Khách
Hoàng là nhân viên bưu điện chính phủ, được mua bảo hiểm sức khỏe của chính phủ cho cả vợ chồng dù đã về hưu. Chúng tôi chọn mua Blue Cross Blue Shield loại thường (basic) cho rẻ. Giá cỡ 400$ cho cả 2 người mỗi tháng. Out of pocket là 6500$ nên nếu trả tới mức này thì ngưng nhường cho bảo hiểm trả tiếp. Năm tới đủ tuổi được Medicare, nghe nói Blue Cross Blue Shield của bưu diện sẽ chi cho mình 900$/năm để mua part B của Medicare không biết có đúng không. Chúng tôi dự định sẽ giữ mua BCBS của bưu điện vì qua chuyện bịnh hoạn này thấy bảo hiểm tốt quá. Bên Medicare chưa chắc cho đi Mayo Clinic chữa bệnh
29/05/202305:17:55
Khách
Xin tac gia cho biet Anh Hoang co health insurance cua company nao, va chuong trinh gi ma duoc qua nhieu uu dai. Phan lon cac insurance company chi tra mot phan tien chua tri cho binh ung thu, hoac se tu choi tra toan bo chi phi. Xin tac gia cho biet, cam on nhieu.
26/05/202310:38:33
Khách
Phải trường kỳ kháng chiến với các căn bệnh ung thư mà hội đủ ba yếu tố:

Thiên Thời: đúng lúc [thời gian] cần bệnh viện cực tốt/gần nhà

Địa Lợi: Thành phố Rochester, MN đất rộng người thưa, hiền hòa, yên tĩnh, ít ô nhiễm mặc dù mùa đông khá dài và khắc nghiệt. Cả thành phố chỉ có hai cơ quan tuyển dụng [employer] là IBM và Mayo Clinic

Nhân Hòa: nhân viên phục vụ, y tá, bác sĩ đều tài giỏi nhất nhì thế giới và không kém quan trọng là có được một người bạn đời vui vẻ/trẻ trung/lạc quan, tháo vát, thương yêu, lo từ miếng ăn đến giấc ngủ

thì bệnh nhân sẽ dễ dàng/mau khắc/bình phục.

P.S: Đang "rầu rỉ....." mà đọc được bài viết của tác giả thì cũng phải bật cười và quên cả cái rầu.
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạo bài viết
Tổng số lượt xem bài: 554,156
Kể từ những năm tháng đầu tiên, khi Phật giáo truyền vào Việt Nam, các chùa đã tổ chức Lễ Vu Lan. Ngày nay, Lễ Vu Lan không còn đơn thuần chỉ có ý nghĩa tôn giáo thiêng liêng ca ngợi lòng hiếu thảo đối với mẹ không thôi mà đã trở thành "lễ hội" mang tính cách nhân văn nói lên lòng hiếu kính của tất cả mọi người đối với cả mẹ lẫn cha hiện tiền, hay ông bà cha mẹ đã quá vãng nhiều đời nhiều kiếp. Lòng trân trọng hiếu kính mẹ cha, phụng thờ tổ tiên ông bà, chính là sợi dây liên kết giữa người còn kẻ mất, là truyền thống cao đẹp nêu cao tình người của dân tộc Việt.”
Tác giả đã nhận giải Chung Kết Viết Về Nước Mỹ từ 2001 và liên tục góp bài. Sau nhiều năm tham gia ban tuyển chọn, từ 2018, tác giả Trương Ngọc Bảo Xuân chính thức trở thành Trưởng Ban Tuyển Chọn Viết Về Nước Mỹ.
Ba tôi qua đời năm Mậu Thân 1968, còn trẻ lắm, em Út thứ 9 trong nhà nói: “em không nhớ mặt Ba”, tội nghiệp, lúc đó nó mới có ba tuổi; Má tôi vừa bỏ chúng tôi đầu xuân năm 2023, thượng thọ gần bách tuế. Từ thuở nhỏ, chúng tôi lớn lên không có Ông Bà cả hai bên Nội, Ngoại. Ông Bà Ngoại với con cái sống cuộc đời thương hồ, trôi nổi nước lớn nước ròng, buôn bán theo mùa ở Châu Đốc. Rồi Ông Bà lần lượt qua đời khi tuổi không thọ lắm. Má tôi có chồng, thì Má chồng đã mất, Ba chồng bồng ẳm hai cháu Nội mới chập chửng biết đi được vài lần thì gia đình tôi dọn nhà lên Sài Gòn. Rồi ông Nội qua đời. Nghe Ba và Cô Hai kể, Ông Nội nằm đọc báo ngủ trưa, ngủ luôn giấc ngàn thu, rời hơi thở nhẹ tênh, nhà quê gọi là đứt mạch máu. Năm đó, Ông vừa qua tuổi 50. Má kể, tôi cũng được Ông Nội bồng vài lần lúc mấy tháng,
Hằng ngày, một mình, tôi vẫn tiếp tục lặng ngắm bức tranh thêu hai con hạc trắng như ngày nào khi hai chúng tôi bên nhau. Con chim trống luôn luôn là hình ảnh oai phong - khỏe mạnh của chồng tôi những ngày đầu chúng tôi quen nhau cách đây hơn 50 năm. Thương làm sao, lúc về già, chồng tôi y như con hạc trống già vẫn ráng vươn cao cổ che chở con chim mái ướt sũng đứng nép mình cạnh bên. Thương, nhớ… những ngày hạnh phúc có nhau nhưng tôi không bị dày vò , xót xa vì tôi đã sống trọn vẹn và làm đầy đủ bổn phận của một người vợ, người mẹ …Sinh - Lão - Bệnh - Tử là quy luật nghiệt ngã, đời người rồi ai cũng phải đi tới các trải nghiệm đó. Chấp nhận và có chuẩn bị chu đáo vẫn hơn là né tránh!?
Tôi đã hứa với Văn, ngày thứ sáu và thứ bảy của tuần lễ nghỉ phép, tôi sẽ đến nhà làm giúp cho Văn cái giàn mướp. Sau khi mở cửa cho tôi vào nhà, Văn pha cho tôi ly cà phê rồi đến ngồi trên cái ghế xoay đối diện với máy điện toán, tiếp tục đọc trang mạng. Văn thường nói với bạn bè: Đọc và viết là một phương cách giúp cho não bộ hoạt động và thư giãn tâm trí, một món ăn tinh thần tốt lành, không tốn kém. Đọc xong bản tin đặc biệt và bài bình luận thời sự trên trang mạng, Văn đứng dậy, đi đến phòng ăn sửa soạn ăn sáng rồi cùng tôi làm cho xong cái giàn mướp thì điện thoại reo. Văn vừa nói câu hello thì đã nghe giọng nói lớn tiếng từ điện thoại.
Lời tác giả: Gặp Nina Hòa Bình trên trang mạng! Nina nhắc nhở nhè nhẹ, lâu quá, không thấy tác giả Nguyễn Trung Tây trên trang “Viết Về Nước Mỹ.” Khi đó mới chợt nhớ ra, từ hồi Covid ghé vào, tàn phá ngôi làng toàn cầu, tác giả hãi đoàn quân Covid quá! Bởi thế, quân ta trốn trong phòng, không xuất hiện. Thật ra, tháng 6 năm 2016, tác giả đã rời Úc Châu, tu học tại Philippines. Tháng 10, 2020, tác giả bay về lại San Jose, California, trốn Covid. Tháng 5, 2022 tác giả bay về Philippines, lãnh văn bằng Tiến Sĩ Truyền Giáo tại Divine Word Institute of Mission Studies, nối kết với University of Saint Tomas.
Buổi sáng vào hãng, sau khi chào hỏi và cụng ngực với những người làm chung. Mình bị tay đốc công gọi vào văn phòng giũa: ”Tại sao mầy không coi ngó tụi nó, tuần rồi mấy lô hàng bị sai, ông chủ đang giận dữ”. Mình tức chết đi được, phận sự của mình là cung cấp phụ tùng linh kiện, còn việc khâu kỹ thuật là của thằng James, sao việc gì nó cũng đổ hết cho mình? Mà đâu chỉ mỗi việc này, còn nhiều chuyện bị áp lực nặng khác nữa. Mình làm lâu năm, kinh nghiệm tốt, được khen “good job” vậy mà bị tay đốc công đì, đối xử bất công. Những người làm cùng việc ở các tổ khác đã tăng lương hai lần rồi mà mình thì không được, đã thế cứ nhè những việc khó thì giao cho mình. Mình xin đổi qua tổ khác nó cũng không cho chuyển… Giận lắm nhưng nhịn thì tức, nhiều lúc muốn chơi nó cho bỏ ghét!
Có người bảo rằng tiếng chuông điện thoại là “niềm vui của tuổi trẻ và nguồn an ủi cho tuổi già” Đối với bà Thoa, tiếng chuông điện thoại còn là tiếng gọi của tình yêu khi còn trẻ, là tiếng lòng thương mến khi làm mẹ, là tiếng gọi mong chờ và là liều thuốc an thần khi nằm trong viện dưỡng lão. Nhớ thuở xa xưa, lúc tuổi xuân thì, bà có nhan sắc lại con nhà danh giá, nhiều thanh niên con nhà giàu, học giỏi, đẹp trai theo đuổi, nhưng không anh nào lọt vào vòng “chung kết”. Cuối cùng bà “phải lòng” anh phó quận vì tiếng chuông điện thoại.
Tác giả Võ Phú dự Viết Về Nước Mỹ từ 2004. Võ Phú sinh năm 1978 tại Nha Trang-Việt Nam; định cư tại Virginia-Mỹ, 1994. Tốt nghiệp cử nhân Hóa, Virginia Commonwealth University. Hiện làm việc và học tại Medical College of Virginia. Sau 12 năm bặt tin, tác giả tiếp tục viết lại từ 2016 và nhận giải Danh Dự Viết về nước Mỹ từ 2019. Sau đây là bài viết mới nhất.
Cơn hồng thủy ngày ba mươi tháng tư năm một chín bảy lăm đã xô đẩy hàng triệu người Việt ra khỏi quê hương và trôi dạt khắp nơi trên thế giới mà đông nhất là ở Hoa Kỳ. Thời đó, hễ thấy ai đầu đen thì người ta chạy riết lại nhìn mặt xem có phải là người Việt không. Nếu phải thì người ta ôm chầm lấy nhau. Có người nước mắt ràn rụa, giọt ngắn giọt dài, vừa mừng vừa tủi vì “ tha hương ngộ cố tri” mà. Dần dà số người Việt định cư ở Mỹ ngày càng đông thì hình ảnh thân thương kia cũng phai nhạt dần khi người ta đã trở thành công dân Mỹ, hội nhập vào đời sống xã hội Mỹ, lúc nào cũng gấp gáp lo chuyện cơm áo, gạo tiền, không còn thì giờ để quan tâm, dòm ngó tới hàng xóm láng giềng, kể cả bà con thân thuộc, nhất là những người ở xa. Hình ảnh một người Mỹ ngồi trên xe bus đi đến chỗ làm, vừa uống tách cà phê, vừa đọc báo cho thấy là thì giờ ở Mỹ rất hiếm hoi và quý báu. Có ý kiến cho rằng người Mỹ rất lạnh lùng, đèn nhà ai nấy sáng. Điều này không đúng. Giá trị Mỹ nằm ngay ở chính tên gọi của nó
Nhạc sĩ Cung Tiến