Hôm nay,  

Tháng Tư & Quê Hương Thứ Hai

21/04/202210:43:00(Xem: 4470)



30 thang 4

 


Tác giả định cư tại Pháp nhưng thường lui tới với nước Mỹ, tham gia Viết Về Nước Mỹ từ tháng Ba 2010. Họp mặt giải thưởng năm 2011, bà đã bay từ Paris sang California để nhận giải Vinh Danh Tác Giả - thường được gọi đùa là giải Á Hậu. Tháng Tư đến với nhiều suy nghiệm, bài viết của tác giả là một trong vô số câu chuyện của người Việt sau biến cố lịch sử tang thương tháng 4, 1975.

***

Sáng ngày 30 tháng 4, tên giặc nằm vùng yêu cầu quân cán chính VNCH buông súng, đầu hàng CS bắc việt, đó là phát súng cuối cùng hắn vào đầu công dân Miền Nam Việt Nam.

Hơn 20 năm chiến đấu cho Tự Do, bao nhiêu thế hệ cha anh hy sinh tuổi xuân sống chết, tàn phế vì Tổ Quốc để cuối cùng bị tên phản quốc dồn đến đường cùng, ê chề đắng cay đến trào nước mắt tủi nhục.

 

Sau vài ngày loạn lạc Miền Nam như bãi tha ma xác chết đó đây dọc đường chạy giặc ngay trên quê hương mình, cuộc chiến cuối cùng giữa lòng Sàigòn, xác chết từ ngoại ô vào tận thành phố.

Người sống chạy, chạy mãi, niềm tin rơi rụng dọc đường đến cạn kiệt khi họ chạy đến điểm dừng cuối cùng của đất Việt, phía trước là biển cả bao la, giấc mơ Tự Do xa dần, mịt mù ngàn khơi.

 

CS bắc việt chơi cú lừa thế kỷ, lấy mạng cựu quân cán chính VNCH trong trại tù cải tạo khiến không ít người bỏ xác nơi rừng sâu nước độc, bị hành hạ đến chết, có sống sót trở về cũng tàn phế hiểu theo nghĩa nào vẫn đúng.

 

Lúc bố tôi còn sống, sau tháng 4 đen, mỗi lần gặp gỡ bạn bè các cụ đấm ngực tự trách không nổi chính thế Cộng Hòa mà quân dân Miền Nam đã đổ bao nhiêu xương máu, để hôm nay con cháu phải lãnh chịu hậu họa.

 

***

 

Hơn mười năm trước tôi có gặp lại vài người bạn của bố bên Mỹ, hôm đến thăm bác Tân, bác nhắc đến bố, tôi cắn răng ngăn dòng nước mắt chực trào sợ khơi lại nỗi buồn thiên thu của chú bác thế hệ bố tôi.

 

Bác là bạn thân của bố được con trai duy nhất là anh Tưởng bảo lãnh qua Mỹ, lúc đó bác gái đã mất, anh cùng hai con trai vượt biên đến đảo năm 80 sau đó đi định cư ở đây, giọng bác buồn hiu khi nhắc đến chuyện gia đình anh Tưởng.   

 

Tôi biết anh chị trước năm 75, anh Tưởng cùng đơn vị Thiết Giáp với anh Cả của tôi, một lần về phép anh nhắn gia đình tôi đến nhà lấy gói thuốc Nam anh Cả gửi cho bố.

Tôi biết anh Tưởng nhưng không biết chị, hôm đến nhà lấy thuốc cho bố là lần đầu gặp chị trước năm 75 tôi đã mến tính dễ gần của chị.

Đàn bà hai con trông vẫn mồn con mắt, đẹp người, đẹp nết, chị là dược sĩ vừa trông tiệm thuốc tây vừa chăn hai con trai trong lúc anh đóng quân tận miền Trung.

 

Ngày anh Tưởng đi tù cải tạo, tiệm thuốc tây bị tịch thu, may còn căn nhà riêng để chị và hai con nương nấu, cũng như bao vợ lính, chị lăn lộn chợ trời đến kiệt sức cũng chỉ đủ cơm cháo cho con. Sau này có chợ thuốc tây đường Huỳnh Thúc Kháng, chị làm ăn khá hơn nhưng rủi ro cụt vốn khó tránh khi đám con buôn tranh giành mối lái báo công an hốt dân thuốc tây trọn gói.

 

Chị vô cang cũng bị vạ lây, trắng tay sau cuộc càng quét, khóc hết nước mắt trên đường về nhà, trắng đêm suy nghĩ mãi sáng hôm sau đưa hai con gửi nhà nội, chị mượn mẹ chồng ít tiền đi buôn.

Một gã Chợ Lớn thích chị đề nghị hùn vốn, chị lắc đầu một lần, hai lần… đến lúc cụt vốn không còn mượn được ai nữa chị đành gật đầu chung vốn làm ăn.

 

Cộng tác với hắn chị làm ăn phát tài, sau này chị mới biết hắn nhận phần hùn của công an nên tồn tại bền lâu, dù sao hắn cũng là chỗ dựa an toàn của chị trong lúc này.

Hai năm chung vốn, tình thầm của gã Chợ Lớn càng ngày càng nồng nàn dù hắn chưa lên tiềng, để cắt đứt hy vọng của hắn chị thường nhắc đến anh và nói rất mong ngày anh trở về.

Từ lúc đó hắn trở nên ít nói dù vẫn tiếp tục buôn bán với chị, thái độ đó khiến chị mến phục gã không hồ đồ, không lợi dụng chuyện buôn bán làm áp lực với chị.

 

Năm 78 hắn rủ chị và các con đi bán chính thức với hắn, chị từ chối vì không đủ tiền, hắn đề nghị cho chị vay trước trả sau.

Chị bảo chờ chồng về mới quyết định được, tội nghiệp gã si tình tiếp tục ôm mối tình câm.

 

Ngày anh được thả về, chị nghỉ bán ở nhà, hai ngày sau gã si tình ngồi trước ngõ nhà chị chờ chị đi chợ, chị biết sớm muộn gì hắn cũng tìm chị.

 

Hôm đó chị báo tin vui cho hắn biết, cảm ơn hắn quan tâm gia đình chị và chị sẽ trở ra chợ tuần sau.

Đêm hôm đó chị kể cho anh chuyện buôn thuốc tây nhờ gã Chợ Lớn giúp đở nên sắm được ít vàng phòng thân, chị không dấu anh chuyện hắn thích chị, nhưng chị vẫn một lòng yêu anh.

 

Vì anh bị quản thúc tại gia nên không thể theo chị ra chợ thuốc tây, anh thay chị lo cơm nước cho hai con, chị may mắn có người chồng tự trọng, không hề lớn tiếng trấn áp vợ để che đậy mặc cảm ăn nhờ cơm vợ.

 

Trở lại chợ thuốc tây nhưng chị luôn nghĩ đến chuyện đưa anh đi vượt biên nên không còn nhanh nhẹn như lúc trước, buôn bán cầm chừng, thẩn thờ như người mất hồn.

Niềm vui đoàn tụ với chồng dù còn nóng hổi, lòng chị luôn đeo mang trọng trách đưa chồng chạy trốn CS, dù nguy hiểm chết người nhưng chị biết anh khó sống sót với chế độ CS tàn độc.

 

Một hôm chị nói với gã Chợ Lớn ý định lo đưa anh vượt biên và nhờ hắn tìm giúp mối lái, sau khi đưa chị đến gặp người tổ chức, chị ra về buồn hiu, vốn liếng chưa đủ cho anh và hai con cùng đi, may mà chị chưa bật mí cho anh biết tin này.

Rồi chị cấn bầu, anh chị nửa mừng nửa lo cho các con khó có đường sống với chế độ này, tuy nhiên hạnh phúc có thêm đứa con đã lấn át nỗi lo của anh chị, cả hai ước mơ đứa con thú ba sẽ là con gái.

 

Cái bầu càng ngày càng to, gã Chợ Lớn tuy kém vui vẫn lịch sự chúc mừng chị, chuyện đưa anh đi vượt biên chị tạm gác qua một bên, chờ ngày con ra đời rồi sẽ tính với anh.

 

Không đành lòng để chị nặng nề đi buôn, anh bảo chị giới thiệu anh với gã Chợ Lớn để anh thay chị lo toan cho gia đình.

 

Chị ngạc nhiên hỏi :

- Anh không tự ái theo gã kia đi buôn ?

 

Anh cười nhìn chị âu yếm :

- Không mang ơn hắn thì thôi sao lại ghét người ta, em đẹp người, đẹp nết gã không mê mới lạ. Những ngày ở tù cải tạo anh học được bài học quý giá, NHÂN CÁCH, ĐẠO ĐỨC món quà Thượng Đế ban tặng cho chúng ta mà không phải ai cũng nhận biết điều đó để sống cho ra người.

Khi em thú nhận gã Chợ Lớn si mê em, anh biết em nói thật, anh thật hạnh phúc tin chắc em luôn yêu anh dù anh không còn đeo lon Đại Úy hiên ngang như ngày xưa, tệ hơn là tên ăn bám vợ.

Anh thật sự quý mến gã Chợ Lớn, rất đàn ông, rất đàng hoàng, si vợ người công khai và chấp nhận là kẻ bên lề khi bị từ khước.

Em tin anh đi, hắn sẽ giúp anh thay em chạy chợ, mai tan chợ em mời hắn về nhà cho anh nói chuyện.

 

Không chỉ riêng chị ngạc nhiên trước đề nghị của chồng, gã  Chợ Lớn trố mắt nhìn chị, hỏi :

- Ổng muốn theo tui đi bán ?

Chị cười :

- Đúng vậy, anh có giúp không thì nói.

- Có chứ, biểu mai ổng ra đây tui chỉ liền mà.

- Cảm ơn anh, tan chợ anh theo tôi về nhà nói chuyện với chồng tôi cho tiện, được không ?

 

Nhờ ở tù trong rừng nên anh Tưởng mới biết nấu ăn dù không ngon như hàng quán ngoài phố nhưng cũng không tệ, mâm cơm đãi khách có món gà nướng ướp sả ăn với cơm, canh chua cá lóc.

Để hai người dùng cơm ngoài phòng khách, chị xuống bếp ăn cơm với các con, hóng nghe hai người nói chuyện.

 

Tiếng anh oan oan kể chuyện ở rừng thỉnh thoảng bắt được rắn, ếch, gà rừng…đám tù chia nhau xớ thịt mỏng như sợi chỉ vá talon võ xe đạp, nhai mãi không chịu nuốt sợ mất mùi thịt… rừng.

Hai gã đàn ông cụnG ly cười vui vẻ, chị mừng thầm hy vọng gã Chợ Lớn sẽ tận tâm giúp anh buôn bán.

 

Đàn ông có khác, anh lanh hơn chị nhiều, mua bán đắt hàng, gặp lại bạn cũ họ chỉ cho anh cung cấp thêm mấy mối thuốc tây dưới tỉnh, vài tháng ra chợ anh kiếm khối tiền và theo gã Chợ Lớn mua vàng.

 

Ngày chị sinh con gái, hạnh phúc vỡ òa, đứa con mong đợi như ý anh chị dù bé sinh ra trong chế độ ai cũng muốn chạy trốn, nhưng đứa con của tình yêu đủ an ủi số phận hẩm hiu của anh chị lúc này.

Bé Linh như thần hộ mệnh của bố, anh làm ăn càng ngày càng phát đạt, bây giờ anh có cả rổ vàng, lòng anh ôm giấc mơ ra đi nhưng không dám bàn với chị vì con bé còn đỏ hỏn.

 

Thôi nôi của bé Linh, gã Chợ Lớn đến chung vui với gia đình vì lâu nay hắn trở thành bạn thân của anh và không còn xa lạ với hai gia đình bên nội ngoại của cháu.

 

Tàn tiệc anh kéo hắn ra sân to nhỏ một lúc, chờ hắn nổ máy chạy ra khỏi xóm, anh vô nhà phụ chị dọn dẹp tiếp, nội ngoại bạn bè mỗi người một bao thơ, gã Chợ Lớn tặng bé Linh sợi dây chuyền vàng.

 

Đêm hôm đó chờ các con ngủ say, anh vào giường, gác tay lên trán mở lời :

- Em nghĩ sao nếu chúng mình đi vượt biên.

Chị quay sang anh, hỏi :

- Gã Chợ Lớn đề nghị phải không?

- Sao em nghĩ như vậy ?

- Hắn từng rủ em với các con cùng đi với hắn và cho em mượn tiền rồi qua đó trả sau.

Em từ chối, nói chờ anh về sẽ tính nên hắn không đá động đến chuyện đó nữa. Sau ngày anh trở về em có theo hắn gặp chủ tàu tìm chỗ cho anh, lúc đó em không đủ tiền nên không nói cho anh biết. Rồi em cấn bầu bé Linh nên không nghĩ đến chuyện đó nữa.

 

- Hắn không rủ anh, hắn nói chuẩn bị đi. Em nghĩ sao ?

- Con còn nhỏ quá, hay anh đi trước với Toàn và Tín.

-  Anh cũng nghĩ vậy, nhưng anh muốn biết em có đồng ý không.

- Liệu mình có đủ tiền không anh ?

- Em yên tâm, anh chuẩn bị cho cả nhà, nếu em ở lại với bé Linh, em dùng số vàng mua chỗ cho hai mẹ con để tiêu dùng, chờ anh bảo lãnh sau.

 

Gần ngày lên đường anh chị ăn ngủ không yên, nửa mong ngày anh ra đi, nửa lo bao trắc trở khó lường, nhất là hai đứa nhỏ.

Chuyến hải hành năm đó cha con anh Tưởng cặp bến an toàn, anh ở trên đảo hơn một năm trong khi chờ thanh lọc đi Mỹ.

Một năm sau chuyến đi của anh, chị bế bé Linh theo đường dây của gã Chợ Lớn, xuống thuyền lên đường.

 

Ra khơi an toàn, bước vào biển Thái Lan tàu bị bọn hải tặc lên thuyền xô đàn ông xuống biển, cướp bốc, hãm hiếp, bắt cóc và giết cả phụ nữ nếu ai phản kháng.

Khi chúng rời thuyền chỉ còn vài người đàn ông sống sót, họ được chiếc thuyền vượt biên khác vớt lên tàu cặp vào vô đảo Pulau Bidong.

Nghe họ kể lại thảm họa hải tặc, anh Tưởng ngục ngã trước hunG tin vợ con anh vùi xác trong lòng đại dương.

 

Kể đến đây bác Tân nước mắt ràn rụa, đứa con dâu duy nhất mà bác yêu thương đã ra đi trước sự thương tiếc của gia đình bác, bạn bè của anh Tưởng và có cả tôi dù tôi gặp chị chỉ một lần duy nhất.

 

Không riêng gia đình bác Tân mà hầu như gia đình Miền Nam VN nào cũng có người bỏ xác trên biển, em chồng tôi và cô út của tôi cũng bỏ xác ngoài biển Đông hơn bốn mươi năm trước trên đường đi tìm tự do.

 

Tháng 4 luôn nhắc nhớ, chúng ta từ đâu đến đây, chúng ta may mắn hơn người còn ở lại VN, hạnh phúc hơn người bỏ xác trên biển, hãy sống xứng đáng với cái giá chúng ta phải trả mới có ngày hôm nay.

 

Hãy tôn trọng và nhớ ơn đất nước đã cưu mang gia đình chúng ta, QUÊ HƯƠNG THỨ HAI đã đón nhận và giúp đỡ chúng ta, nơi đây là điểm dừng cuối đời của chúng ta và là Quê Hương thật sự của con cháu chúng ta.

 

 

Đoàn Th

Ý kiến bạn đọc
23/04/202215:29:09
Khách
Một bản tin đọc được trên net:

" 28 tháng 4 2021 - Một quán cà phê ở thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai vừa bị cơ quan chức năng đóng cửa do có nhiều hình ảnh "quân ngụy".

"Đầu tháng 4, quán Army's Coffee and Tea khai trương trên đường Võ Thị Sáu, thành phố Biên Hòa.

"Ở bên ngoài, người ta thấy nhiều bao cát có in chữ "Army" được chồng lên nhau. Nhiều vật dụng thời chiến, hàng thật hoặc giả, được trang trí khắp nơi: chiếc kệ mô phỏng thùng đạn, hình ảnh xe tăng và cả tiểu cảnh có xe bọc thép cùng binh lính như đang sắp sửa bước vào cuộc chiến. Nhân viên của quán phục trang theo phong cách nhà binh.

"Các nhóm Facebook được cho là dư luận viên như Giải độc thông tin, Chống phản động… kịch liệt chỉ trích quán Army, nhân tiện lên án chính thể VNCH.
"Chỉ còn vài ngày nữa là cả nước từng bừng kỷ niệm ngày hội non sông thu về một mối thống nhất, thì chủ quán lại khơi dậy hồn ma bằng hình ảnh nhân viên phục vụ mang mặc quần áo rằn ri của lính chế độ cũ, hình xe tăng, thiết giáp M113, lô cốt, các mô hình ấp chiến lược, khu quân sự…," một "người" có tên Hào Đơ viết trong nhóm Facebook 500 Anh Em Sài Gòn.

" Một "người" có tên Quang Pham viết trên Facebook: "Đề nghị các ngành chức năng xử lý nghiêm hành vi này."
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạo bài viết
Tổng số lượt xem bài: 562,178
Sang Mỹ, Mị thấy các chùa chiền, Thiền viện như những trung tâm sinh hoạt cộng đồng của người Việt. Mỗi cuối tuần các đồng hương có thể tụ về chùa để tu tập, để trò chuyện bằng tiếng Việt, để chia sẻ, để cảm nhận được không khí cộng đồng Việt. Ngày Tết cổ truyền, bà con đồng hương Phật tử xa quê lại có dịp vãn cảnh chùa với những trang trí quen thuộc ngày Tết, có hoa mai, hoa đào. Nhiều chùa chiền và thiền viện còn công phu trang trí cảnh sắc làng quê Việt Nam, để những người con xa xứ tìm chút hương vị quê hương, giúp cho Phật tử thuần thành hay “Phật tử ngang hông” như Mị cảm nhận được thiện ý chan hòa, hoan hỷ. Mái chùa như là nơi chở che hồn Việt. Dù đi chùa để tu học Phật pháp, hay để nương tựa tâm hồn trong những ngày đau khổ chông chênh, hay chỉ đơn giản là ham vui và bớt sân si như Mị thì Mị tin rằng mỗi người khi trở về đều đem theo mình chút niềm vui an lạc trong giai đoạn nhiều bất ổn trên cả thế giới như hiện nay. Mị thấy mình được sống trong môi trường an toàn và tự do...
Một trong những người bạn nối khố của tôi vốn là nhà báo. Sau Giáng Sinh 2021, anh gọi cho tôi nói tôi còn nợ anh ấy bài viết cho số báo Xuân Nhâm Dần của anh sắp trình làng. Tôi cố tảng lờ, “Nợ gì nhỉ?” Bạn liền quát vào máy, “Tôi xin ông. Ông cứ cái tật đánh trống lãng với tôi đấy hả?” Tôi xởi lởi hỏi viết gì bây giờ, bạn liền ra lệnh, “Mùa Xuân, viết về tuổi già chứ còn gì nữa.” Tôi sực nhớ mình có hứa với bạn, nên phải trả cho xong món nợ cuối năm. Lục mãi trong trí nhớ của mình nay đang xuống cấp, tôi bèn chọn ngay việc tản mạn tuổi già của chính mình và của bạn bè đang lưu lạc ở Mỹ, nơi xứ lạ quê người.
Thôi để tôi tả một cuộc hèn hò trên sân khấu trường quay bạn muốn hẹn hò trong nước thì bạn đọc hải ngoại dễ hình dung hơn. Giữa sân khấu là một bức màn được buông xuốn để hai bên không thấy nhau. Bên nhà trai có người hướng dẫn chương trình là đàn ông, bên nhà gái là cô hướng dẫn duyên dáng. Thường thì bên cô gái được mời lên sân khấu trước, sau đó đến bên chàng trai. Cô gái giới thiệu về lý lịch trích ngang của bản thân, nói sơ lược về tình trường mà cô đã trải qua, thể hiện tài năng hay cũng có thể gọi là tài vặt như ca hát, nhảy múa để góp vui với chương trình. Điểm quan trọng nhất là cô nói thẳng ra ý muốn của cô với chàng trai bên kia bức màn về mẫu người đàn ông mà cô muốn hẹn hò.
Chẳng biết tại sao mà từ khi qua Mỹ cho tới nay tôi bị lời nguyền gì mà mỗi năm đều bị bệnh mất mấy ngày, nhẹ thì cảm, sổ mũi nóng sốt, nặng thì bỏ ăn một hai bữa. Còn không thì chạy xe bị người ta vượt đèn đỏ hít đít hoặc húc hông, có lẽ thấy tôi mỗi ngày mỗi hên nên vận bám vào người càng nặng. Năm ngoái trước đám cưới con trai là thằng Dũng thì Covid tới thăm và ở nhà chơi chung với tôi 50 ngày. Năm vừa rồi đám cưới thằng Duy sức khỏe chưa lấy lại được thì bị giời leo đau đến nỗi tôi không bước nổi. Vì cứ bị con bệnh đeo bám như vậy nên thằng Duy là con trai lớn đã thương mà trả hết nợ nhà cho để tôi yên tâm ở nhà nghỉ ngơi cho khỏe.
Trước hết căn cứ vào số lượng người mang họ Nguyễn (họ phổ biến nhất của người Việt) ở trong vùng rồi suy luận ra, ta có thể phỏng đoán được số lượng người Việt. Theo tin từ trang Wikipedia tiếng Việt thì tôi được biết theo thống kê năm 2005 ở Việt Nam người họ Nguyễn chiếm 38% dân số. Dĩ nhiên con số 38% này không phải là con số tuyệt đối có thể đại diện cho bất cứ tập thể nào. Nghĩa là không phải ở bất cứ nhóm người nào người họ Nguyễn cũng chiếm tỷ lệ 38%. Do đó trong ước tính của mình tôi áp dụng con số khiêm nhường hơn một chút đó là chỉ khoảng 1/3 người Việt mang họ Nguyễn.
Sở dĩ gọi là "nghề" vì chuyện trong nhà tôi, ông anh rể là sĩ quan đi "cải tạo", thằng con của anh ấy, là cháu ruột tôi, vào lớp Một, nhà trường gửi về bản khai lý lịch, tên bố tên mẹ và nghề nghiệp. Chị tôi điền lý lịch cho thằng bé, mặc dù lúc ấy chị đang chạy chợ trời, nhưng theo “kinh nghiệm” mấy chị hàng xóm thì không nên khai chợ trời, sẽ bị đánh giá là …tiểu tư sản, con mình sẽ bị trù dập, cho nên dù chẳng hiểu thằng bé 6 tuổi còn thò lò mũi xanh sẽ bị trù dập kiểu gì, chị bèn ghi là “nội trợ” cho an toàn. Còn phần nghề nghiệp bố thì để trống vì không biết khai thế nào. Đến lớp, cô giáo liền điền vào khoảng trống nghề nghiệp của bố nó là... "học tập cải tạo"! Mà nghề này còn sinh ra nhiều nghề khác cho những người tù, nào là chăn lợn, nuôi gà, trồng rau, nấu cám, đốn củi trên rừng. Lần đó tôi theo chị lên trại Thành Ông Năm thăm nuôi anh rể, anh ấy tặng vợ con và các em những chiếc vòng đeo tay, chiếc lược được chạm trổ rất xinh xắn do chính tay anh làm, anh bảo đó là "nghề"
Ai cũng có một thời thơ ấu và thanh xuân riêng của mình. Vậy mà ngày còn nhỏ tôi không bao giờ quan tâm đến tâm tư tình cảm và suy nghĩ riêng của má. Tôi cứ thấy má là của gia đình, là của chúng tôi. Tất cả suy nghĩ, việc làm của má đều dành cho chồng con, cho gia đình này. Tôi đã nhận những yêu thương, chăm sóc một chiều của má như một chuyện đương nhiên. Giờ ngồi nhớ lại hồi nhỏ chẳng bao giờ thấy má gặp lại các bạn học xưa để cười đùa rộn rã nhắc về tuổi thơ như thế hệ chúng tôi bây giờ. Chỉ lâu lâu dì Nghiêm là em ruột của má từ Sài Gòn về là 2 chị em ríu rít như chim và nói toàn tiếng lóng với nhau kiểu như mật mã nghe ngộ lắm. Má tôi và dì cứ cười nói rộn ràng còn chúng tôi thì ngơ ngác chẳng hiểu gì. Chắc thuở còn con gái mấy dì và má nói chuyện với nhau kiểu này để giữ bí mật những chuyện riêng tư, qua mặt người lớn mà hẹn hò, nghịch ngợm đây. Ghê thật! Ai bảo thế hệ xưa hiền hơn bây giờ? Chỉ là họ giấu kỹ và không có mạng Internet hay Facebook để ai cũng biết như ngày nay thôi
Dưới ánh mặt trời như thiêu đốt làm bầu không khí rung rinh, nhảy múa đến lóa mắt, đoàn tù nhân đi chân không, ở trần trùng trục, chỉ mặc độc nhất cái quần xà lỏn, vài người đầu đội các chiếc nón cũ kỹ, rách rưới mà họ lượm được đâu đó, đang mệt nhọc lê thân xác mỏi nhừ sau một ngày lao động vất vả trở về trên con đường đất đỏ nóng hừng hực khiến chân họ muốn bỏng, vai thì đỏ và rát bởi nắng cháy. Hai bên đường, rẫy được tù nhân khai khẩn rộng thênh thang, chạy ngút mắt đến tận bìa rừng chỉ chừa lại những gốc rạ khô cằn sau mùa gặt. Giữa cánh đồng một cây Cầy cháy sạm, còn trơ lại vài nhánh đen đúa, cháy dở, chơ vơ chĩa lên cao như cố chống giữ lấy bầu trời to lớn tạo cho khung cảnh một nỗi buồn thê lương như phận người tù ở trại Đồng Phú này!
Hôm nay xé tờ lịch qua tháng tư, tim tôi thấy bồi hồi, xáo trộn những suy nghĩ mông lung bên tách cà phê, ký ức trở về miên man biết bao nhiêu hình ảnh, bao nhiêu câu chuyện ngày ấy, rõ in trong đầu như mới vừa xảy ra đâu đây...
Sau nhà tôi là rừng, rừng ngày xưa không nhìn thấy gì ngoài màu lá xanh, những con chim sặc sỡ màu nhưng chúng chỉ cất tiếng hót lẻ loi một mình, không buồn cũng không vui. Những con thú hiền hoà như sóc với thỏ là những kẻ lãng du tử tế. Chúng thấy người không thích mắt khi nhìn chúng nữa thì sóc nhập thiền nơi những hốc cây, những hốc đá ven bờ suối là tịnh thất của thỏ. Trong khu rừng có con suối nhỏ, có đàn vịt trời khi lội khi baydưới chân đồi bluebonnet tượng trưng cho tiểu bang Texas. Mùa hoa rộ tháng tư thì cơ man là người đến chụp hình, xe đậu quanh đồi không đủ chỗ thì người ta lái xe vào xóm nhà đậu tạm. Tôi thích bị làm phiềm kiểu Mỹ vì chỉ có ở Mỹ khi người không quen biết bấm chuông nhà chỉ để xin phép cho họ đậu cái xe trước nhà mình một lát, họ lên đồi chụp vài tấn hình sẽ đi ngay. Tôi hình dung ra những bức ảnh gia đình, tình nhân, bạn hữu của những người tử tế đã làm nên phong cách Mỹ khác biệt.
Nhạc sĩ Cung Tiến