Minh Thúy Thành Nội
***
Sau thời gian tìm kiếm bon chen nơi này nơi kia ghi danh chích thuốc, ban đầu bạn bè báo hội Y Tế thuộc county Santa Clara không hợp lệ, quay qua tìm vùng Alameda, bệnh viện Washington, tất cả đều nằm diện Waiting list. Chị bạn tìm ra website chích Covid-19 tại Tiburcio Vasquez Health Center nằm trên đường E 14th thuộc thành phố San Leandro, chị hối thúc tôi gởi information điền lẹ kẻo không kịp, cuối cùng tôi được nhưng ông xã bị đá ra vì đã đầy list. Người cháu làm dược sĩ Pharmacist CVS trên San Jose ghi danh, nhắn ông xã tôi ngày giờ đến CVS của vùng Hayward. Thiệt là thời gian bon chen vì bệnh viện Kaiser trả lời chưa có đủ thuốc, dù chúng tôi đã đạt tiêu chuẩn tuổi tác để chích.
Nghe các chị bạn chích về bị hành sốt nóng lạnh, chóng mặt lừ đừ tôi cũng hồi hộp và run lắm, nhưng phải bảo vệ chống con Coronavirus thôi. Trước khi chích tôi cũng đã đọc bản tin về
“Tám điều cần biết trướ ckhi chích ngừa COVID-19 mũi thứ nhì”.
LTS: Hiệp Hội Người Cao Tuổi Hoa Kỳ (AARP) mới đây gởi ra thông báo bao gồm những điều cần biết đối với người sắp chích ngừa COVID-19 mũi sau đây:
Nếu đã chích mũi đầu tiên trong hai mũi thuốc chích ngừa COVID-19, xin chúc mừng, vì quý vị sắp hoàn tất việc ngừa virus này trong cơ thể. Nhưng để hoàn toàn có được sự miễn dịch, quý vị nhất định phải chích mũi thứ hai. Trên cả nước, một số người đang rơi vào tình trạng lộn xộn khi cố gắng nhận mũi chích thứ hai vì nhiều lý do khác nhau.
Bác Sĩ William Schaffner, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Vanderbilt University Medical Center ở Nashville, Tennessee, và là giám đốc y tế của National Foundation for Infectious Diseases (Quỹ Quốc Gia Phòng Chống Bệnh Truyền Nhiễm), nếu cuộc hẹn của quý vị bị hủy, đừng chờ ai đó gọi cho mình, mà nên chủ động làm hẹn lại để chích mũi thứ hai.
Liên quan đến vaccine Moderna và Pfizer, hai loại thuộc đang được sử dụng rộng rãi ở Hoa Kỳ, ông cho biết: “Chúng tôi đã thông báo đến tất cả mọi người rằng những loại vaccine này có hiệu quả 95%. Nhưng chúng chỉ đạt được hiệu quả 95% nếu quý vị thực sự chích liều thứ hai.”
Dưới đây là một số điều cần biết về liều thuốc ngừa thứ hai
1-Tác dụng phụ có thể sẽ mạnh hơn
Nhiều người bị rất ít phản ứng hoặc không bị bất kỳ phản ứng nào với liều thuốc đầu tiên, hiện cho biết rằng liều thứ hai có tác động rất mạnh – khiến ngay cả những người cả đời nghiên cứu vaccine cũng phải ngạc nhiên. Bác Sĩ Greg Poland, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại phòng khám Mayo ở Rochester, Minnesota, và là giám đốc nhóm nghiên cứu vaccine của Mayo, chỉ bị các triệu chứng nhẹ sau khi chích mũi đầu tiên. Nhưng mũi thứ hai khiến ông run lên vì ớn lạnh và nhiệt độ là 101. Không có virus sống trong vaccine, vì vậy quý vị không thể bị nhiễm COVID-19 khi chích thuốc ngừa. Trong thử nghiệm lâm sàng của Pfizer, 31% người tham gia từ 18 đến 55 tuổi báo cáo bị sốt sau khi chích liều thứ hai, trong khi chỉ có 8% bị sốt sau liều đầu tiên. Mệt mỏi, ớn lạnh, nhức đầu và đau cơ/khớp cũng phổ biến hơn sau khi chích mũi thứ hai đối với cả hai loại vaccine nêu trên. Có một tin vui là, dựa theo dữ liệu này, người lớn tuổi ít bị phản ứng đối với vaccine. Trong số những người từ 55 tuổi trở lên, qua thử nghiệm của Pfizer, 22% bị sốt sau liều thứ hai và 3% bị sốt sau liều đầu tiên.
2-Không nên uống thuốc giảm đau trước khi chích
Nếu đã nghe qua về tác dụng phụ của liều thứ hai, quý vị có thể sẽ muốn uống thuốc giảm đau trước khi chích.Theo CDC, đó không phải là một ý kiến hay, trừ khi quý vị được bác sĩ của mình đề nghị. Theo hai bác sĩ Poland và Schaffner, sử dụng thuốc giảm đau trước khi chích có thể làm giảm hiệu quả của vaccine.
3-Thời gian giữa các liều thuốc chích không cần chính xác
Tuy nhiên, quý vị có thể sử dụng acetaminophen (Tylenol) hoặc các loại thuốc như Advil hoặc Motrin sau khi chích để điều trị các tác dụng phụ như đau, sốt, ớn lạnh, hoặc nhức đầu. Mũi chích vaccine Pfizer thứ hai sẽ được chích 21 ngày sau mũi đầu tiên. Đối với Moderna, khoảng cách giữa hai lượt chích là 28 ngày. Tuy nhiên, CDC cho phép điều chỉnh một khoảng thời gian, nếu quý vị không thể sắp xếp lịch hẹn vào đúng ngày đó. Mặc dù cơ quan này khuyến cáo nên cố gắng duy trì khoảng cách thời gian được đề nghị, nhưng cũng cho biết liều thứ hai có thể được chích sáu tuần sau liều đầu tiên.
4-Liều thứ hai phải do cùng một nhà sản xuất liều đầu tiên
Các bác sĩ từng nghe bệnh nhân hỏi liệu họ có thể chích liều thứ hai do một công ty dược khác sản xuất hay không, lý do thường là vì họ nhận thấy loại vaccine khác được cung cấp ở một địa điểm thuận tiện hơn. CDC khuyến cáo không nên làm như vậy, vì hai loại vaccine Moderna và Pfizer “không thể thay thế cho nhau hoặc thay thế cho các vaccine COVID-19 khác. Hiện chưa có đánh giá về tính an toàn và hiệu quả của việc chích các mũi thuốc của những nhà sản xuất khác nhau.”
5-Phát ban tại chỗ chích trên cánh tay thì chích tay còn lại
Theo CDC, nếu quý vị bị phát ban tại chỗ chích từ ba đến 10 ngày sau khi chích mũi đầu tiên, không nên bỏ chích liều thứ hai, và CDC khuyên nên chích cánh tay còn lại. Rất ít người gặp triệu chứng phát ban như vậy sau khi chích, đôi khi được gọi là “cánh tay COVID.” Trong hướng dẫn được công bố vào ngày 10 Tháng Hai, CDC cho biết phản ứng này không trầm trọng hơn khi chích liều thứ hai.
6-Nên tạm thời tránh chích các loại vaccine khác
Nếu đến thời hạn chích ngừa zona hoặc Tdap, quý vị nên dừng lại nếu đang trong thời gian chích thuốc ngừa COVID-19. Do hiện không có dữ liệu về tính an toàn và hiệu quả của thuốc ngừa COVID-19 được sử dụng cùng lúc với các thuốc ngừa khác, CDC khuyên nên tránh các loại thuốc ngừa khác trong hai tuần trước và sau khi chích hai liều vaccine COVID-19. Việc tạm dừng cũng giúp tránh nhầm lẫn về nguyên nhân gây ra phản ứng phụ sau khi chích vaccine COVID-19.
7-Không có tác dụng miễn dịch đầy đủ ngay lập tức
Phải mất hai tuần sau liều thứ hai, cơ thể quý vị mới có khả năng miễn dịch đầy đủ với virus. Sau đó, quý vị sẽ gần như không thể bị bệnh nặng nếu tiếp xúc với người nhiễm COVID-19, Bác Sĩ Schaffner cho biết. CDC cũng cho biết quý vị không còn phải cách ly kiểm dịch nếu tiếp xúc với người nhiễm COVID-19 – miễn là quý vị đáp ứng các tiêu chí sau: không có triệu chứng và chưa quá ba tháng kể từ lần chích thuốc ngừa lần thứ hai.
8-Vẫn phải đeo khẩu trang
Các chuyên gia đều cho rằng quý vị nên tiếp tục đeo khẩu trang và thực hiện giữ khoảng cách ở nơi công cộng. Có một điều là vẫn có thể quý vị bị bệnh dù đã được chích ngừa. Ngoài ra, cũng có thể quý vị vẫn có thể mang virus và âm thầm truyền sang những người khác chưa được chích ngừa, ngay cả khi quý vị không có các triệu chứng. Bác Sĩ Schaffner cho biết, cho đến khi cả nước được miễn dịch cộng đồng – thời điểm mà tỉ lệ lớn của toàn bộ dân số có thể miễn dịch đối với COVID-19 – điều quan trọng là mọi người phải đeo khẩu trang để ngăn chặn sự lây lan của virus.“
Đọc tin tức được biết “tại Mỹ, có ba loại vaccine choongs Covid-19 được Trung tâm kiểm soát Dịch bệnh (CDC), và Cục Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm( FDA)phê duyệt sử dụng khẩn cấp, đó là sản phẩm của Pfizer, BioNTech, Moderna và Johnson & Johnson. Theo Fox News báo cáo tài chính các hãng dược kiếm bộn tiền từ vaccine chống Covid_19.
Trước mắt là nghĩ phạm vi nhỏ bé của mình, chích sản phẩm Moderna đạt hiệu quả tới 95%, được chính phủ Mỹ lo cho dân tận tụy và nhanh chóng, trong khi tại quê hương mình đang còn chậm chạp, chưa đến lượt chị tôi được chích vaccine loại AstraZeneca đạt 76% (mũi 1) 81% (mũi 2)”.
Vợ chồng tôi được chích sản phẩm Moderna xong luôn đợt hai. Ngày đầu thấy bình thường chẳng có dấu hiệu gì, qua ngày thứ hai đang nấu ăn, bỗng nhiên tôi thấy ngôi nhà như đang xoay vòng, miệng chực buồn ói. Ông xã tôi nói “chích hôm qua giờ thuốc mới thấm và bắt đầu hành”. Tôi bỏ dỡ các thứ nằm vật xuống sofa nửa tiếng, ngồi dậy lấy máy thử tiểu đường lên tới 230, tôi lấy nước ấm uống liên tiếp hai ly, nằm nghỉ ngơi tiếp rồi lại ngồi dậy uống gắng ly nữa và đi ngủ. Sáng mai dậy đo đường đã hạ xuống 120, nhưng trưa đó cắt tóc cho ông xã một hồi lại thấy trời đất quay mồng mồng, cố gắng cắt xong vào nhà nằm nghỉ. Ông xã tôi cũng than chóng mặt, nhưng cứ nghĩ do trời âm u, thời tiết thay đổi, còn tôi thì nghĩ do bị đường cao sinh ra. Hai ngày kế tiếp chúng tôi chẳng thấy chóng mặt nữa, theo dõi tiếp nửa tháng không còn tái diễn tình trạng này. Tôi cảm thấy phấn khởi vô cùng.
Đúng một năm bó chân cẳng, hôm nay sự sống đang vực dậy, mạch máu như được lưu thông tuần hoàn trong từng thớ thịt, một năm con virus làm điêu đứng hoàn cầu, con người xấc bấc xang bang khủng hoảng.
Chúng tôi lên San Jose thành phố đông người Việt nhất tại Bắc Cali. Tuy đã chích thuốc được nửa tháng nhưng cũng đeo khẩu trang và trong xe luôn có chai Hand Sanitizer để xát tay.
Ngoài Freeways xe cộ hơi đông không như trước đây đường rộng thênh thang. Đến khu Century người cũng đông vào ngày thứ bảy, nhiều cửa hàng mở bán, nhất là mấy quán ăn được che lều bên ngoài rộng rãi. Ban đầu tôi vào gian hàng Ô Mai mua thịt chà bông, ô mai, bánh chưng bánh ú, xách nặng quá hai thân già đem ra xe để, rồi tiếp tục đi qua khu Việt Nam Town mua bánh mì Linda hai ổ cùng mấy lon đậu phụng da cá, qua phở 99 độ mua hai phần togo, tới tiệm cơm tấm Thiên Hương mua hai hộp, bước lui thấy tiệm ông Địa (một phần của Thiên Hương) quảng cáo cơm gà rô ty chỉ $7.99 và cả phở cùng giá, so với phở và cơm trước đó giá gấp đôi, lại tham rẻ mua tiếp mỗi thứ hai phần nữa. Quay ra sau chợ lại bê thùng xoài và trái mít một trong các thứ trái cây tôi thích nhất. Chúng tôi quanh quẩn ở đó hơn bốn tiếng đồng hồ vì tiệm nào cũng đông khách ngồi ăn bên ngoài, nên đợi togo hơn nửa tiếng, chưa kể vác ra xe nhiều đợt. Dòng sinh hoạt có vẻ vui tươi, trừ khi người ta ăn, ngoài ra mọi người đều đeo khẩu trang. Không khí rộn ràng truyền vào chúng tôi sự mạnh mẽ yêu đời, tràn niềm hân hoan.
Ra về ngồi trên xe toàn mùi thức ăn ướp cả chiếc xe, tôi dầu đang đói cũng thấy ngán sợ. Tôi cũng không hiểu ăn có hết hay lại hư rồi đổ đi, chưa kể ông xã tôi mua lung tung quà vặt, mỗi lần mua gì ông cứ nói lải nhải bên tai “bây giờ chỉ có mua không kể mắc rẻ”. Chắc đây là dấu hiệu của sự nhốt tù cả năm bị ức chế, lo sợ hoảng loạn nên bây giờ vừa được chích thuốc xong hai đợt, như được hồi sinh sự sống vui quá hoá ...điên chăng?!
Sáng nay thức dậy, ánh nắng ấm áp tươi hồng, tôi thấy tinh thần minh mẫn, người tỉnh táo lạ thường. Dạo quanh khu vườn lần chuỗi hột niệm Phật, tôi khấn nguyện “cầu xin bao người sớm được chích thuốc kể cả mọi lứa tuổi, những tệ nạn của năm ngoái xin đừng tiếp diễn nữa để nhân loại được sống an lành...”.
Nắng tháng ba thật đẹp, những chậu hoa sáng rỡ vàng tươi, hồng thắm, có đóa nở rộ, có nụ đang còn e ấp dưới giọt sương mai tưới tẩm, tôi quỳ xuống nâng niu vài cành bông ươm sắc xuân dịu dàng. Yêu quá buổi sáng bình yên, hạnh phúc những phút giây trong hiện tại, được an toàn với hai mũi kim chống dịch Covid_19. Cám ơn nước Mỹ lo cho dân nhanh chóng và nhận loại vaccine tốt bảo đảm gần 95%. Tôi thấy mình mạnh mẽ, lòng vui sướng lâng lâng cảm giác hạnh phúc yêu đời, yêu người, yêu cuộc sống vừa được hồi sinh. Có phải vì màu nắng đẹp hay tôi nhìn mọi thứ đều đẹp từ khi được chích hai mũi thuốc Moderna.
Nắng Tháng Ba
Nắng tháng ba về gợi vấn vương
Hồn say lãng đãng cảnh sân vườn
Con tim mở rộng tràn xao xuyến
Nựng khẻ hoa mầm dậy biển thương
Nắng dịu trang hoàng điểm sắc Xuân
Bông vàng nở nụ mắt bâng khuâng
Đài e ấp thẹn hồng mơn mởn
Bướm trắng vờn hôn chẳng ngại ngần
Nắng tháng ba ôi đẹp diễm kiều
Không gian lắng đọng ngất ngây nhiều
Lao xao ngọn gió lùa cây cảnh
Bước nhẹ rung lòng vướng víu yêu
Lắm giọt sương mai điểm nhẹ nhàng
Non chồi lá biếc đón mùa sang
Khung trời rộng mở làn mây lửng
Rộn rã chim hoà tiếng hót vang
Nắng tháng ba về, nắng lụa tơ
Êm đềm ý mộng dậy tình thơ
Niềm tin sức sống khơi nguồn mạch
Hạt nắng trên vai bám động hờ
Nắng tháng ba ngời điểm nét tranh
Tươi đời cuộc sống vẽ màu xanh
Lời thêu tiếng dệt bừng hy vọng
Vỗ bóng thời gian đếm mộng lành
Minh Thúy Thành Nội
Tháng 3/2021
Cảm ơn tác giả
sau khi được chích thuốc hai mũi vui ghê , nhất là màn đi mua thức ăn ngập mặt . Bài viết truyền cảm giác người đọc cũng thấy mạnh mẽ tinh thần lên , hy vọng ngày mai tươi sáng tràn sức sống , đẩy lùi một năm u ám buồn rầu . Cám ơn tác giả đã ghi tài liệu những điều cần biết .