Những Chặng Đường Khó Quên
Tác giả: Ngôn Nguyễn 72
Bài số 2988-28288-vb6091010
Tác giả, theo bài viết, từng là một huấn luyện viên truyền tin cho Liên Đoàn 5 LLĐB /Hoa kỳ phía Đông Nam phi trường Nha Trang thời đầu thập niên 1970, định cư tại Mỹ từ 2002 theo diện bảo lãnh, hiện là cư dân Seattle, Washington State. Bài viết về nước Mỹ đầu tiên của ông kể chuyện tái ngộ hiếm có với một cố vấn Mỹ, 40 năm sau. Sau đây là bài viết thứ hai.
***
Những ngày tháng đầu đặt chân đến Mỹ, có lẽ ai cũng hụt hẩng, lo lắng, vì tất cã phải bắt đầu từ con số không. Tôi thoát ra rừ hang chuột sau 27 năm khép kín, đối diện với đất nước văn minh nhất thế giới, tất cả đều không biết một cái gì, có mắt nhưng đang mù, có miệng nhưng không nói được còn cực hơn người câm, có tai mà không nghe còn khốn khổ hơn điếc, có chân mà như người tàn phế.
Sau khi bị từ chối chương trình HO, tôi chỉ còn cách nhờ em gái ở Mỹ bảo lãnh. Sau mười hai năm chờ đợi, ngày 28 tháng 6 năm 2002 lúc 11 giờ đêm em gái tôi đón tại Phi trường Los... đưa về nhà tại thành phố RoseMeade CA. Vừa vô nhà em gái tôi nhắc:
- Nói chuyện nhỏ để cho ông ấy ngủ.
Câu nhắc chừng nầy cho tôi một cảm giác bất ổn.
Những kiện hàng hành lý mang theo vất cả một góc sân, hai vợ chồng và hai đứa con ngồi im khe tại phòng khách, hai mắt mở thao láo, vì ngày, đêm, đêm, ngày thay đổi đột ngột làm sao nhắm mắt cho được, ngồi nhìn nhau chờ trời sáng, thằng con trai út ghé tai hỏi nhỏ:
-Mỹ đây hả ba "
Tôi gật đầu.
Câu hỏi của thằng nhỏ thật chua chát, không biết nó nghĩ, riêng tôi lòng cảm thấy chênh vênh đến tận cùng của hụt hẫng, nhìn lại gia đình mình chẵng khác chi bốn kẻ ăn xin.
Hơn bảy giờ sáng, nghe tiếng nước chảy re re trong phòng tắm, biết chắc có người thức dậy, một lát sau chú em rể áo quần chỉnh tề đi ngang qua phòng khách mở cửa ra ngoài, đầu cúi thấp không nhìn chúng tôi, chỉ hỏi lửng một câu:
- Anh chị đã qua rồi hả"
Tôi chưa kịp đứng dậy thì chú ấy đã đóng cửa chiếc Toyota trong ga ra. Em gái tôi đi ra nói như thanh minh.
- Tính ông ta là như vậy.
Tôi nói lại :
- Gia đình anh sắp qua sao cô không mướn cho anh một phòng trước cho tiện.
- Em không có thì giờ nơi, hôm nay anh chị và mấy cháu nghỉ ngơi, ngày mai em ở nhà đưa đi làm giấy tờ.
Họ ra khỏi nhà chúng tôi lăn đùng ra phòng khách ngủ.
Ngày hôm sau các giấy tờ cá nhân hoàn tất, ông em rể vẫn lạnh lùng vẫn tiết kiệm lời nói khác hẵn những ngày về du lịch, sao mà lịch sự mà vồn vã...
Vợ tôi đi học Nail ngày thứ tư đến Hoa kỳ, sáng đi xe Bus chiều lội bộ về cho đở mấy chục Cent. Hai đứa nhỏ đã xin được trường San Gabiriel đang chờ nhập niên khóa mới, còn tôi thằng bạn đem cho chiếc xe đạp, đưa đi kiếm việc làm.
Tôi được vào làm việc trong hãng may sau khi đến Hoa Kỳ được bảy ngày, công việc như là một lao công tạp dịch, quét dọn, theo ông chủ bốc vác những kiện áo quần, nhận, giao, từ kho về xưởng, và giao nhận những kiện hàng từ các gia đình may tại nhà, toàn là công việc nặng, không hạn định thời gian, mỗi ngày từ 8 giờ sáng có khi đến 7 giờ chiều chưa xong việc, nếu tình giờ thì mỗi ngày từ 10 đến 12 tiếng. Ngày Chúa nhật nhiều khi cần ông chủ cũng ghé lại nhà bốc đi, 10 ngày đầu vì cần tiền cho hai thằng nhỏ tôi xin nhận tiền lương, bà chủ vui vẻ trao cho tôi tấm check. Run tay nhận tấm Check đầu đời, mắt nổ đom đóm, coi tới coi lui nhìn thật kỷ coi mình có lộn hay không, nhưng không, chữ viết rõ ràng: ONE HUNDRED SEVENTY ONLY.
Tôi đem tấm Check về đưa cho chú em rể coi, hôm nay chú ấy mới khai khẩu:
- Anh đưa tấm check đây cho em, ngày mai em sẽ đi khiếu nại cho anh, luật lao động ở đây thấp nhất 7 đô la 30 xu một giờ, tính như vậy mỗi giờ họ trả cho anh 1 đôla 7 mà thôi.
Tôi nói với chú em rể:
- Thôi chú, được thêm vài ba trăm rồi mình tiêu cũng hết, mình để giành lại mấy trăm đó để mua chút tình, sau nầy lỡ gặp nhau ở đâu đó còn nhìn nhau, thưa nhau được vài ba trăm rồi mất tất cả.
Chú ấy bỏ tấm check xuống bàn đứng dậy vừa đi vào trong vừa nói:
- Ở đất nước nầy mà anh đem chuyện tình nghĩa ra mà nói, thật là khôi hài.
Tôi cầm tấm check trở về yên vị trong ghế sofa. Đắng cổ họng, vì mình mới qua nên họ bóc lột mình tận mạng. Đây là bài học vở lòng cho người mới tới, rồi không biết còn bao nhiêu bài học nữa chờ đợi mình. Vợ và hai đứa con trai ngồi nhìn tấm chi phiếu như nhìn con khủng long.
Thằng bạn giới thiệu việc làm cho tôi trở lại thăm, tôi dấu chuyện 170 USD/10 ngày lương, nhờ nó tìm việc làm mới lý do làm việc hãng may khiêng vác nặng nề quá, mấy ngày sau nó đưa tôi vào hãng làm bàn ghế, lần nầy rút kinh nghiệm bên hãng may, trước khi ra về tôi hỏi vấn đề tiền lương như thế nào, họ cho biết mổi giờ 7 đô 30 xu.
Từ nhà đến chổ làm rất xa, đạp xe hơn một tiếng, bạn tôi nhắc:
- Mày lo học lái xe đi, thi đậu bằng lái rồi tao cho chiếc xe Honda cũ chạy đi làm cho đỡ đạp xe.
Tôi hỏi lại:
- Học chổ mô"
- Hồi về tao cho tờ báo, đọc trên đó mà tìm, kiểu chầm chày may rủi, chấm đại một tên rồi gọi điện thoại họ sẽ đến ngay.
Tôi chọn người dạy lái xe hình như người ấy tên Minh lâu quá nhớ không chính xác (khi lên xe nói chuyện thì ông ta nói tiếng Quảng Nam). Điều kiện học như sau:
- Trẻ tuổi mỗi người 300 còn tôi trên 50 tuổi rồi phải 500, đưa trước 200, ngày lên xe đi thi lấy tiếp 300 còn lại, đưa đi thi 3 lần, nếu không đậu các lần sau đưa đi phải trả tiền xăng.
Điều kiện hợp lý, giờ học mỗi buỗi chiều sau 6 giờ, bắt đầu lên xe là thực thiện đúng hợp đồng, học được cả thảy 7 giờ. Trước đây ở Việt Nam tôi cũng đã có bằng lái xe. Quân đội ngày xưa đã quen tay lái nên chỉ chạy cho đúng luật là được. Bây giờ, mỗi lần học lái trên xe ông ta lúc nào cũng có hai học viên dự khuyết ngồi sau, người nầy xuống là người kia lên thay.
Buỗi sáng đi thi lần thứ nhất ông ta lấy nốt 300 đô la còn lại theo hợp đồng miệng ban đầu. Nhưng xui quá lần nầy tôi bị rớt, phần thì hồi hộp, đầu óc căng thẳng, thiếu bình tĩnh. Trên đường vềngười dạy lái xe cho biết tôi trượt vì chạy không đúng tốc độ quy định, có nghĩa là chạy nhanh. Khi xuống xe vào nhà ông ta nói:
- Khi nào rảnh tôi sẽ phone báo để học tiếp rồi đi thi lại.
Tôi đi làm về chiều nào cũng ngồi chực bên điện thoại chờ cú gọi của thầy dạy lái xe, ba ngày, năm ngày, rồi mười ngày, chờ không được tôi gọi số của thầy, nhưng thầy không bắt máy, chỉ gởi lời nhắn.
Thêm 15 ngày, một tháng rồi hai tháng bấm số máy của thầy muốn chai tay, không biết kêu ai. Nhà thầy cũng không biết ở đâu, điện thoại thì không bắt máy, tôi không dám nói chuyện với chú em rể vì câu nói của chú ấy vừa mới nói xong, sợ chú ấy cười (đất nước nầy mà nói chuyện tình nghĩa ...) Đây là bài học thứ hai, bài nầy đau lây cả nhà vì vợ con rất muốn tôi thi đậu bằng lái để có phương tiện tháp cái chân cho gia đình.
Từ ngày đến Mỹ cả gia đìnmh vẫn phòng khách, hai đứa nhỏ hai cái Sofa, hai vợ chồng trên tấm thảm mỗi người một bên cái bàn trà, chiều nào chú em rể về cũng hỏi một câu:
- Anh chị đã thuê được nhà chưa"
Sau nầy tôi mới biết, thuê nhà ở Mỹ còn khó hơn mua nhà. Mới qua Income đâu mà họ cho thuê,. Tuy chú ấy không đuổi thẳng, nhưng đó là sự gián tiếp, hai tháng rồi tháng nào ôi cũng đã xin góp một tý điện nước , tháng đầu 300, tháng thứ nhì tôi làm hảng bàn ghế có khá hơn một tý tiền lương đã xin góp thêm 100 nữa.
Với tình hình sinh hoạt nầy ở CA không thể sống được, lý do không thể thuê được nhà, một phòng ở bốn mạng chủ nhà không cho thuê, thuê nhà hai phòng phải $1,100 trở lên không đủ khả năng trả, vì lương quá thấp.
Tháng 10 năm đó chúng tôi khăn gói lên Seattle sau khi đã bàn tính kỹ với ba ông anh cột chèo và ba bà chị vợ.
Đến tiểu bang nầy có cảm giác như mình đang sống tại Huế, mưa đầm dề, mưa thúi đất, giêng hai thì ngày nầy qua ngày nọ không gian đặc quánh màu trắng của mưa phùn, kèm những cơn gió lạnh tới xương, đậm đà hơn Huế là thỉnh thoảng có tuyết rơi.
Tôi nói đùa với mấy đứa bạn, cái cảnh nầy may mà đi xe hơi, chứ tấm ny lông cột lên cổ, xoay ra trước đạp chiếc xe đạp, thì thôi về Việt Nam cho rồi, có nhà, có đất, khỏi phải phiền lòng ai .
Chúng tôi được vợ chồng chị Ba đón, về nhà chị đặt thẳng vấn đề ăn ở , như vậy là sòng phẳng.
- Tiền nhà Free, tiền điện nước mỗi tháng phụ vào cho anh chị 500 đô (năm trăm đô). Cơm vì chưa quen biết các chợ nên tuần đầu ăn chung, tuần sau tự do. (Sau nầy mới hiểu ra đây là một lối chơi chữ, nhà cho ở FREE chỉ lấy tiền điện nước 500, trong khi đó anh chị cho share phòng 400/tháng, biết vậy nhưng cũng luôn tạ ơn, vì người đã dám cưu mang mình bước đầu). Gia đình chúng tôi được giao phòng khách tầng dưới rộng hơn, tự do, thoải mái hơn.
Tôi xin được hai việc làm, ban đêm cleaner nhà hàng của Mỹ, ban ngày rửa chén trong khách sạn, vợ tôi cũng xin được việc làm tại hãng sơn đồ chơi con nít. Hai đứa con cũng vào Hight School. Ở nhà anh chị Ba gần một năm rồi vấn đề gởi tiền về nuôi Mẹ già bên VN sao đó, hai chị em họ lục đục bị tống khứ khẩn cấp ra khỏi nhà. Tôi đi rửa chén về hay tin mấy mẹ con đã qua nhà mới.
Khi còn ở tại nhà của anh chị Ba, hàng tháng có hai cái bill phải thanh toán: bill bảo hiểm sức khỏe của gia đình 92 đô la/tháng, bill bảo hiểm xe cũ một chiều 78 đô la/tháng, hai thứ về đúng ngày 2 và ngày 3 mỗi đầu tháng. Qua nơi ở mới tôi có phone nhắc vợ chồng anh chị nếu 2 bill về xin giữ giúp lại, sẽ qua nhận để về thanh toán.
Những gia đình ở lâu có kinh nghiệm, mỗi lần di chuyển nhà họ ra Bưu điện đổi địa chỉ, tôi mới qua không ai chỉ dạy nên không biết. Bill thường về ngày 2 đầu tháng. Chiều thứ 7 ngày 6 nghĩa là sau 3 ngày tôi chạy qua lấy, thì chị Ba nói:
- Có thấy bill bụng cho mô, không có ai gởi chi hết.
Vợ chồng tôi thắc mắc, không hiểu sao mà tháng nầy họ gởi trễ, tuần sau gọi lại hỏi, thì cũng câu trả lời như trên. Hỏi vài lần rồi chẳng biết làm sao, lâu ngày, cày mệt quá nên cũng quên luôn.
Không may tai nạn giao thông xảy ra, Cảnh sát bắt trình giấy bảo hiểm tôi không có. Về gọi điện thoại hỏi nơi bán bảo hiểm họ trả lời: (không trả tiền tháng, đã gởi giấy thông báo hủy tên tôi rồi, coi như ông bà đã quỵt bảo hiểm). Rồi bảo hiễm sức khỏe cũng mất luôn, vì không gởi tiền tháng. Xe không có bảo hiễm khi xảy ra tai nạn thì lãnh đủ mọi thứ hệ lụy. Bài học nầy nặng kí, quá đau, nhưng vẫn chưa khôn lên được.
Một trưa Chúa nhật, sau khi dự xong thánh lễ, trên đường về tạt ngang qua tiệm Deli mua mấy ổ bánh mỳ về ăn khỏi nấu cơm, tôi và hai đứa con ngồi trên xe đợi vợ vào mua. Xe đậu bên lề đường, vợ vừa đi ra thì tôi nghe sau xe bị đụng mạnh. Cả ba cha con bước xuống xe, thấy một bà sang trọng đi chiếc xe Lexus bà ta de tới de lui sao đó đụng mạnh vào đít xe CRV của tôi. Xe CRV cao, không bị chi cả, còn xe bà ta thấp, bị bể dàn đèn trước bên trái, đầu bị móp nặng. Thấy chiếc xe đời mới của bà hư hại thật tội nghiệp, bà ta luôn luôn nói xin lỗi, vô ý quá, chúng tôi đều trả lời không sao. Đồng chia sẻ xui xẻo của bà. Xe mình không sao, xe bà hư nặng. Sau vài lời thông cảm chúng tôi lên xe chào bà về. Mấy ngày sau một giấy phạt của Cảnh sát gởi về, kèm theo lệnh gởi giấy bảo hiễm tới, vì tôi mang tội de xe lui đụng móp đầu xe người ta rồi bỏ chạy, có người thấy, có người chứng.
Không biết phải học thêm bao nhiêu nữa.
Có lừa lọc, có khôn dại cũng theo ngày tháng trôi qua, vẫn cặm cụi cày, tóc đua nhau trắng, gặp nhau vẫn tay bắt mặt mừng như không có chuyện gì xảy ra.
Những chặng đường khởi đầu gian khó trên đất nước nầy là một bài học, một dấu ấn khó quên trong đời.
Ngôn Nguyễn 72