Tác giả Nguyễn Trần Diệu Hương cư trú và làm việc tại San Jose, đã góp nhiều bài viết đặc biệt và được trao tặng giải thưởng viết về nước Mỹ ngay từ năm đầu tiên. Bài viết mới của cô lần này là chuyện đôi bạn tình thời học trò trung học ở Việt Nam tái ngộ trên đất Mỹ, sau nhiều năm phân ly vì gia đình ở hai phía quốc cộng.
*
Thời khóa biểu đã được chia ra đàng hoàng khi chúng tôi có hai người khách… không mời mà đến, nhất là đến vào đầu tháng mười hai, ngày ngắn lại và giống như mọi người Mỹ khác, chúng tôi phải chạy đua nước rút với kim đồng hồ với những project cuối năm với quà cáp, ân nghĩa như người Việt Nam tất bật vào những ngày cận tết âm lịch.
Danh đến từ Massachusset -đúng ra là đến từ Việt Nam- và Hân đến từ Missouri. Cả hai sẽ ở nhà chúng tôi, những người bạn từ thời trung học ở quê nhà. Trước hôm hai người bạn cũ đến chúng tôi dù rất bận rộn cũng đã có một…hội nghị bàn…bầu dục ở phòng khách nhà An bàn chuyện đón tiếp, và chứng kiến cuộc hội ngộ của "Romeo-Juliette" và Romeo và Juliette của chúng tôi chỉ giống những nhân vật của Shakespeare một nửa. Đó là một mối tình đẹp như mơ, làm cả lớp thầm ao ước. Ngày đó, Danh là cầu thủ bóng chuyền của trường, cao lêu nghêu có điều không được vạm vỡ cho lắm, vì thiếu dinh dưỡng. Ngày đó, Hân có đôi mắt buồn và đẹp như đôi mắt hiền lành của nai tơ. Từ đầu năm lớp mười, hầu hết con gái trong lớp đều thầm để ý đến Danh và hầu hết con trai đều len lén ngắm Hân bất cứ lúc nào có thể được. Nhưng một cách âm thầm, hai… cái đinh của lớp chỉ đến ý đến nhau, mà không chú ý gì đến thiên hạ. Cả hai rất kín tiếng. Chúng tôi chỉ khám phá được mối tình lặng lẽ này khi thấy cả một đoàn xe đủ loại: xe lam, xe ba gác, xe đạp, xe thổ mộ, xe bò (toàn là những loại xe nghèo nàn, lạc hậu ở Việt Nam cuối thập niên 80). Làm bằng phấn viết đủ màu ở nhà Hân. Đoàn xe có được tạo thành từ bàn tay khéo léo của Danh với những viên phấn đủ màu. Bàn tay với những ngón thon dài của Danh rất nghệ sĩ, rất tài hoa, vừa đánh guitar vừa liệng những trái banh tròn vào lưới bóng rổ hay qua lưới bóng chuyền rất chính xác. Bàn tay đó cũng đóng góp được cho đội tuyển học sinh giỏi toán toàn tỉnh Khánh Hòa một điểm số toàn đội cao nhất miền Trung. Điều đáng nhớ nhất sau bao nhiêu năm tháng là cái dáng cao lêu nghêu của Danh ngồi dưới gốc cây sầu đông phía sau lớp học, đục đẽo những viên phấn màu, làm thành những chiếc xe rất đẹp, mặc dù lúc đó bạn chúng tôi chưa bao giờ qua một trường lớp nào vềõ điêu khắc.
Chuyện tình học trò của họ đẹp như mơ, thanh khiết như tuyết trắng đang rơi. Chuyện tình làm "bể tim" nhiều người trong lớp và làm cả lớp thầm ao ước. Mỗi chiều Danh đạp cái xe cũ mèm đi ngang nhà Hân ít nhất hai lần từ trong khoảng sân nhỏ Hân đưa mắt nhìn ra. Bốn mắt gặp nhau với một cự ly ít nhất là hai mươi lăm thước, không hề nói được câu nào với nhau. Vậy mà họ vẫn làm chuyện đó mỗi ngày như nhu cầu ăn, uống.
Mãi về sau này chúng tôi mới được biết gia đình Hân cấm chơi với Danh vì ba Danh là một liệt sĩ của chế độ miền Bắc, trong khi ba Hân đang ở trong một trại "tập trung cải tạo" của Việt Cộng. Và vì lẽ đó, mãi gần mười năm sau chúng tôi mới đặt tên cho chuyện tình của bạn là chuyện tình Romeo-Juliette.
May mắn hơn hai nhân vật lừng danh của Shakespeare, hai người bạn "trai tài gái sắc" của chúng tôi không "mang xuống tuyền đài" chuyện tình thời mới lớn, mà họ được gặp lại nhau, tìm lại "một chút hương xưa" ở Mỹ. Mặc dù bây giờ "ván đã đóng thuyền" và "gạo đã thành cơm" cả hai đều đã có "một nửa còn lại" của mình.
Vì lẽ đó Mai Thi -người đạo đức bảo thủ nhất lớp- đã khuyến cáo chúng tôi không nên để "lửa gần rơm" nhất là "lửa cũ và rơm khô" thì dễ… cháy nhà thiên hạ. Nhưng bàn qua tán lại chúng tôi đều đồng ý sẽ sắp xếp để hai người bạn cũ gặp nhau. Gần hai mươi năm đã qua cả hai đều có gia đình riêng, nếu không ấm êm hạnh phúc thì cũng chưa hề có tiếng "chén bay, dĩa bay" vọng ra ngoài đến tai chúng tôi. Khi người ta bước qua tuổi "tam thập nhi lập" thì quan điểm về đời sống, về hạnh phúc so với thời mới lớn đã ít nhất quay một góc nhọn. Chắc chắn là như thế, như một với một là hai, nhất là khi bạn ở Mỹ xã hội thật sự "làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu". Và nhu cầu ở đất nước cơ hội này thì bất tận.
Vì thế chúng tôi sắp xếp để Hân sẽ bay qua CA nhân một seminar cuối năm sẽ gặp được Danh, bay đến từ Massachusset từ một lớp tu nghiệp chuyên ngành của trường Haward dành cho các kiến trúc sư từ các nước kém phát triển. Đó cũng là dịp để chúng tôi hội ngộ họp mặt vào mùa đông, chứ không theo truyền thống mùa hè như thường lệ.
*
Ngồi sau tay lái, xếp hàng trên đoạn đường vào khu vực "Passengers pick up" của phi trường SJC sự kiên nhẫn của tôi tăng cao, khi tôi tưởng tượng đến khuôn mặt rạng rỡ của hai người bạn học cũ. Tình cảm của họ đã chiếm một ký ức thời mới lớn của chúng tôi và chắn chắn là một hồi ức tuyệt vời trong lòng "Romeo & Juliette".
Các em teenagers ở Mỹ bây giờ nếu biết về thời mới lớn của chúng tôi ở Việt Nam chắc sẽ tưởng lầm chúng tôi lớn lên ở "thời kỳ đồ đá". Các em có đủ thừa mọi thứ, từ thức ăn, áo quần, sách vở đến phương tiện giải trí. Các em đi từ thừa mứa này qua phung phí khác, mà không biết mình đang ở trong thiên đàng của vật chất không biết quý trọng cha mẹ như thời mới lớn của chúng tôi. Khi chúng tôi bắt đầu vào trung học cả quê nhà ăn khoai sắn thay cơm. Aùo quần của mọi người toàn màu tối, tối mù như tương lai để đỡ tốn xà phòng giặt. Ở trong lớp, thỉnh thoảng lại nghe tiếng bao tử của đứa bạn ngồi cạnh sôi lên vì đói. Về nhà, buổi tối phải học bài dưới ánh đèn dầu, do vậy chúng tôi lớn lên hầu hết đều bị cận thị. Lâu lâu, nhớ lại thời mới lớn của mình chúng tôi vẫn than thân "cùng một lứa bên trời lận đận". Chỉ có mỗi Hồng Châu bao dung và rộng lượng:
- Tụi nó có thời của tụi nó, mình có thời của mình. Ông bà, Bố Mẹ mình có bao giờ đi phân bì với mình đâu, mà mình đi phân bì với tụi nhỏ. Nghĩ kỹ lại đi chưa chắc hai đứa nhỏ dating, kissing, cầm tay, cầm chân hay còn làm nhiều chuyện gì gì đi nữa, đâu có để lại được kỷ niệm tuyệt vời như thời mới lớn của bọn mình "tình trong như đã, mặt ngoài còn e".
Mãi thả hồn về quá khứ, tôi đã đến khu vực dành để pick up hành khách đến phi trường San Jose. Giữa gần cả trăm hành khách đã cao to, trông lại càng vạm vỡ thêm với những cái áo khoác dày cộm của trời mùa đông gần thành phố sương mù, ven biển California. Tôi đã thấy Hân của chúng tôi vẫn nhỏ nhắn, vẫn tóc dài rất con gái Việt Nam, trong cái áo khoác có mũ dính liền màu tím đậm, để tôi nhận ra Hân.
Thấy nhau từ xa nhưng phải gần mười phút sau chúng tôi mới gặp nhau. Vì xe nhích lên từng thước một, tất cả mọi người đều kiên nhẫn, như đã từng kiên nhẫn ở tất cả phi trường sau ngày mười một tháng chín rất buồn của nước Mỹ. Nhân viên an ninh ở phi trường kiểm soát xe theo kiểu "random selection" nghĩa là không có một quy tắc nào hết. Cái xe xếp hàng trước tôi đang bị kiểm soát rất kỹ. Nhưng bằng sự chuyên nghiệp của nhân viên an ninh và bằng thái độ tích cực công tác của người lái xe tiến trình kiểm soát chỉ mất khoảng hai phút. Khi xe vào được khu vực pick up passengers ngay trước cửa phi trường tôi đã mở ngay "cốp" xe sau Hân liệng ngay cái carry on luggage vào và nhảy tót lên ngồi cạnh tôi, vẫn nhanh nhẹn như thời mới lớn. Bạn cười bằng cả miệng và mắt:
Nguyễn Trần Diệu Hương
Valentime 2004 - Viết cho 11C6 ngày xưa và riêng cho TTLH & NND