Tết hải ngoại, Tết Quê Nhà
Tác giả: Trần Đông Thành
Bài số 2521-16208598 vb810209
Tác giả là cư dân San Jose, công việc: Income Tax Services. Ông đã góp nhiều bài viết và đã nhận giải thưởng đặc biệt nam 2007, với bài "Từ Vùng Kinh Tế Mới Tới Nước Mỹ". Bài viết mới nhất của ông là chuyện ăn tết hải ngoại, nhớ tết quê nhà.
***
Sau ba ngày tết mùng 1 mùng 2 mùng 3 ở Mỹ tức là hết ngày chánh diện của bộ mặt tết Nguyên Đán rồi, ôn lại những ngày đã qua tôi và kiều bào ở hải ngoại được hưởng hương vị gì trong ba ngày xuân, cảm quan những thú vị gì ở xứ người"
Người Việt chúng ta ở khắp nơi trên nước Mỹ, dù đất rộng tôi không đi đủ khắp mọi nơi 50 tiểu bang nhưng cái tết truyền thống Việt Nam dù ở nơi nào đồng bào cũng tổ chức cái tết linh đình giống hệt như nhau. Tôi ở San Jose thuộc California thì dùng nơi này làm điển hình kể lại khung cảnh tết nơi đây làm tiêu biểu.
Ngày tết ta ở đây mọi công ty đều mở cửa, mọi người đều phải đi làm. Tết đến qua diễn đàn của khu thương mại có bày trí bông hoa chưng bán tấp nập. Một dịp cho "Business" kiếm "Income". Các gian hàng trưng bày hàng bánh ít, bánh chưng, bánh tét, pháo bông, thiệp xuân... Nhưng không khí tết không nô nức như cái tết đúng nghĩa của người Việt Nam thời còn ở quê nhà sinh động và náo nhiệt. Lơ thơ vài hãng xưởng cho công nhân gốc Á châu nghỉ tết đón xuân nhưng lại áp dụng phương án pay roll "Holliday without pay". Nhiều người Việt đành chấp nhận điều kiện tiên quyết đó nghĩa là có sự hy sinh, chịu bóp bụng không lãnh lương.
Lúc này, kinh tế Mỹ đang suy thoái, nên cái tết ở hải ngoại cũng váng vất âu lo. Bề ngoài, mặt mày hớn hở nhưng không hiếm trường hợp "ngoài xanh trong héo". Ra phố bà con mình "ngoại thể "cũng chưng diện bảnh bao, hàn huyên nói cười vui vẻ.
Ở hải ngoại đồng bào mình còn giữ tục lệ chúc mừng nhau trong ba ngày xuân. Gặp đồng hương ai cũng vui tươi chúc mừng năm mới. Và tùy đối tượng già trẻ mà có lời chúc tụng thích hợp:
Đối với người lớn tuổi:
"Trước thềm năm mới con kinh chúc ông bà được mạnh giỏi và sống lâu trăm tuổi"
Với tuổi trẻ hoặc buôn bán:
"Chúc anh chị vui trẻ mãi và làm ăn phát tài"
Cố tạo ra quang cảnh tết ở quê người, cộng đồng Việt Nam có tổ chức hội chợ tết, người mình quy tụ rất đông. Trong khuôn viên chợ tết có nhiều gian hàng buôn bán thức ăn uống với các bảng hiệu rất quen thuộc để gợi lại ký ức về Sài Gòn, tên tuổi các tỉnh lỵ ở Việt Nam năm xưa còn gắn bó như Phở gà lòng trứng non ở đường Hai Bà Trưng, bánh bèo bì Mỹ Liên ở Chợ Búng, hủ tiếu Nam Vang Nguyễn Thiện Thuật, phở Bắc đường Pasteur, nem Thủ Đức, hủ tiếu Mỹ Tho, bánh canh Trảng Bàng, cháo lòng Chợ Đệm... Các thức ăn thuần túy Việt Nam như bì bún, chả giò, cơm bì sườn nướng, cá kho tộ, canh chua, lẩu, thịt bò bảy món. Quán hàng nào cũng đông thực khách có lẽ đồng bào mình muốn nhân cơ hội này ẩm thực để hâm nóng lại thức ăn đặc sắc của quê hương. Đây cũng là dịp để giới thiệu các món ăn mới lạ và đặc sắc của dân mình tới các tâm hồn ăn uống của người ngoại quốc.
Hội chợ tết có một phần trình diễn và giới thiệu tết Á đông rực rỡ cho người ngoại quốc giải trí và thưởng thức các trò chơi ngoạn mục rất Á đông trong ba ngày xuân: Nhiếp ảnh, âm nhạc, võ thuật, bóng bàn, rao lô tô, lắc bầu cua cá cọp, cải lương Nam bộ, hát chèo cổ Bắc phần, trống quân... Đi vòng quanh chợ tết chừng nửa ngày hoặc mất một ngày cho những người tha thiết với không khí tết và sau đó họ đưa gia đình vào các quán phở, hủ tiếu ăn uống rồi về. Thói quen người Việt Nam, mọi người ăn no nê để tiếp nối năm sau "không" sợ bị "đói"!
Phần trong nhà, các gia đình Việt Nam thường có lập bàn thờ uy nghi với vài cây nhang hương khói "la đà" nhưng không phải nhà nào cũng giữ được tập quán đó, chỉ có những gia đình có ông bà cha mẹ "truyền thống, trên nói dưới nghe" mới đủ quyền hạn tổ chức cúng bái gia tiên.
Nhiều gia đình còn giữ ý nghĩa tết là cha mẹ lì xì bao đỏ cho con cháu mừng và hưởng nhiều may mắn. Ở Mỹ tôi ít thấy tụi nhỏ quỳ đốt hương cúng vái tổ tiên. Nếu có, tôi nhìn và có cảm nghĩ chúng làm cho vừa lòng cha mẹ, làm lấy có mà thôi.
Nhiều gia đình lợi dụng dịp này được thì giờ thảnh thơi nhờ con cháu hay đi xe bus đi xa để thăm bạn bè ở xa. Ở Mỹ bà con hay bạn bè thân thích không gặp nhau thường. Năm mười năm không gặp nhau là thường.
Ngày tết tôi hớn hở ra đường chỉ gặp Mỹ, Mễ, Thái, Tàu, Đại Hàn... đến các khu thương mại Việt như khu Lion, Plaza, Senter hoặc Centerymore (Bắc California) mới có dịp gặp đồng hương ra đó chơi tết. Nơi đây lúm xúm các sòng bài 13 lá, tài xỉu, lắc bầu cua "chạy". Cảnh sát bố ráo bắt đỏ đen ở các xóm nhà lá mở sòng bài không giấy phép.
Tôi đi một vòng quanh các khu thương mại để quan sát và đồng thời thưởng thức ba ngày xuân hải ngoại. Sau đó tôi về nhà cảm thấy nhung hơn những ngày đồng bào tôi rước chúa xuân ở nước tôi, nước Việt Nam thân yêu.
Tết ở Việt Nam âm hưởng đậm đà, không khí náo nức và rộn rịp, đầy đủ tính chất phong lưu và sắc thái không khí tết.
Thượng đế hởi! Cho chúng con ba ngày tết"