Hôm nay,  

Nước Mỹ Và Da Đen

11/01/200100:00:00(Xem: 162746)
Không một nhà hàng nào, không rạp chiếu bóng nào, không một chiếc xe buýt nào ở thành phố Nữu Ước, hay bất cứ thành phố nào trên nước Mỹ lại không có bảng đề: "bên phải là lối đi của người Da trắng, bên trái là của Da đen". Đã có một thời như thế, kéo dài cả thế kỷ.

Cả trăm năm về trước người da trắng ở Mỹ sang Phi Châu mua người da đen về làm nô lệ. Họ được cho làm những việc nặng nhọc như phu thợ mỏ, đổ rác, dọn dẹp nhà cửa, làm con sen, thằng nhỏ....

Lâu dần xã hội Mỹ tự động phân chia ra hai giai cấp rõ rệt, như ta vào nhà thì biết ai là chủ, ai là đầy tớ, người Da đen chỉ biết nhìn xuống an phận. Họ cho như đó là sự xếp đặt đã rồi, không xê dịch... Đến nổi cuộc sống cơ cực, tủi nhục, lầm than đó được thể hiện trong một số bài dân ca (Country Music) hoặc nhạc phổ thông (Popular Music) cho đến bây giờ vẫn còn truyền tụng. Mà Ông Tạo cũng trớ trêu. Cho họ là những con người xấu xí, dị hợm, cục mịch Nhất là da họ màu đen. Có người đen như cục than hầm.

Cho đến khi Tổng Thống Abraham Lincoln hạ bút ký sắc luật "Bình đẳng Da trắng và Da đen" thì cuộc đời họ, những người da đen mới thực sự được giải phóng. Tổng Thống Lincoln nhận thấy một nước có truyền thống Dân chủ như nước Mỹ mà có sự phân chia giai cấp như thế là nghịch lý, và vì ông nhận thấy da đen cũng là con người.

Những cái gì xảy ra sau đó" Có thực sự người Da trắng coi da đen là những người đồng hạng" Khách quan mà nhận xét thì như bát cháo có sợi tóc. Không có bóng người da đen lấp ló ở những khu nhà giàu có. Hoặc khu da trắng đang ở nhộn nhịp hạnh phúc, mà có một gia đình da đen dọn đến, lập tức những người da trắng bỏ đi. Trường học da trắng ít khi thấy bóng dáng một học sinh hay sinh viên da đen. Nơi giải trí công cộng, hễ có da đen tụ họp, thì ít khi có người da trắng hội nhập.

Thế cho nên mới sinh ra những khu ở của toàn người da đen như Queens, Harlem ở New York... hay khu đường 11, 12, 13, ở Los Angeles, và Colingham ở Chicago. Ở những khu này thì có mướn, người da trắng cũng không thèm léo hánh. Đến Cảnh sát tuần tiểu cũng toàn người da đen.

Sự miệt thị, đố kỵ không thành lời, những mĩa mai chua xót cùng độ. Người ta miệt thị đến độ đau gần chết, cũng chọn nhà thương của người da trắng, và bác sĩ cũng là người da trắng. Điều khinh khi âm thầm đó không phải người da đen không biết. Họ biết rất rõ nhưng không dám nói. Lâu dần nó biến thành tự ti mặc cảm. Và từ tự ti mặc cảm đó, người da đen, tự tìm đường vươn lên bằng cách khác, không biết đến bao giờ mới thực sự bằng người da trắng. Nhưng cứ vươn lên.

Về thể thao, chưa có người Mỹ da trắng nào phá được kỷ lục của người da đen. Như anh chàng Micheal Johnson. Với đôi giày vàng óng ả, anh chạy vun vút như một mũi tên được phóng đi. Một trăm thước, bốn trăm thước, và cả hai nghìn thước, anh đều oanh liệt đoạt giải quán quân. Người ta bảo rằng anh chạy với tự tị mặc cảm. Có người lại cho rằng vì anh da đen, có ông bà ngày xưa từng rượt đuổi thú rừng như hưu, nai, chồn thỏ để phóng lao nên ngày nay anh chạy nhanh như thế. Sau những cuộc đua anh dũng, anh được phóng viên các đài truyền hình nước Mỹ lại phỏng vấn, thì anh cười và nói giọng bình tĩnh như không lấy gì làm mệt: "Có gì đâu. Không thế này, cuộc đời của tôi sẽ muôn đời trong bóng tối."

Về môn bóng rổ, ít khi thấy có một cầu thủ da trắng trộn lẫn trong đám Da đen. Có phải là kỳ thị không" Xin thưa, người da trắng không có sức bền bỉ và dẻo dai như da đen. Người ta nhắc nhở đến các tên tuổi của những siêu sao bóng rổ như Adul Raman, Magic Johnson, Micheal Jordan, O'Neil, Jabar, như những thần tượng trên đầu môi giới trẻ. Người mua hàng áo quần thể thao đều đòi hỏi cho được tên tuổi, hình ảnh của họ hiện rõ, đâu biết như thế là mắc hơn giá thường.

Nhạc sĩ kèn đồng (Trumpet) Louis Amstrong không những làm rạng danh ở nước Mỹ, mà cả hoàn vũ. Một danh ca, kịch sĩ, vũ công Sami David là một danh tài khét tiếng của da đen. Một Micheal Jackson với giọng ca và đôi chân vô địch, với số tiền làm được hàng năm lên đến bốn năm trăm triệu, đã làm người da đen hãnh diện không ít. Một số Widney Houston, và còn nhiều nữa trên sân khấu ca kịch Broadway đã làm chính người da trắng cũng mang lây niềm hãnh diện.

Đại tướng da đen tốc chiến tốc thắng Powell đã điều động binh sĩ tấn công Iraq trong chiến tranh Trung Đông thời ông Bush đã làm nước Mỹ lẫy lừng tên tuổi.

Đến nay, đã mười tám năm nghỉ thượng đài, mà tên tuổi Mohamed Ali như ngôi sao óng ánh ở không trung. Rồi chị em da đen Williams mới đây, làm thất đởm hồn kinh cả thế giới về môn quần vợt khi bê luôn hai giải vô địch đơn nữ, đôi nữ. Rồi anh chàng John nhỏ con chuyên đi tiền vệ cho bóng đá Hoa Kỳ... Còn nhiều, nhiều nữa. Kể không hết những thiên tài da đen.

Có phải người da trắng đầu hàng da đen hay không" Càng ngày người ta càng thấy đàn bà da trắng kết hôn với da đen. Vì sao" Nếu được nói toạc ra, một cách trắng trợn, thì da đen rất khỏe về tình dục. Nhưng còn có những thứ người da trắng không thể bì kịp với da đen. Như thể lực giao đấu. Cách diễn tả khi hát, khi chơi một bài nhạc, hay biểu diễn một vũ khúc... Người da đen, trước máy vi âm thì lên đồng. Cái nhăn mặt của họ, cái cười kiêu ngạo của họ, thì người da trắng phải đầu hàng là cái chắc.

Người da đen hát hết tâm huyết, vì họ có sẳn niềm ưu tư, tủi cực. Miệng họ rộng hơn, hơi họ dày hơn, giọng họ khàn như khóc, mắt ít khi mở lớn. Lúc nào họ cũng như sẳn sàng muốn nói: " Vâng, tôi đen. Thứ người được xã hội quên lãng. Đây là cơ hội để tôi thố lộ tâm tình và tài năng."

Đã có ai thế được một Micheal Jackson kể cả người da đen" Đã có ai điền khuyết được tiếng kèn và giọng ca bất hủ của Louis Amstrong mặc dầu ông đã qua đời khá lâu" Mặc dầu những tấm bảng "Không được kỳ thị Trắng Đen" Nhưng như đã trình bày ở trên. Là như bát cháo có sợi tóc. Trong phim nếu có cảnh ăn cướp ngân hàng, cảnh hiếp dâm, cảnh buôn bán ma túy, hay vượt ngục, người ta sẽ không ngần ngại đưa diễn viên da đen ra thủ diễn, mặc dầu thực tế, hung thủ của những vụ như thế là người da trắng.

Trong phim La Chaine, một Sydney Poiter đã làm lu mờ một Tony Curtis. Talk show ăn khách nhất hiện nay vẫn là của Opra da đen. Mục sư tiến sỹ Luther King, thủ lãnh da đen, bị ám sát, chỉ vì ông nói và ấp ủ có một câu nghe đến lạnh người: I HAD A DREAM. Ông đã mang giấc mộng gì trước hàng triệu người da đen" Không nói thì ai cũng đoán biết. Đó là giấc mộng giải phóng lần nữa toàn thể da đen. Sao cho chỗ đứng của họ ngang hàng với da trắng. Vì những khu dân cư, những trường học, những công sở, những nơi giải trí công cộng, dường như không có sự hài hòa, chung sống với người da trắng.

Có cái gì đó khó giải thích bằng lời. Nó mơ hồ như ảo ảnh. Nhưng đó là sự khác biệt rõ ràng, nếu không muốn nói là sự kỳ thị Trắng, Đen trăm phần trăm.

Người Da Đen khi học lịch sử chẳng hạn: Ai là vị Tổng Thống đầu tiên của nước Mỹ" Ai đã khai phá ra miền tây Hoa Kỳ" Thưa đó là người da trắng. Và câu trả lời như thế chẳng có tí gì thích hợp với lịch sử người da đen. Nói như thế không khác gì bắt một học sinh Mỹ học: Phải nhớ ơn Đức Trần Hưng Đạo, vì ngài là vị Anh Hùng đánh đuổi quân Tàu"

Vì lạc điệu như thế, mà học sinh da đen có học lịch sử, mà nhớ thì không.

Luật sư, chánh án, giáo sư, phi hành gia, cái gì da đen cũng có. Duy chỉ một điều ít ai để ý, là Tổng Thống cho đến phó Tổng Thống, thì người da đen tuyệt nhiên không có.

Nghe nói có lần Mục sư Jefferson da đen của Hoa Thịnh Đốn, rồi ông tướng năm sao hồi hưu của trận Irac cũng có ý định ra ứng cử Tổng Thống. Nhưng giờ chót các ông tắt ngúm Giấc Mộng đó. Chỉ vì tự biết mình, biết ta. Biết mình là da đen. Biết ta là chẳng ma da trắng nào dại dột bỏ phiếu cho ông.

Ông Tướng hồi hưu đã viết sách để tự quảng cáo cái chiến công hiển hách lẫy lừng của ông. Cuốn sách bán tạm được. Cái mức đo lường vô Tòa Bạch Ốc của ông là đó.

Chuyện Nước Mỹ có một Tổng Thống da đen là chuyện mặt trời mọc phương Tây vậy.

DƯƠNG KỴ

Ý kiến bạn đọc
26/08/201802:35:20
Khách
cái gì cũng có thễ xãy ra hết , mặc trời mọc ở phương tây rồi đó , lão tổng thống da đen Obama làm đến 2 nhiệm kỳ đó nghen
Gửi ý kiến của bạn
Tắt
Telex
VNI
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> http://youtu.be/J5Gebk-OVBI
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tạo bài viết
Tổng số lượt xem bài: 844,611,286
Tác giả lần đầu dự Viết Về Nước Mỹ từ đầu năm 2018. Ông tên thật là Chu Văn Huy, hiện là cư dân San Jose, cựu tù, vượt biển, đã nghỉ hưu sau 37 năm làm việc cho các hãng điện tử tại Silicon Valley - Thung lũng Hoa Vàng, California. Sau đây là bài viết thứ hai. Mong tác giả sẽ tiếp tục viết. Bài đăng 2 kỳ. Tiếp theo và hết.
Tác giả là cư dân Miami, Florida, đã góp nhiều bài viết tinh tế, cho thấy tấm lòng của ông với quê hương, con người, và nhận Giải Đặc Biệt Viết Về Nước Mỹ 2015. Sau đây là bài mới của ông.
Với bài đầu tiên “Hôm nay tôi Đi Xe Đạp”, tác giả được trao giải Đặc Biệt Viết Về Nước Mỹ 2017. Ông hiện sống và làm contractor (hợp đồng) ngành hàng không ở Vail, Arizona cho quân đội Mỹ. Sau đây là bài viết mới nhất.
Thụy Nhã, sinh năm 1980, dự Viết Về Nước Mỹ từ năm đầu tiên, khi vừa học vừa làm “full time job” tại trạm kiểm soát hành khách trong phi trường Salt Lake City. Năm 2001, khủng bố cướp phi cơ tấn công nước Mỹ, cô viết “Check Point, Những Ngày Ta Mất Nhau” và nhận giải bán kết Vinh Danh Tác Phẩm. Bẩy năm sau, cô nhận giải Chung Kết Tác Giả Tác Phẩm Viết Về Nước Mỹ 2008, với bài “Chuyện của Cây Vông”. Tác giả tốt nghiêp cử nhân ngành tâm lý học và đã hoàn tất chương trình thạc sĩ (master) ngành điều dưỡng, chuyên về AGNP, hiện làm việc tại một bệnh viện và là cư dân Nam California. Bài sau đây, chuyện từ một dòng suối trên cao nguyên miền Nam tới Bolsa Chica, trích từ báo xuân Việt Báo Tết Mậu Tuất.
Mai Hồng Thu là tên Việt của tác giả Donna Nguyễn/Donna Nguyen. Với ba bút danh này, cô đã từng góp nhiều bài Viết Về Nước Mỹ và đã nhận giải Danh Dự Viết Về Nước Mỹ 2013. Sanh tại Sài Gòn, sang Mỹ năm 1985, hiện là cư dân San Jose, California, tác giả đã dịch thuật và xuất bản 3 tập truyện ngụ ngôn dành cho thiếu nhi của Thornton W. Burgess dưới bút danh Nguyễn Nhã Đan Na (Nguyễn Donna). Sau đây là bài viết mới nhất của cô.
Capvanto là một bút hiệu khác của Philato, có lẽ do lối viết cách điệu từ Tô Văn Cấp, tên thật tác giả. Ông sinh năm 194, từng là một đại đội trưởng thuộc TĐ2/TQLC, đơn vị có biệt danh Trâu Điên. Với nhiều bài viết giá trị, ông đã nhận giải Danh Dự Viết Về Nước Mỹ 2014. Sau đây thêm một bài viết mới.
Nguyệt Mị là bút hiệu lần đầu dự Viết Về Nước Mỹ 2018. Mười ba năm trước, sau khi kết hôn với một nhạc sĩ Mỹ, cô theo chồng về Sonoma County, vùng đất nổi tiếng với vượu vang của Napa Valley. Hiện nay, gia đình đã dọn về San Diego. Bài trước đây là chuyện về công việc cô đang làm: thông dịch viên chính thức của Tòa Án Liên Bang. Sau đây là bài tiếp.
Tác giả hiện là cư dân Arkansas, đã nhận giải Danh Dự Viết Về Nước Mỹ 2017. Bà tên thật Trịnh Thị Đông, sinh năm 1951, nguyên quán Bình Dương. Nghề nghiệp: Giáo viên anh ngữ cấp 2. Với bút hiệu Dong Trinh, bà dự Viết Về Nước Mỹ từ tháng 7, 2016, và luôn cho thấy sức viết mạnh mẽ và cách viết đơn giản mà chân thành, xúc động. Sau đây, thêm một bài mới viết mới, về chương trình Hospice cung cấp cho người bệnh trong tình trạng chờ mãn phần, không phân biệt tuổi tác, tình trạng gia đình hay lợi tức.
Tác giả lần đầu dự Viết Về Nước Mỹ năm 2017. Bà sinh năm 1951tại miền Bắc VN, di cư vào miền Nam 1954, là thư ký hành chánh sở Mỹ Defense Attaché Office (DAO) cho tới ngày 29 tháng Tư 1975. Vượt biển và định cư tại Mỹ năm 1980, làm thư ký văn phòng chính ngạch tại City of San Jose từ 1988-2006. Về hưu vào tuổi 55, hiện ở nhà chăm nom các cháu nội ngoại. Sau đây là bài viết thứ ba của bà.
Tác giả là một nhà thơ, sĩ quan hải quân, từng tu nghiệp tại Mỹ. Sau năm 1975, ông trở thành người tù chính trị và định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O. Ông tiếp tục làm thơ và góp nhiều bài tham dự Viết Về Nước Mỹ ngay từ những năm đầu tiên.
Nhạc sĩ Cung Tiến