Tác giả Hải Triều Lại Thế Lãng, cư trú và làm việc tại tiểu bang Vermont, là một trong những tác giả Viết Về Nước Mỹ ngay từ năm thứ nhất. Ông cũng là người có số lượng bài viết nhiều nhất. Có lần ông cho biết ông dự trù khi về hưu, sẽ còn tiếp tục viết về nước Mỹ nhiều hơn. Bài nhất của ông lần này là đề tài rất được quan tâm trong đời sống gia đình tại Mỹ.
Dựng vợ gả chồng cho con cái là bổn phận của cha mẹ. Không kể những trường hợp ngoại lệ thì cha mẹ nào mà chẳng có lần lo chuyện cưới xin cho con cái. Người ít con thì một vài lần, người nhiều con thì năm bảy lần. Nhưng có lẽ ít có ai giống như trường hợp của chúng tôi, chỉ trong một thời gian ngắn đã tổ chức hai đám cưới cho hai anh con trai, một đám tổ chức tại Việt Nam, một đám tổ chức tại Mỹ, cách nhau vừa đúng một tuần lễ.
Tôi xin kể đám cưới ở Việt Nam trước vì được tổ chức trước và cũng là đám cưới của đứa anh. Anh trước em sau mà. Anh này là con trai trưởng của chúng tôi nhưng anh rất ư là "chậm tiến". Mặc dầu hai đứa em kề đã có vợ, có con và đứa em út cũng đã có bạn gái nhưng anh cứ tỉnh bơ như người Ăng-lê, chẳng quan tâm gì đến chuyện lập gia đình.
Nhiều người thấy anh hiền lành, chịu khó làm ăn muốn giới thiệu em, cháu của họ cho anh nhưng anh cứ tỉnh queo, không đồng ý mà cũng chẳng phản đối khiến cho những người định làm mai mối chẳng ai biết ý của anh ra sao. Chính vợ chồng tôi cũng rất sốt ruột nhưng mỗi lần đề cập đến chuyện này là anh tìm cách đánh trống lảng hay nói sang chuyện khác nên đã nhiều lần hối thúc chuyện vợ con mà cũng chẳng đi đến đâu. Tôi hơi buồn bực và có lần đem chuyện này than vãn với chú em thì chú nói anh lo làm gì cho mệt. Cháu nó chưa gặp đúng đối tượng đấy thôi, khi gặp đúng đối tượng rồi thì cho dù anh có cản cũng chẳng được. Nghe lời chú em, từ đó tôi không đề cập đến chuyện này nữa.
Trong dịp Giáng Sinh năm vừa qua, không biết trời xui đất khiến thế nào mà anh con trai của chúng tôi quyết định làm một chuyến du lịch Việt Nam cùng với anh chị và hai đứa cháu (trước đó ai rủ cũng không đi). Thế rồi sau ít ngày về tới Việt Nam, con gái tôi gọi điện thoại về Mỹ tiết lộ với chúng tôi một tin bất ngờ là em nó đã có bạn gái. Con gái tôi còn nói thêm là trông hai anh chị có vẻ khắng khít và tâm đầu ý hiệp lắm, theo cái điệu này chắc ba má phải về Việt Nam một chuyến để lo chuyện đám cưới cho nó rồi.
Nghe tin này tôi vừa mừng lại vừa có phần e ngại. Mừng vì cuối cùng thì anh con trai của chúng tôi cũng đã gặp duyên và nghĩ đến chuyện lập gia đình. Còn e ngại vì chỉ sợ cô con gái kia là con của một đảng viên Cộng sản thì thật rắc rối . Dĩ nhiên chúng tôi chẳng có lý do gì để mà phiền trách cô con gái nếu cô ta là con của một đảng viên Cộng sản nhưng sẽ rất khó cho chúng tôi nếu phải làm sui với một người có lập trường đối nghịch. Không lẽ đã là sui gia với nhau mà không nói chuyện với nhau còn nói chuyện thì mỗi người một chí hướng chỉ có đối chọi nhau chứ làm sao mà hòa hợp với nhau được. Cả đời tôi chống Cộng thì làm sao trong một lúc có thể trở thành thân thiện với người Cộng sản được" Tôi thật sự không biết phải làm sao nếu chuyện trên xảy ra. Cũng may sau khi nhờ người dò hỏi, chúng tôi được biết cha của cô gái cũng là người của phe ta, nghĩa là trước đây đã từng đứng chung một chiến tuyến. Và thế là chúng tôi có thể yên tâm nếu đôi trẻ muốn tính đến chuyện tương lai.
Sau chuyến đi Việt Nam về, anh con trai của chúng tôi thay đổi hẳn, không còn e dè khi nói đến chuyện vợ con như trước đây nữa mà đã mạnh dạn đề cập đến chuyện có bạn gái, anh chàng còn đưa hình và hỏi ý kiến chúng tôi về người bạn gái và cũng không ngần ngại ngỏ ý xin chúng tôi nếu ưng thuận thì đứng ra lo liệu việc cưới xin. Dĩ nhiên là chúng tôi chẳng có ý kiến gì khác ngoài việc vun đắp cho đôi trẻ vì chúng tôi hiểu vị trí của cha mẹ trong việc hôn nhân của con cái là chỉ hướng dẫn và tác thành chứ không có vấn đề ưng thuận hay là không ưng thuận. Những người có quyền quyết định cuối cùng trong việc hôn nhân là đôi trẻ chứ không thuộc về cha mẹ.
Người xưa có nói "Hữu duyên thiên lý năng tương ngộ" thật không sai. Đúng là nếu có duyên thì dù cách xa ngàn vạm dặm cũng gặp nhau. Có ai ngờ được hai kẻ sống cách xa đến nửa vòng trái đất mà lại quen được nhau, yêu nhau và quyết định ăn đời ở kiếp với nhau nhưng việc đó đã đến với con trai của chúng tôi và như thế, những người cho rằng việc kết hợp vợ chồng là là do duyên kiếp hay là do tiền định lại có thêm một chứng minh qua trường hợp này.
Dù xa xôi cách trở chúng tôi cũng không ngại ngùng vì chúng tôi hiểu hôn nhân là việc quan trọng và cũng rất thông cảm tâm trạng của con trai của chúng tôi trước sức mạnh của tình yêu "mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua". Vả lại chúng tôi cũng nghĩ mình đã may mắn được sống một cuộc sống đáng sống trong một đất nước tự do, nếu có điều kiện thì cũng nên giúp người khác có được cuộc sống đó để thấy được cuộc sống của người dân ở một đất nước thật sự tự do nó thoải mái như thế nào. Giúp được một người cũng đã là việc nên làm huống hồ gì sau này con dâu của chúng tôi lại có thể bảo lãnh cha mẹ rồi cha mẹ lại bảo lãnh cho các anh em của cháu, cứ dắt dây như thế là đưa được khối người sang Mỹ.
Được sự tán đồng của chúng tôi, con trai chúng tôi bắt đầu liên lạc với sở Di trú tiến hành thủ tục bảo lãnh cho người vợ sắp cưới. Hai gia đình cũng bắt đầu liên lạc để tạo thông cảm và gần gũi nhau hơn. Chúng tôi cũng bàn đến chuyện tương lai của đôi trẻ nhưng chưa thể định đoạt được ngày hỏi và ngày cưới, không phải vì vấn đề chọn ngày chọn tháng (chúng tôi không coi việc đó là quan trọng) mà vì hiện chúng tôi đang bận chuẩn bị cho đám cưới của đứa con trai út. Chúng tôi nghĩ có lẽ phải chờ sau đám cưới của đứa em rồi mới lo đến đứa anh được, nhưng đùng một cái chúng tôi được tin con dâu tương lai của chúng tôi ở Việt Nam đã được gọi phỏng vấn. Tính từ ngày cháu được vào phỏng vấn thì chỉ còn chưa đầy ba tuần lễ nữa là đến ngày cưới của đứa con út. Thật là bận rộn nhưng chúng tôi cũng phải quyết định về Việt Nam tổ chức đám hỏi để cháu có hình ảnh đem theo chứng minh khi vào phỏng vấn. Mà đã về làm đám hỏi thì tại sao không làm đám cưới luôn, một công đôi chuyện vì một lần đi là một lần khó chứ đâu phải muốn đi lúc nào cũng được.
Chúng tôi bắt đầu bàn định công việc nhưng thấy thật là nan giải vì chỉ có một khoảng thời gian ngắn mà phải giải quyết nhiều việc vừa ở Việt Nam vừa ở Mỹ làm sao cho ở cả hai nơi đều ổn thỏa. Cuối cùng thì chúng tôi cũng đã vạch ra được một kế hoạch với việc sắp xếp ngày giờ rất sít sao. Đám hỏi sẽ được tổ chức 3 ngày trước ngày phỏng vấn, đám cưới sẽ được tổ chức sau đó hai tuần, và như vậy sẽ phải có mặt ở Việt Nam một ngày trước ngày đám hỏi và rời Việt Nam hai ngay sau đám cưới để về tới Mỹ hai ngày trước ngày đám cưới ở Mỹ. Dù thời gian eo hẹp chúng tôi cũng phải kéo dài khoảng thời gian giữa đám hỏi và đám cưới đến hai tuần để sau cuộc phỏng vấn nếu được chấp thuân sẽ có đủ thời gian để mua vé máy bay cho con dâu của chúng tôi đi chung một chuyến cho tiện. Đồng thời cũng có đủ thời gian để gửi thiệp mời bà con họ hàng và bạn hữu xa gần.
Kế hoạch đã xong bây giờ đến việc thi hành. Tất nhiên là không thể đi cả hai vợ chồng mà chỉ một người về Việt Nam một người phải ở lại Mỹ và nhiệm vụ được phân chia là vợ tôi về Việt Nam cùng với anh con trai lớn lo việc cưới hỏi ở Việt Nam còn tôi ở lại Mỹ để hoàn tất những công việc còn phải làm cho đám cưới ở Mỹ. Chúng tôi tính toán như vậy cũng là phòng hờ nếu như chuyến bay bị hủy bỏ bất ngờ không trở về Mỹ kịp thì trong ngày cưới không có đủ hai vợ chồng cũng có được một người chứ lỡ trong ngày cưới của con trai lại vắng mặt cả cha lẫn mẹ thì coi sao được.
Vợ tôi về đến Việt Nam nghỉ ngơi được một ngày thì tổ chức đám hỏi. Cũng may là mọi việc đã có người lo liệu và sắp xếp sẵn, vợ tôi chỉ chờ đến giờ là lên đường đi hỏi vợ cho con và rồi ngày cưới cũng vậy, đều có người giúp đỡ lo liệu cả nên đã được tiến hành rất tốt đẹp. Bạn bè đông đủ, họ hàng nội ngoại từ xa cũng đến tham dự thật vui vẻ.
Sau đám cưới ở Việt Nam vợ tôi trở lại Mỹ hãy còn mệt mỏi sau một chuyến hành trình dài, chưa kịp thích nghi được với sự khác biệt giờ giấc và khí hậu là đến đám cưới của thằng út. Dù đã có mấy lần tổ chức đám cưới cho con, lần này chúng tôi cũng không tránh khỏi một vài phiền toái.
Hải Triều