President Day: Về Các Tổng Thống Mỹ

Người viết: PHAN ĐỨC MINH
Bài tham dự số 3126-733-vb20217

Tác giả Phan Đức Minh, 73 tuổi, cựu Thẩm Phán Quốc Gia, Thiếu Tá ngành Quân Pháp Việt Nam Cộng Hòa, Cố vấn pháp luật nghiệp đoàn ký giả Miền Trung Việt Nam, đi tù cải tạo trên 12 năm, định cư tại Hoa Kỳ năm 1992, đoạt 3 giải thưởng xuất sắc về Thi Ca (viết bằng Anh Ngữ) của các Hội Nhà Thơ Hoa Kỳ và Quốc Tế. Hội Viên Hội các Nhà Thơ Quốc Tế (Member of the International Society of Poets).

Nhân ngày "Presidents Day" 17 tháng 2, tôi chợt nghĩ ra là nên viết bài này cho hợp tình, hợp cảnh.
Tính từ khi lập quốc cho tới lúc này, Hoa Kỳ đã có tất cả 43 vị Tổng Thống.
Vị Tổng Thống số 1, đầu tiên, là George Washington. Ông được coi là vị Tổng Thống vĩ đại nhất của Hoa Kỳ vì Ông đã lãnh đạo một cuộc chiến tranh lâu dài để giải phóng đất nước khỏi sự thống trị của một chế độ Vua Chúa phong kiến hà khắc để cho Liên Bang Hoa Kỳ Độc lập ra đời.
Nhiều người muốn tôn Ông lên làm Vua, nhưng Ông đã chiến đấu để lật đổ ách thống trị của Vua Chúa ngoại bang, cho nên Ông muốn đất nước phải đổi mới, mới toàn diện. Do đó Ông đã thành vị Tổng Thống đầu tiên của Đất nước Hoa Kỳ, và người dân đã có cơ hội để gọi Ông là "Mr. President" với lòng kính mến là "The Father of the Nation".
George Washington sinh ngày 22 tháng 2 - 1732 tại Pope's Creek, Wesmoreland County, Tiểu Bang Virginia. Về Đảng Phái, lúc đóù, Ông là nhân vật "Federalist", chủ trương tập trung quyến hành về Trung Ương, về chính phủ Liên Bang vì "Federalist “ do chữ gốc “Federation: Liên Bang“ mà ra.
Trước khi làm Tổng Thống, Ông Washington đã từng làm Giám định viên đất đai, nhà cửa, làm Chủ nông trại, Đại Biểu Quốc Hội, Tổng Tư Lệnh quân đội lãnh đạo cuộc chiến tranh giải phóng dân rộc.
Đệ Nhất Phu Nhân là Martha Dandridge Custis. Hai Ông Bà kết hôn năm 1759, nhưng không có người con nào.
Nhiệm kỳ Tổng Thống của Ông từ ngày 30 - 4 - 1789 đến hết ngày 3 - 3 - 1797. Sau đó trở đi, nhiệm kỳ của các vị Tổng Thống hoa Kỳ: bắt đầu ngày 4 - 3 đến hết ngày 3 - 3 của 4 năm sau.
Kể từ Tổng Thống thứ 33 của Hoa Kỳ, Ông Harry S. Truman, nhiệm kỳ Tổng Thống bắt đầu từ ngày 20 tháng 1 cho đến hết ngày 19 tháng 1 của 4 năm sau, và cứ thế cho đến ngày nay. Washington qua đời ngày 14 - 12 - 1799.
Đương kim Tổng Thống Hoa Kỳ, vị Tổng Thống thứ 43 là Ông George Walker Bush, sinh năm 1946, là người anh cả trong một gia đình gồm 6 anh em, 5 trai, 1 gái. Ông làm Thống Đốc Tiểu bang Texas từ 1995 cho đến khi đắc cử Tổng Thống. Cha Ông là George Herbert Walker Bush, từng là Tổng Thống Hoa Kỳ nhiệm kỳ 1989 - 1993. Đây là trường hợp thứ 2 trong Lịch Sử Hoa Kỳ, cả hai Cha Con cùng làm Tổng Thống.
Lịch Sử Hoa Kỳ xem ngoài cặp Cha con Ông Bush Bố và Ông Bush Con cùng làm Tổng Thống, còn có Vị Tổng Thống thứ 2 cuả Hoa Kỳ là John Adams. Vị Tổng Thống này có người con cũng làmTổng Thống Huê Kỳ. Đó là Ông John Quincy Adams, vị Tổng Thống thứ 6:
Ông Tổng Thống Bố, John Adams,Tổng Thống Thứ 2 cuả Hoa Ky, sinh ngày 30 tháng 10 năm 1735 tại Braintree, thuộc Tiểu Bang Massachusetts. Trước khi làm Tổng Thống, Ông đã từng là Luật Sư, Dân Biểu Quốc Hội Liên Bang, nhà ngoại giao, và làm Phó cho Ông số 1 George Washington, vị Tổng Thống đầu tiên. Về chuyện Đảng Phái chính trị hồi đó thì Ông John Adams là một nhân vật“Federalist“như đã nói ở trên. Chức vụ Tổng Thống cuả ông chỉ có 1 nhiệm kỳ (giống y chang Ông Tổng Thống Bush Bố rồi đấy nha!) từ ngày 4 tháng 3 - 1797 đến ngày 3 tháng 3 - 1801. Ông từ trần ngày 4 tháng 7 - 1826, nhằm ngày Lễ Độc Lập hàng năm cuả Hoa Kỳ . Ông John Adams có dáng người hơi thấp và tròn trịa, ta kêu là… có da có thịt. Ông đã đóng góp nhiều công lao đáng ghi nhớ vào cuộc tranh đấu chống lại người Anh để giành Độc Lập, Tự Do cho xứ sở. Ông từng là một Luật Sư danh tiếng, xuất thân từ Trường Đại Học Havard, là người có tinh thần yêu nước rất cao. Là Luật Sư và với tinh thần tôn trọng pháp lý, trước Toà Aùn, Ông đã tận tình bênh vực cho cả những binh sĩ người Anh bị xét xử về tội xả súng bắn vào đám đông dân chúng biểu tình, chống đối tại Boston bởi vì Ông quan niệm rằng mọi người, không phân biệt, đều phải được xét xử công bằng trước Toà án. Thiếu công bằng thì Tòa Án không còn là Tòa Án nữa.
Khi còn làm Dân Biểu tại Quốc Hội Liên Bang, Ông được đề cử vào Ủy Ban Đặc Trách soạn thảo Bản Tuyên Ngôn Độc Lập ( Declaration of Independence ). Ông là người đã thúc đẩy, góp công sức tích cực với Ông Thomas Jefferson, thế mà sau cùng, chính Thomas Jefferson lại được coi là người đã thực sự viết thành Bản Tuyên ngôn lịch sử này. Suốt thời gian xẩy ra cuộc Chiến Tranh Cách mạng, John Adams đảm nhiệm công việc cuả một nhà ngoại giao hoạt động tại Pháp. Adams đã giúp cuộc thương thảo đi đến một Hiệp Ước Hoà Bình.
John Adams là vị Phó Tổng Thống đầu tiên cuả Hoa Kỳ, tiếp sức làm việc với vị Tổng Thống đầu tiên, George Washington..
Ông John Adams trở thành Tổng Thống thứ 2 cuả Hoa Kỳ vào ngày 4 tháng 3 - 1797, giưã lúc đất nước non trẻ cuả Ông đang ở vào một giai đoạn vô cùng rối ren. Nước Pháp tấn công một số tầu chiến cuả Hoa Kỳ. Nhiều người, mà đứng đầu là Alexander Hamilton, đòi Tổng Thống phải tuyên chiến với nước Pháp. Nhận thấy đất nước cuả mình còn quá non trẻ, chưa đủ sức mạnh cho nên Tổng Thống John Adams không chấp nhận điều này. Ông đề cử một phái bộ với sứ mạng hoà bình, lên đường đi Pháp. Đây là một quyết định, theo nhận xét cuả nhiều nhân vật có uy tín, đã làm cho Ông mất đi những điều kiện thuận lợi cho cuộc tái ứng cử sau đó, khi hết nhiệm kỳ. Chỗ này khiến tôi nhớ lại cái hồi Ông Bush Bố, với tư cách Tổng Tư Lệnh Quân Lực Hoa Kỳ, cho Hải-Lục-Không quân, cùng với 1 số lực lượng Đồng Minh, đánh cho tay hung thần Sadam Hussein xâm lăng Kuweit (định chiếm cái biển dầu hoả cuả thiên hạ) tơi tả, rách như cái mền, tan tàn xí quách, dân Mỹ sướng quá xá quà xa. Nếu bầu cử Tổng Thống Mỹ ngay sau đó thì tôi dám đánh cá 100 đô Mỹ ăên 1 đô Hồ là Ông Bush Bố đắc cử Tổng Thống nhiệm kỳ 2 là cái chắc, dễ như ta làm 1 tô phở tái chín, nạm gầu, gân sách vậy. Tiếc thay ! Ông không trúng …Thiên Thời, Địa Lợi, Nhân Hoà cho nên Ông thua Ngài Thống Đốc William Jefferson Clinton, xứ Arkansas, đào hoa, bay bướm...
John Adams là Tổng Thống thứ 2, nhưng lại là vị Tổng Thống đầu tiên cuả Hoa Kỳ sống và làm việc tại thành phố Thủ Đô mới là Washington D.C. ngày nay. Ông cũng là vị Tổng Thống Mỹ đầu tiên làm việc tại Toà Bạch Ốc.
Khi Đệ Nhất Phu Nhân Abigail Smith dọn tới ở nơi này thì Toà Bạch Ốc lúc đó còn đang xây dựng, và chỉ có 6 căn phòng là tạm sử dụng được ngay. Phu Nhân Tổng Thống phải phơi quần áo (đâu có máy giặt, máy xấy ào ào như bây giờ) trong căn phòng phiá Đông hãy còn bỏ trống.
Khi nhiệm kỳ đầu tiên mà cũng là cuối cùng chấm dứt, Ông lui về sống ở nông trại cuả Ông tại Quincy, Massachusetts. Ông sống khá lâu, nghiã là thọ lắm, đủ để được thấy con trai cuả mình là John Quincy Adams trở thành vị Tổng Thống thứ 6 cuả đất nước Hoa Kỳ.
Ông Tổng Thống con John Quincy Adams, vị Tổng Thống thứ 6 cuả Hoa Kỳ, sinh ngày 11 tháng 7 - 1767 cũng tại nơi sinh cuả Cha ông: Braintree, Massachusetts. Hai Bố con Ông này có những điểm giống nhau như đúc, tỉ như : cùng theo học tại Trường Đại Học danh tiếng Havard mà thời đó còn là Havard College. Cả hai cùng làm nghề Luật Sư, cùng sống trong một ngôi nhà vào quãng thời gian sau cùng cuả cuộc đời, mặc dầu khi còn trẻ thì 2 Bố con sống ở 2 ngôi nhà riêng biệt, nhưng cũng gần gũi với nhau thôi. Cái đặc biệt giống nhau cuả 2 Bố con là cả hai cùng có vóc người thấp thấp, cả hai cùng có tính ương ngạnh, cứng đầu, cứng cổ dễ sợ, cả hai cùng đã phục vụ đất nước với tư cách một nhà ngoại giao cuả chính quyền đương thời, tham dự vào việc tạo dựng nên những bản Hiệp Ước hoà bình, chấm dứt chiến tranh chống lại Anh Quốc.

Chẳng thế mà Lịch Sử lại viết rằng.”Both were short and as stubborn as mules… Both served as diplomats, helping to write peace treaties to end wars with England...” Hay thiêït ! Hai Bố con giống nhau y chang như đúc. Thì ra xưa nay các Cụ nhà ta vẫn nói“Cha nào con nấy - Hổ phụ sanh hổ tử “, tương tự như người Mỹ bảo “Like father, like son“ và cả mấy anh Tây nói “Tel père, tel fils“.
John Quincy Adams từng đảm nhận chức vụ Bộ Trưởng ngoại giao Hoa Kỳ dưới thời Tổng Thống thứ 5, James Monroe. John Quincy Adams đã giúp cho Hoa Kỳ đạt được những thoả ước quan trọng với Tây Ban Nha và Anh Quốc, giải quyết những tranh chấp gay go về vấn đề đất đai thuộc địa, đồng thời góp công sức tạo nên điều gọi là “ Học thuyết Monroe - Monroe Doctrine“, 1 học thuyết đóng vai trò rất quan trọng trong giai đoạn đặc biệt cuả Lịch Sử Hoa Kỳ lúc đó.
Khi làm Tổng Thống rồi, John Quincy Adams vẫn giữ 1 nếp sống riêng tư đơn giản. Mỗi buổi sáng, Ông thức dậy vào lúc 5 giờ 00 , tự đốt lưả lò sưởi, đọc Thánh Kinh rồi chạy bộ ra sông Potomac ở gần đó để tắm, bơi lộiù… Có lần Ông đang bơi lội, ngụp lặn dưới sông một cách khoái chí thì một tên… cà chớn đi ngang qua. Thấy đống quần áo cuả Ngài Tổng Thống nhà ta để trên bờ, nó bèn bợ luôn và đi thẳng một lèo. Khi biết là tất cả quần áo để trên bờ đã bị ôm đi rồi, Ngài Tổng Thống nhà ta đâm ra quáng gà, quáng vịt, đành chịu trận ngâm mình dưới nước dù rằng đã thấm lạnh, hai hàm răng gõ vào nhau từ nhịp điệu Sì-lô rồi sang Tăng-gô, Bô-lê-rô, Rumba rồi Pa-sô, Cha Cha Cha… May sao có 1 cậu bé đi ngang qua, Ngài Tổng Thống bèn kêu cứu và nhờ cậu… ba chân, bốn cẳng chạy tuốt về dinh cuả Ngài, báo cho Bà Xã, tức First Lady, cho người mang cho Ngài mớ quần áo khác.
Nỗi khổ cuả Ông là trong suốt nhiệm kỳ duy nhất 4 năm (cũng lại giống y chang Ông Bố), Ông phải làm việc trong tình trạng luôn luôn đối đầu với một Quốc Hội hình như lúc nào cũng muốn ngăn cản những chương trình, kế hoạch cuả Ông. Do cái chỗ này mà trong suốt nhiệm kỳ 4 năm, Ông không có được những điều kiện, cơ hội để tạo nên những thành tích lớn lao để… làm vốn cho cuộc vận động tranh cử nhiệm kỳ 2 vào năm 1828. Ông đã bị đối thủ ứng cử viên Tổng Thống Andrew Jackson oánh văng ra khỏi Toà Bạch Ốc.
Cái chỗ này lại có tí ti giông giống như trường hợp cuả Ngài Bush con đây. Keo bầu cử trước Andrew Jackson hơn John Quincy Adams vô số về phiếu cử tri (popular votes) nhưng John Quincy Adams lại hơn tí ti về phiếu Cử Tri Đoàn (Electoral votes). Thành ra kết quả: John Quincy Adams đắc cử Tổng Thống do Luật bầu cử, nhưng thiếu sự ủng hộ cuả đa số dân chúng cử tri. Keo bầu cử sau, Andrerw Jackson vùng lên, oánh văng Ngài John Quincy Adams ra khỏi Dinh Tổng Thống…
Lịch Sử Hoa Kỳ đã có ít nhất 3 vị Tổng Thống đắc cử tương tự như trường hợp cuả Ông Bush con, mà chỉ giữ được Toà Bạch Ốc có 1 nhiệm kỳ mà thôi, trong đó Ngài John Quincy Adams là 1.
Viết đến đây , tôi lại chợt nghĩ đến đương kim Tổng Thống cuả Hoa Kỳ George Walker Bush, tức là Ông Bush con.
Ông George W. Bush đắc cử Tổng Thống trong tình trạng không vinh quang cho lắm. Ông đã thắng cử nhờ phán quyết cuả Toà Aùn chớ không thắng cử vì được đa số dân chúng cử tri tín nhiệm vì đối thủ cuả ông thắng Ông tới 300,000 3 trăm ngàn) phiếu cử tri (popular votes) trên toàn quốc, trong khi Ông chỉ gỡ được hơn 500 (năm trăm) phiếu cử tri để được vơ hết trọn gói phiếu Cử Tri Đoàn trong Tiểu Bang Florida, do em ruột Ông làm Thống Đốc, với 39 ngày tranh cãi gay go.
Sau khi được công nhận đắc cử Tổng Thống, ngày giờ Ông và Đệ Nhất Phu Nhân Laura Welch Bush vào Tòa Bạch Ốc thì trời mưa tầm tã, hai bên đường có những đám đông mang biểu ngữ, khẩu hiệu nói xấu Ông một cách rất đáng ... đánh đòn.
Trong 8 năm, 2 nhiệm kỳ cuả 1 Tổng Thống trước đó, không cùng 1 Đảng với Ông, nền kinh tế Hoa Kỳ được mùa, phát triển mạnh mẽ, ngân sách dư thừa vô số kể. Lúc tôi viết bài này thì nền kinh tế Hoa Kỳ đang... bị htương quá nặng, ngân sách Liên Bang, Tiểu Bang thiếu hụt tùm lum.
Những vụ gian lận, khai phá sản của một số Đại Công Ty Enron, Quest, Worldcom vv... nhiều quá nhớ không nổi, làm cho nền kinh tế Hoa Kỳ đảo lộn. Chính Tổng Thống và Phó Tổng Thống cũng bị điều tra, chất vấn vì từng có liên hệ đến những Công Ty này, vì nhiều nhân vật cao cấp của Công Ty Enron được bổ nhiệm vào những chức vụ quan trọng trong chính phủ.
Ngay trong năm thứ nhất của nhiệm kỳ Tổng Thống, ngày 11 - 9 - 2001, lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, nước Mỹ bị khủng bố tấn công trực tiếp tấn công, phá xập Trung Tâm Thương Mại Thế Giới ( World Trade Center ) ở giữa New York, tượng trưng cho sức mạnh kinh tế vĩ đại của Hoa Kỳ và cả thế giớiø, làm cho tòa nhà tháp đôi cao 110 tầng khói lửa ngụt trời rồi xụp xuống thành 1 đống đổ nát khổng lồ, chôn vùi trong đó mấy ngàn sinh mạng con người thuộc nhiều quốc gia. Đòn thứ hai, cũng bằng thứ vũ khí như thế, kẻ thù của nước Mỹ đánh thẳng vào“Tổng Hành Dinh Trung Ương - Central Headquar- ters“cơ quan chỉ huy tối cao Hải -Lục -Không Quân của Siêu Đại Cường Quốc Hoa Kỳ là “Ngũ Giác Đài - Pentagon“ ở ngay Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn.
Với tư cách Tổng Tư Lệnh tối cao của Quân Đội, Tổng Thống George W. Bush đã cho Quân Đội Hoa Kỳ dùng mọi phương cách để trả đũa, tấn công tiêu diệt lực lượng khủng bố quốc tế có cơ sở, sào huyệt chính yếu ở quốc giaAfghanistan. Lực lượng khủng bố võ trang, cuồng tín Al-Quaeda của tay trùm khủng bố quốc tế Osama Bin Laden, bị đánh tan nát, bị tiêu diệt, bị bắt làm tù binh. Số còn lại phân tán, chạy tán loạn. Uy tín của Tổng Thống Bush lên cao vì nỗi đau của nước Mỹ đã phần nào được xoa dịu. Tuy nhiên vấn đề hòa bình, an ninh, tái xây dựng Afghanistan còn nhiều khó khăn, Thủ Lãnh của chính quyền và quân đội Taliban là Mohammed Omar và trùm khủng bố quốc tế Osama Bin Laden vẫn còn hiện diện ở vùng biên giới rộng lớn, hiểm hóc giữa Afghanistan và Pakistan để tái tổ chức lực lượng, phối trí kế hoạch hoạt động lâu dài, nhắm vào nước Mỹ và các quốc gia đồng minh. Mối lo khủng bố quốc tế mới ngày nào nguôi ngoai chút xíu thì nay lại bừng bừng ngóc đầu sống lại đe dọa khắp nơi, nhất là nước Mỹ.
Tình hình thế giới ngày càng phức tạp hơn. Cuộc chiến chuẩn bị giải giới Iraq, loại bỏ Saddam Hussein đang phải đương đầu với sự chống đối của đồng minh, những cuộc biểu tình“Phản chiến“ từa tựa kiểu thời“Vietnam War“.
Trong khi đó, anh chàng Bắc Hàn, tức Cộng Hòa Nhân Dân Triều Tiên bé tí teo, thấy Hoa Kỳ đang mắc bận với lão Saddam Hussein, cũng được thế doạ cho nổ... nguyên tử, phóng phi đạn vào 37 ngàn quân Mỹ đang trấn đóng ở phía Nam vĩ tuyến 38.
Tình hình trong cũng như ngoài, rõ ràng đang rất là khó khăn. Kẻ viết bài mừng “ngày Tổng Thống My” này chỉ biết cầu xin ơn trên phù hộ cho Ông George W. Bush, Tổng Thống Hoa Kỳ luôn luôn sáng suốt, khôn khéo lãnh đạo đất nước Hoa Kỳ, Quê Hương thứ 2 cuả tôi, giữ vững vị trí quốc gia vĩ đại, cường thịnh hàng đầu trên hoàn vũ, được các quốc gia, dân tộc khác khâm phục, kính trọng, tin yêu.
Có như thế, vị Tổng Thống thứ 41 của Hoa Kỳ George H. Bush mới mong tránh cho Lịch Sử Hoa Kỳ một sự tái diễn: Có 2 cặp Cha và Con cùng làm Tổng Thống, và tất cả 2 cặp Cha và Con đó chỉ giữ ngôi vị Tổng Thống Hoa Kỳ tại Tòa bạch Ốc được có 1 nhiệm kỳ mà thôi.
San Diego, California
Phan Đức Minh

• Bước Chân Lãng Tử
• Một Ngày Với Vua Hàm Nghi
• Chuyện Cô Út Bé Tí
• Chuyện Tình Việt Mỹ Thời Cộng Sản