Nhớ Về Người Cha
Tác giả: Minh Nguyệt Graves
Bài số 5712-20-31519-vb4061219
Chủ Nhật 16/6 là Father’s Day 2019. Mời đọc bài viết đặc biệt của tác giả từng nhận giải Danh Dự VVNM năm thứ mười chín, 2018. Bà.cùng hai con gái tới Mỹ ngày 27 tháng Bảy 2001 theo diện đoàn tụ. Bà hiện là chủ tiệm Nails ở Texas và kết hôn với một người Mỹ. Về người cha được tưởng nhớ, mời coi lại hình ảnh và bài viết “Công Chúa Triều Nguyễn” do tác giả Tôn nữ Trấn Định Minh Nguyệt thời đổi đời, trong đồng phục tài xế taxi tại Huế, lái xe đưa thân phụ Vĩnh Bạch từ Mỹ về, cúng đền Trấn Định Quận Công tại Truồi:
https://vvnm.vietbao.com/a246788/cong-chua-trieu-nguyen
***
Hồi mới qua Mỹ, tôi đi học English lớp ESL, cô giáo ra bài luận văn, “Who do you admire the most?” (Ai là người mà bạn kính phục nhất?)
Bạn có biết tôi đã viết về ai không? Thưa, tôi viết về ba tôi. Đại ý, tôi nói, vì ba tôi từng đi bộ từ Truồi lên Huế để học, dù mưa hay nắng, điều đó làm tôi khâm phục vô cùng.
Bài viết ngắn thôi, chỉ khoảng một trang giấy, tôi còn chèn thêm hình của ông lúc còn trẻ. Lúc in bài viết ra giấy để nộp cho cô, tôi in thêm mấy tờ để giữ làm tài liêu, và có ý định gởi cho ba tôi coi, (Ông ở Cali, còn tôi ở Texas,) nhưng rồi bận bịu tôi quên mất.
Rồi mấy năm sau đó, vô tình tôi tìm thấy bài viết của mình trong đống giấy tờ cũ, nên mới đem qua khoe với ba tôi. Lúc này ba mạ tôi đã dọn qua Austin, sống trong căn nhà do ông anh mua, rất tiện đường, nên ngày nào trước lúc tới chỗ làm, tôi cũng ghé ngang nhà chuyện trò với ông bà vài ba câu. Sáng hôm đó, đưa bài viết cho ba, tôi nói “Ba đọc bài ni coi có được không nè.”
Ba tôi đọc xong mới “phán” một câu xanh rờn, “Ai viết bài ni? Thằng Carl, chồng của con viết hả? Sức con mà làm răng viết được tiếng Anh như ri?”
Tôi cười, “Rứa là ba coi thường con quá! Con đi học, tự viết bài, dĩ nhiên là có sự giúp đỡ của cô giáo sửa lỗi chính tả, nhưng ý chính là của con chơ!”
Ba tôi cũng cười giả lả, “Ui chà, rứa thì có O con gái giỏi quá mà không biết chi trơn. Nhưng mà ba đi bộ khoảng 10 cây số thôi, không tới 20 cây như con viết mô! Đi chi nổi! Lúc đó không phải ở Truồi, mà ở dưới Thuỷ Dương.”
Có khoảng hai năm (2014-2016,) ba tôi sống với vợ chồng tôi ở Austin, nhờ đó mà tôi có cơ hội để nói chuyện nhiều về quá khứ của ông, cũng như biết thêm nhiều điều về cuộc đời ông.
Ba tôi sinh ngày 14 tháng 6 năm 1928, theo âm lịch là năm Thìn. Làm sao tôi nhớ được điều này? Tôi chẳng tài giỏi gì đâu, chỉ vì mạ tôi hay đùa, “Ba mi là Mậu Thìn, hèn chi cả đời nghèo, không có chi trơn! Mậu xìn là Không tiền.)
Chính xác ba tôi sinh ra ở đâu thì tôi không dám chắc, nhưng tôi biết quê nội ở Truồi, Phú sơn, Phú Lộc, Thừa Thiên Huế. Hồi còn ở Việt nam, hàng năm tôi cũng tháp tùng bà con về quê làm đám giỗ.
Ông bà Nội tôi có 6 người con, ba tôi thứ 3, bà nội tôi mất sớm do bệnh. Ba tôi kể, "Thời ba lớn lên, đàn ông không bao giờ bước chân vào bếp.”
Tôi thắc mắc, “Vậy lỡ đói lấy chi ăn?”
Ông cười, “Khi nào cũng có người đàn bà trong nhà lo việc đó! Có lần ba về nhà nghỉ hè, buồn chân bước vào bếp định giúp bà nội nấu nướng thì bà Cố thấy được, đuổi lên nhà trên như đuổi tà!"
“Lạ rứa?” Tôi hỏi lại.
“Vì đàn ông phải lo việc đại sự, quốc gia, còn chuyện bếp núc là của đàn bà con gái. Bà cố nói, đàn ông mà lo mấy việc nhỏ nhặt đó thì “mụ” người đi!”
Ba tôi là người thích làm việc đầu óc hơn tay chân. Suốt ngày, ở nhà một mình, ông loay hoay với cái computer, nên không than buồn bao giờ. Cuối tuần, chỉ có ngày Chủ nhật tôi và các anh chị em trong nhà nghỉ làm, thì mới tranh thủ ghé thăm ông. Hai vợ chồng cậu em trai út, có con muộn, cũng bồng cháu sang thăm ông. Tôi nghe ông vừa chơi với cháu vừa nói, “Thời ông lớn lên, đàn ông không bao giờ chăm con. Ông có 9 người con, nhưng chưa bao giờ ông biết thay tã, tắm rửa, pha bình sữa cho con cả.”
Tôi nghe mà không tin vào tai mình, “Thiệt hả ba? Vậy ai giúp mạ khi có em bé, và nhất là khi đẻ năm một! Dính một chùm luôn đó chơ!” Tôi nói thật đó, Ngọ xong tới Mùi, hay Hợi, Tí, Sửu, Dần luôn một mạch!
Ông nói, “Đó là chuyện đàn bà, khi sinh con nhiều, nếu cần thì nuôi thêm Vú để phụ cho bé bú, chơ đàn ông không làm những việc vụn vặt nớ!”
Ba tôi là người rất dễ ăn, và không hề đòi hỏi con cái phải nấu nướng cầu kỳ, ông thường tự hào khoe với tôi rằng, “Mạ con cả một đời không hề phải vất vả lo cho ba chuyện ăn uống, vì khi ba lớn lên, ông bà nội gởi đi học xa, nên ăn uống đạm bạc quen rồi. Ăn thì vẫn biết món nào ngon, món nào dở, lúc còn làm việc, phải tiếp đãi phái đoàn này, phái đoàn nọ, mình cũng may mắn được đi nhiều nơi và thử nhiều món lạ, ngon, nhưng ba luôn quan niệm, ăn chỉ để mà sống, chơ không phải sống để mà ăn.”
Ba tôi kể lúc nhỏ, ông học hành rất sáng dạ, học đâu nhớ đó, chỉ có điều ốm yếu, đau hoài, nên cứ bị nghỉ học ở nhà, lúc học lớp 4, đau thương hàn cả 3 tháng, thành ra học trễ hơn chúng bạn.
Một dịp tôi vừa cắt tóc cho ba tôi, vừa nói chuyện, “Một trong những bài văn tiếng Việt mà con thích là bài Ngày khai trường của Thanh Tịnh,” thì ba tôi nói, Ông ta cũng là thầy của ba hồi học ở Quốc học đó. Rồi ba tôi đọc vanh vách, “Hàng năm cứ vào cuối thu, khi lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bac…”
Trong trường, người ta dạy bằng tiếng Pháp nên ba tôi nói, đọc và viết tiếng Pháp rất rành rõi, và sau này, ông tự học tiếng Anh, nhưng rất nhiều từ ông đọc theo tiếng Pháp. Ba tôi cũng tự học thêm tiếng Hán nữa khi ông nghiên cứu về đạo Phật. Hiện tại ở nhà tôi vẫn còn mấy tủ sách toàn tự điển, sách nghiên cứu về đạo Phật của ba tôi để lại, nhớ mạ tôi hay đùa, “Ba mi, tiền bạc thì không có chơ sách vở là đầy nhà!”
Như phần lớn đàn ông trên thế giới này, (tôi tin như vậy!) ba tôi quan tâm đến chính trị và là một người rất yêu nước Việt nam.
Ông kể, năm 1945, nghe lời theo lời kêu gọi của cách mạng, ông nghỉ học đi theo kháng chiến, ra tận ngoài Quảng Bình.
Tôi hỏi, “Rứa ba làm chi khi đi kháng chiến? Mới mười mấy tuổi chơ mấy? Bắn nhau hả?”