Người viết: Tuyết Mai
Bài số 1219-1830-537vb5150307
Tác giả Tuyết Mai, cư dân Virginia, là một nhà báo theo sát các sinh hoạt cộng đồng, đã cung cấp cho báo chí nhiều bản tin, bài tường thuật các sinh hoạt đặc biệt của người Việt vùng thủ đô Hoa Thịnh Đốn. Sau đây là bài viết về nước Mỹ đầu tiên của chị.
*
Quê tôi ở làng Phú Thứ, quận Lái Thiêu, tỉnh Bình Dương. Đầu ngỏ có bụi tre làng lã ngọn, dưới bụi tre có quán nước nhỏ, từ ngoài quốc lộ vô tới nhà phải đi trên con đường đất đỏ khá xa, hai bên có đầm sen, súng, ao rau muống, rau diếp, ao bèo và ruộng xanh mướt. Chung quanh nhà có nhiều cây ăn trái như sầu riêng, chôm chôm, dâu, bòn bon... Trong vườn có nhiều mương nước để tưới cây và cũng để nuôi cá đồng. Sau vườn có giếng nước và vườn rau. Khi nào muốn ăn cá thì đem lưới nhỏ ra ao lặn lội một hồi thì có một mớ cá con, luơng, ếch, cồng, a khía...
Đời sống ở miền quê rất yên lành, nhà cửa xa xa nhưng trong xóm làng ai cũng quen biết và tận tình giúp đỡ nhau những khi hữu sự, ốm đau. Những khi có người chết thì cả xóm xúm nhau lo may táng, đêm luôn có người thức đốt nhang và đàn hát vọng cổ cho không khí ấm cúng.
Ở dưới quê không có trò giải trí gì vui, coi hát bóng hay cải lương như ở thành phố. Khi nào trời tạnh ráo, không mưa, sáng trăng thì trai gái trong xóm tụ tập nhau dưới gốc mấy cây rơm hò hát đối đáp, đây cũng là dịp để trai gái bày tỏ những tình cảm thầm kín của mình với người mình thầm yêu trộm nhớ. Mấy cậu trai làng hay hò bóng gió: "Ai thương , ai nhớ, ai đợi , ai chờ.."
Nhiều khi các cô trả lời là:
"Em chờ cho hết sức chờ,
Chờ cho rau muống lên bờ trổ bông"
Vậy là chịu quá chừng rồi mà mấy ảnh chưa dám nắm tay. Nhiều khi con trai mà cù lần quá con gái cũng bắt chán!
Ở dưới quê tôi đàn bà con gái hay đội khăn trên đầu, không phải để làm duyên làm dáng mà trời nắng quá phải che cho đỡ đen đúa. Có vậy mà mấy anh trai làng cũng có câu hò:
"Em cười như thể hoa ngâu
Cái khăn đội đầu như thể hoa sen
Anh không có chê em xấu em đen
Em như nước đục đánh phèn sẽ trong.
Tôi đối đáp lại, đối đáp phải đối ý , ăn vần mới hay, chứ không được tự do:
"Em đen nhưng hai má núm đồng tiền
Càng trông càng thích, càng nhìn càng thấy có duyên"
Đối đáp được một câu thật ý nghĩa là coi như thắng cuộc, là vui, hò qua hát lại vài ba câu thì trời tối phải về nhà. Đời sống ở quê thật êm đềm bình dị.
Anh Hai tôi thích đời sống giang hồ nên đăng vô lính thủy. Một hôm anh về với một người bạn cùng đơn vị. Bấy lâu nay ở quê, tôi chỉ quen mấy anh làm ruộng đen thùi đen mò, nay thấy anh lính thủy này trong bộ đồ trắng toát, tôi thích ngay.
Tôi đưa anh ta ra xem vườn , anh ta rất thích thú thấy trái cây nặng trĩu cành. Trong vườn có nhiều mương nước, phải nhảy mương hay qua cầu nhỏ, không biết lần này có anh lính thủy bên cạnh tôi run hay sao mà trợt chân bị té xuống nước. Anh chàng đỡ tôi lên, vạch áo vạch quần tôi ra coi chỗ nào bị trầy trụa chảy máu , rồi xoa nhẹ cho bớt đau.
Chèn ơi! từ nhỏ tới lớn chưa hề có người con trai nào đụng tới người tôi mà bây giờ tự nhiên anh này xoa tay xoa chân , tôi run như thằn lằn đứt đuôi. Một cảm giác tê dại ngây ngất lan truyền khắp thân thể, tôi không còn thấy đau đớn, mà còn muốn té thêm vài lần nữa.
Hai đứa chui qua mấy lùm cây , anh nắm tay, hỏi thăm còn đau không" những câu thăm hỏi thật ngọt ngào, dễ mến . Thấy hai đứa ở dưới lùm cây lâu, má tôi kêu vô ăn cơm. Vào nhà ba tôi hạch hỏi anh chàng đủ điều phải khai ra hết, tên gì, họ gì, cha mẹ ở đâu, ông nội ông ngoại còn sống không, làm nghề gì...
Sau bữa đó , sau lần xoa tay xoa chân đó, chiều nào tôi cũng ra bờ ao ngẩn ngơ hướng về chân trời xa, nghe cóc nhái ễnh ương hòa tấu nhạc khúc hoàng hôn nơi thôn dã, tôi gởi theo đàn cò trắng bay ngang bao nỗi nhớ nhung.
Lính nào đánh trận giày đinh bết bụi đất hành quân, chứ mấy chàng lính thủy thì chiều chiều mặc quần áo láng cón, "đi bờ" đẹp như lính kiểng, làm mấy cô gái quê mê chết bỏ, trong số đó có tôi. Các anh có tiếng đào hoa, "trăm bến nước vạn bến tình" . Từ Nha Trang vào Vũng Tàu về Đồng Tâm qua Năm Căn xuống Cát Lái, tấp bến nào có đào bến nấy. Anh bạn tôi đi biền biệt không trở lại cho tới một hôm anh bị mấy cô học sinh ở trường tỉnh đá đau thì mới trở về với cô gái nhà quê này " ta về ta tắm ao ta". Thế là chúng tôi lấy nhau.
Anh chồng đi đâu tôi chẳng biết, lâu lâu về thăm nhà thì tôi mang bầu, có được hai đứa con. Tôi yên phận ở nhà săn sóc mẹ cha già và vườn tược và chờ đợi anh về.
Kế đến 30 tháng 4, không thấy anh về , hỏi thăm khắp nơi không ra tông tích, tôi nghĩ anh đã chết rồi nên đã để hình lên bàn thờ và mỗi tối thắp nhang cầu nguyện cho vong linh anh được siêu thoát ở cõi trên. Mãi mười năm sau có liên lạc giữa Mỹ và VN , một người bạn của ảnh về VN tôi mới được biết là lúc đó ảnh đã theo tàu của đơn vị chạy thoát, hiện đang có vợ Mỹ và có một đứa con lai.
Nghe ảnh còn sống tôi hết đổi vui mừng còn chuyện có vợ Mỹ thì cũng cảm thông cho đàn ông làm sao sống cô đơn mười năm được. Nếu như ảnh còn nghĩ đến mẹ con tôi, làm giấy tờ bảo lãnh cho qua đó thì tôi làm bà lớn, con Mỹ kia làm bà nhỏ cũng được. Người đàn bà VN có đức tính nhẫn nhục, bao dung, lúc nào cũng sẳn sàng hy sinh cho chồng con.
Một thời gian sau thì tôi nghe đâu con Mỹ đó bỏ ổng, ổng mới thấm thía tình đời muốn trở về "ta tắm ao ta" một lần nữa, lúc đó mới làm giấy tờ bảo lãnh mẹ con tôi qua Mỹ.
Hôm người ở phòng di trú trên thành phố đem giấy tờ lên, báo tin tôi có giấy bảo lãnh cho tôi đi Mỹ, tôi cầm tờ giấy mà lòng vui như sắp được lên thiên đàn. Nghe nói bên Mỹ ai cũng giàu có lắm, người nào cũng là kỹ sư, bác sĩ, toàn ở nhà lầu chứ không có nhà tranh, vách đất, ai cũng có xe hơi và thịt thà cá mú dư ăn . Tôi ghé cho Bác Tám , Chú Sáu rồi Cô Năm hay tin vui này, thế là chẳng mấy lúc cả làng biết tôi sắp đi Mỹ.
Tối hôm đó cả xóm đến nhà tôi thăm hỏi, chia vui, chúc mừng:"thiếm thiệt là có phước, hết cơn bĩ cực tới hồi thới lai". Bà con người thì hứa khi tôi đi sẽ cho tôi một hủ mắm thái, người sẽ cho đòn chả lụa, bánh ú, bánh tét, tôm khô...Thật là vui, cho tới chết tôi sẽ không bao gìờ quên những hình ảnh thân thương của bà con hàng xóm láng giềng quê hương Việt Nam.
Rồi ngày đi tới, tôi vui buồn lẫn lộn, từ nay tôi sẽ giã từ cuộc đời cơ cực ở đồng quê, một mặt tôi xa cha mẹ đã già yếu không biết có ngày nào gặp lại không". Kiếp nguời, hình như không ai sinh ra để được sống trọn vẹn trong hạnh phúc. Lúc xe chuyển bánh, nhìn cha mẹ ràn rụa nước mắt, nhìn bà con hàng xóm láng giềng, bụi tre già lã ngọn, quán nước đơn sơ, những mái nhà tranh đầu ngõ với giàn mướp hoa vàng, ao bèo , đầm sen , con đường đất đỏ , cây dừa, hàng cao ... tôi cố thu hết những hình ảnh thân yêu này vào đáy mắt. Tôi hứa với mẹ cha, một thời gian ngắn, hai ba năm nữa tôi sẽ trở về, sẽ đem cha mẹ qua đó để săn sóc tuổi già.
Tôi khóc nhiều, xe chạy một lúc tôi mệt nên ngủ thiếp, không mấy lúc đến Phi trường Tân Sơn Nhất. Ở đây tôi được hướng dẫn làm giấy tờ, chờ đợi vài giờ rồi lên phi cơ. Khi phi cơ cất cánh, qua cửa sổ phi cơ, tôi nhìn quê hương một lần cuối, bây giờ tôi thật sự rời quê hương Việt Nam thân yêu, nước mắt trào tuông.
Tôi ngủ hai ba giấc, đổi hai ba chuyến thì phi cơ đáp cánh xuống một phi truờng ở Hoa Thịnh Đốn, chồng tôi đã chờ đón ở đây. Qua cửa khẩu việc đầu tiên là nhân viên kiểm soát bỏ hết những thức ăn mà bà con cho mang theo vì không được đem thức ăn thịt cá vào nước Mỹ, tiếc ơi là tiếc.
Mẹ con tôi được đưa về một khu apartment, mà tôi nghe tiếng từ bên VN là nhà lầu. Nhà lầu ở đây không giống như nhà lầu tôi thấy ở thành phố Saigon, nhà lầu ở đây vách tường dơ quá, không khí ngột ngạt khó thở, ẩm thấp, có mùi khai. Sau khi vào nha, chồng tôi dặn dò phải cẩn thận , không đựợc mở cửa khi có tiếng gõ cửa, phải coi trước coi sau cho kỹ qua cửa sổ, thấy người quen mới mở cửa. Ở quê mình nhà không bao giờ đóng cửa, vậy Mỹ có tiếng là văn minh thì văn minh cái gì"
Không biết tiếng Mỹ tôi như người câm, điếc. Mỗi lần có điện thoại reo là tôi cuống cuồng lên, nửa muốn trả lời vì có thể bà con gọi lại trò chuyện mà nửa sợ vì cũng có thể là người Mỹ, nghe tiếng Mỹ đầu dây bên kia là tôi run lên, cúp ngang.
Suốt ngày ở trong nhà, ngồi bên lò sưởi , tôi nhớ mấy đàn gà con kêu chút chít dễ thương trong sân và ba tôi vào nhà lấy thóc cho vịt ăn.
Ở nhà một thời gian ngắn thì chồng tôi xin cho tôi vào làm phụ bếp trong một nhà hàng VN. Công việc quần quật bảy ngày một tuần, từ mười giờ sáng đến mười giờ đêm, làm đủ chuyện hết mà lương thì rất thấp vì họ cũng không có lời nhiều. Tôi không có chữ nghĩa nên đành chấp nhận. Chồng tôi cũng ôm hai việc, rời nhà từ bốn giờ sáng đến mười hai giờ đêm mới về tới nhà. Hai vợ chồng bù đầu để có đủ tiền trả nợ xe, nợ nhà. Nhưng có việc tạm sống thì cũng mừng rồi.
Hai con tôi tới tuổi dậy thì rất dễ hư hỏng mà đi học về nhà trống không, nó long nhong ngoài đường với bạn bè đồng lứa trong xóm nghèo, tiêm nhiễm nhiều thói hư tật xấu lắm. Ở VN cha mẹ nói gì, dù đúng dù sai cũng không được phép trả treo, còn con cái ở đây không bằng lòng là nó vô phòng riêng đóng xầm cửa vô mặt mình, không coi cha mẹ ra gì cả . . . Anh em nó thường than thở với nhau là tụi nó bị kẹt giữa hai nền văn hóa, nó hấp thụ văn hóa Tây Phương, còn cha mẹ thì cổ hủ theo giáo dục Á Đông, ức ép con cái không cho trả lời, không tôn trọng nhân vị của tụi nó.
Thư từ bên nhà thì gởi qua tới tấp, mỗi lần được thư là tôi rơi nước mắt. Má tôi nói, chiều chiều má lần mò ra quán đầu ngỏ mong ngóng con, má mơ con theo chuyến xe hàng từ thành phố về đây, con nhảy xuống, chạy lại ôm má nói, con về với má nè má... bao nhiều chiều trôi qua, má ngồi mơ rồi lủi thủi về không. Tết này con có về không tin cho ba má biết để khỏi mõi mòn ngồi tựa cửa mong con"
Ba tôi viết khôi hài hơn nhưng rất thấm thía, con về mau nếu không thì ba sẽ đi đoàn tụ với ông bà. Đoàn tụ bên Mỹ khó khăn, đòi hỏi phải giấy tờ, khám sức khỏe đủ thứ, chứ ba đoàn tụ với ông bà bên kia thế giới nhanh lắm, không đòi hỏi gì cả.
Tôi viết thư về giải thích cho ba má tôi rõ, bên này mùa Đông lạnh lẽo lắm, con không có xe đi làm, phải đợi xe ô tô buýt gió lạnh thấu xương,con đứng không nỗi nữa ,con ngồi chòm hỏm xuống đất, khổ lắm . Ba má gắng một thời gian ngắn nữa thôi, mua xe xong con dành dụm được vài ngàn thì con sẽ về ngay.
Vài hai tháng sau tôi đuợc tin ba tôi mất, tôi chỉ biết khóc cho vơi nỗi sầu.
Nhiều lúc tôi không hiểu tôi qua Mỹ để làm gì . Nếu nói là vì tương lai con cái thì điều này không đúng, con cái tôi bây giờ nó hư hơn trước nhiều lắm. Nhiều lúc tôi ân hận vì chưyện đi Mỹ. Tôi không trách chúng nó, vì tâm hồn trẻ con như trang giấy trắng, cha mẹ chăm sóc, uốn nắn thế nào nó ra rập khuông thế ấy. Tôi đi làm suốt ngày, chồng tôi đi suốt ngày, nó đi học về, lê la với đám bạn ở khu bình dân, gần mực thì đen gần đèn thì sáng, nó hư hỏng thì cũng phải lẽ thôi.
Con gái tôi đi theo đám con gái khu apartment bên kia, toàn là những đứa không cha, không ai dạy dỗ, hư lắm.
Còn thằng con trai của tôi, lúc nó mới qua Mỹ ăn uống nhiều bơ sữa mập ù, nay thì nó ốm nhom, môi thâm xì, theo mấy đứa bạn nghịch ngợm, thích phá làng, phá xóm và ăn cắp vặt, shopliftting. Lúc đầu nó xin qua ngủ nhà bạn một tuần một ngày rồi tăng thêm hai ngày rồi đi tuốt luôn không về nhà, chẳng biết nó ở đâu nữa. Lâu lâu thì Cảnh Sát kêu tôi đến sở Cảnh Sát lãnh đứa con gái hay thằng con trai về vì tụi nó vị thành niên mà lang thang ngoài đường quá nửa đêm.
Có hôm ế khách, bà chủ nhà hàng cho tôi về sớm, tôi thấy đứa con gái tôi làm tình với thằng bạn trai ở phòng khách. Trời ơi! Sao mà quá sức tưởng tượng. Tôi lôi đầu nó dậy, tát cho mấy bạt tai và chữi rủa thậm tệ. Thằng bồ nó bốc điện thoại gọi Cảnh Sát, nó nói gì với Cảnh Sát tôi không biết, Cảnh Sát xộc tới, còng tay đẩy tôi lên xe..
Ngồi trong bót một đêm tôi mới thấm thía về giấc mơ đi Mỹ. Chỉ có ba năm sao mà cuộc đời tôi hoàn toàn thay đổi. Mỗi lần tôi la rầy con gái điều gì thì nó cầm cái telephone lên hỏi má còn nhớ buổi tối hôm đó không" Má có biết là ở Mỹ cha mẹ không được mắng chửi con cái, làm chạm tự ái của nó không" Rồi con gái cũng cuốn gói theo trai luôn. Lâu lâu nó về xin tiền và hứa sẽ đi học lại.
Thằng con trai mỗi lần về nhà là ăn cắp bất cứ thứ gì nó có thể rớ tay tới, nữ trang, tiền bạc. Là cha mẹ trong hoàn cảnh này mới thấu hiểu được nỗi đau. Con người ta ăn học thành danh làm cha mẹ nở mặt nở mày, còn con tôi, mỗi lần thấy mò về nhà là tôi lo thủ mấy cái ổ khóa. Nhìn kiểu tóc thời trang của nó, một nửa bên trái cạo sạch, một nửa bên trái để dài, một lỗ tai đeo bông. Mỗi lần nhà có tiệc, có bạn bè đến chơi, nó về, tôi rất xấu hổ. Bây giờ nó lớn rồi, không còn đánh đập gì nữa và có luật pháp bảo vệ cho nó.
Má tôi nhờ hàng xóm viết thư gởi qua nói có hôm má nằm mơ thấy Má bay qua con, tới nhà con má gỏ cửa, kêu con ơi ra mở cửa cho má, rồi cả nhà ào ra đón mừng bà ngoại, mẹ con, bà cháu ôm nhau trong nước mắt hạnh phúc trào tuôn. Đó là giấc mơ má tôi hay kể trong thư. Má tôi nói rõ, từ ngày ba mất, má cô độc nên hay bệnh hoạn, chắc không sống được bao lâu nữa, con gắng về, kẻo muộn.
Tôi gởi thư về giải thích cho má tôi rõ, đời sống ai cũng mong có một căn nhà, người ta nói "sống có nhà, thác có mồ". Bây giờ tụi con đang ở nhà thuê trong chung cư, khổ lắm. Tụi con gắng dành dụm mua căn nhà, xong rồi con sẽ về thăm má. Sự thực thì nếu chỉ về thăm bà già thôi thì cũng cố gắng đi được, nhưng còn nhiều bà con hàng xóm, cả làng nữa về mà không có quà coi không được vì vậy phải chờ một thời gian cho có khá khá một chút. Tôi cứ hẹn lần hẹn lựa và bà già mỏi mắt chờ mong.
Rồi hai vợ chồng cũng dành dụm thu xếp mua được căn nhà đầu tiên trên đất Mỹ.
Hôm ăn tân gia, trong lúc bạn bè kéo đến một nhà đem theo nhiều quà cáp và bia rượu để ăn mừng thì tôi được điện thoại cô em họ từ VN báo là má tôi vừa mất trước đó một giờ đồng hồ vì cảm nặng. Nếu tôi biết má tôi đi sớm như vầy thì tôi đã hoãn mua nhà lại một thời gian. Bây giờ có ân hận thì đã muộn rồi. Tiền bạc của cải mất thì mình có thể tìm lại đựơc còn mẹ mất đi rồi thì mãi mãi...
Trong căn nhà khang trang, bàn ghế, màn cửa sang trọng, bạn bè vui cười, một mình tôi nghẹn ngào, cắn răng ngăn dòng nước mắt đang trào tuôn.
Trong lúc nỗi đau mất mẹ chưa vơi thì một đêm kia con gái tôi ùa vào nhà khóc như mưa, nó kể lể một hơi, con khổ lắm má ơi, thằng John (bạn trai của nó) là thằng khốn nạn, nó nói nó thương con, nó dụ dỗ con bỏ nhà ra đi với nó, nay nó biết con có bầu ba tháng, nó muốn bỏ con nên nó đem con bạn gái Mỹ của nó về. Con chửi nó đểu giả, nó đánh con, nó đuổi con đi, nó nói con người là người Á Châu không đẹp bắng người Mỹ...
Nhìn đứa con gái ở tuổi dậy thì mà mặt mày xác xơ, đầu tóc rối bời, mắt sưng húp, tôi không cầm lòng nổi. Tình mẹ thương con là tình thiên thu bất tận, dù con hư con mất dạy với mẹ thế nào mẹ cũng thương con... Tôi ôm con vào lòng vỗ về chia sẻ, thật tội nghiệp cho con tôi.
Điện thoại reo, Thằng Tuấn, bạn của con trai tôi báo cho hay con trai tôi vừa tắt thở vì overdozed cocain. Tôi buông điện thoại xuống, thẫn thờ bước lại gần cửa sổ, nhìn ra ngoài, bầu trời đầy trăng sao. Tôi nhớ những đêm sáng trăng êm ả ở làng quê, chị em cùng nhau hò đốí đáp... ba má ơi ngày con về ba má ở đâu"
Gửi ý kiến của bạn
