“Con là người Việt Nam!”
Tác giả: Hoàng Thanh
Bài số 3179-28479vb6200511
Tác giả tên thật Võ Ngọc Thanh, một dược sĩ thuộc lớp tuổi 30’., hiện là cư dân Westminster, Orange County., đã nhận giải đặc biệt Viết Về Nước Mỹ 2010 với bài viết về Lễ Tạ Ơn mang tựa đề “Chỉ với một nụ cười...” Sau đây là bài viết mới của Hoàng Thanh dành cho năm 2011, kể về bé Thiên Ân, 4 tuổi, con người chị ruột.
***
Cư dân vùng Little Saigon, quận Cam, dù là đất Mỹ, nhưng hầu như người Việt sống ở đây , nhất là các ông già bà cả, không cần phải biết tiếng Anh mà vẫn cứ sống an nhiên tự tại như thường. Bởi vì các nhà hàng, chợ búa, ngân hàng, các thương vụ ở đây, đâu đâu cũng đều có nhân viên người Việt.
Sáng nay đi vô tiệm Lee Sandwich mua khúc bánh mì, lúc bước vào cửa tiệm , tôi nghe mấy ông VN ngồi đầy ở mấy bàn uống cà phê. Bàn góc này thì đang bàn tán om sòm về vấn đề cải tổ y tế, còn bên góc nọ thì mấy bác đang thao thao tranh luận về chuyện thời sự Việt nam, làm tôi có cảm giác như mình đang ở tại Việt nam vậy. Người già ở đây là vậy. Nhưng bọn trẻ thì lại khác hoàn toàn.
Tuổi trẻ ở xứ này, nhất là thế hệ sinh ra tại Mỹ, thì dường như bị "dị ứng" hay sao đó với tiếng Việt. Chúng mở miệng ra thì toàn là English. Vô trường nói tiếng Anh đã đành, về nhà thì anh chị em trong nhà vẫn luôn xổ tiếng Anh với nhau vì nói tiếng Anh đã quen, khỏi cần phải động não suy nghĩ...
Tuần rồi tôi lên thăm bà chị đang sống ở Arizona. Chồng chị, anh Timothy , là người Mỹ chính hiệu, và hai vợ chồng chỉ có một đứa con gái duy nhất, năm nay tròn 4 tuổi. Cháu tên trên khai sinh là Christina, còn tên Việt nam ở nhà là Thiên Ân. Sở dĩ có cái tên này là vì chị tôi lập gia đình hơi trễ, nên thử hoài vẫn không có bầu được. Chị buồn lắm và đã định đi làm thụ tinh trong ống nghiệm, nhưng kẹt cái là mắc tiền quá. Ngày nào chị cũng cầu nguyện và cuối cùng thì ước nguyện chị được thành tựu. Chị mừng lắm nên đặt tên con là Thiên Ân , để cám ơn Chư Phật và các đấng bề trên.
Cháu Thiên Ân rất kháu khỉnh, da trắng như tuyết, nhìn thì có nét Mỹ nhiều hơn là Á châu. Mãi cho đến 2 tuổi, cháu không hề biết 1 chữ tiếng Việt nào, vì ở nhà chị nói chuyện với chồng bằng tiếng Anh. Cách đây 2 năm, vợ chồng chị dẫn cháu về thăm gia đình ở Canada, để cháu biết mặt Ông Bà Ngoại và mấy dì. Suốt hai tuần vacation, cả nhà chỉ nói toàn tiếng Việt, có ai dạy cháu chữ nào đâu, vậy mà khi trở qua Mỹ, bỗng dưng cháu bắt đầu nói tiếng Việt ... mà lại khá lưu loát mới lạ. Chị tôi cũng ngạc nhiên lắm, vì có nhiều từ, không biết học từ đâu hay nghe ai nói, mà cháu nói ra làm chị không thể nào tin nổi vào tai mình nữa. Chị kể một ví dụ lời cháu nói “Mommy, Na biết xay sinh tố bơ rồi, nó dễ ợt hà .. ". Đã dễ mà còn "ợt" nữa thì mới đúng là dân Việt nam chính hiệu
Tôi ngạc nhiên khi cháu nói tiếng Việt rất rành rẽ, với cái giọng con nít thiệt là dễ thương. Còn nữa, khi tôi đến, cháu bảo tôi:
"Dì phải ăn nhiều thêm nhe, uống vitamine nữa, chứ dì ốm "thấy mồ" hà, con gái mà ốm thì "xấu quắc" cho coi...".
Tôi ngạc nhiên, hỏi chị tôi làm sao cháu biết những từ này, " thấy mồ ", rồi lại " xấu quắc" nữa " Chị cười đáp rằng chị cũng không hiểu từ đâu. Tôi hỏi cháu là ai dạy con nói vậy, từ đâu mà con biết những từ này" Cháu nói thật vô tư "Tự Na biết hà, tại Na thông minh mà ..." Cháu còn lém lỉnh đố tôi có biết tên cháu Thiên Ân vì đâu mà có , và có nghĩa là gì không. Tôi giả vờ không biết thì cháu làm lanh giải thích cho tôi nghe " Thiên là ông Trời nè, còn Ân là thankyou, là cám ơn đó. Mommy đặt cho Na tên Thiên Ân là để thankyou ông Trời cho Mommy đẻ ra Na ..."
Chị tôi kể rằng từ lúc trở qua Mỹ sau kỳ vacation đó, chị và ông xã rất bất ngờ về việc con bé bỗng nhiên nói tiếng Việt giỏi ngoài sức tưởng tượng, nên chị có đến gặp và hỏi cô giáo ở nhà trẻ của cháu về hiện tượng này . Các cô giải thích rằng đây là điều hoàn toàn tự nhiên ở một đứa bé phát triển bình thường. Từ ở lứa tuổi còn rất nhỏ, các cháu đã có khả năng tiếp thu và học ngoại ngữ rất mau lẹ, hơn một người lớn nhiều lắm. Chỉ cần nghe người khác nói, thì trí não các cháu tự hoạt động và có thể tự đoán biết nghĩa của một số từ vựng, thậm chí không cần hỏi hay cần có ai giải thích.
Từ lâu, chị tôi đã có ý muốn con mình sau này phải biết 3 thứ tiếng : Việt, Anh và Pháp. Tôi cự lại "Con nít nhỏ xíu mà học chi dữ dzậy" Não của nó bé tí mà chị nhồi nhét quá chừng, thì chỗ đâu mà chứa "" Nghe cũng có lý, nên chị hơi do dự, rồi cuối cùng chị rủ tôi đến nhà trẻ để hỏi ý kiến của các cô giáo tại đây. Nào ngờ, chính các cô giáo lại vô cùng khuyến khích điều này. Cô Jeannine đưa chị tôi mượn cuốn sách "Touch Points - The Essential Reference - Your Child's Emotional and Behavioral Development" và bảo về đọc đi.
Thế là chị và ông xã mày mò đọc cả tuần cho hết. Theo kết quả nghiên cứu của tác giả (ông cũng là một bác sĩ) T. Berry Brazelton, thì mọi trẻ em đều có khả năng học và biết (nghe, nói, viết) thông thạo đến 8 ngoại ngữ, nếu như được cho học khi các cháu còn rất nhỏ. Cũng theo tác giả này thì khả năng này bắt đầu từ lúc 2 , 3 tuổi , lên cao nhất ở 5, 6 tuổi và kể từ 8 tuổi trở đi thì khả năng này sẽ từ từ giảm dần đi. Các bậc phụ huynh rất nên lưu ý điều này để hướng dẫn con em mình học ngoại ngữ ...
Phải công nhận là nền giáo dục ở xứ Mỹ này có nhiều điều rất hay và đáng học hỏi. Từ lúc mới vào nhà trẻ, các bé đã được hướng dẫn để có ý thức về nguồn gốc và tiếng nói của mình. Tôi may mắn có một lần được dự ngày Đa Văn hóa (Multicultural Day) do nhà trẻ bé Thiên Ân tổ chức. Đó là ngày mà các cháu được thầy cô khuyến khích nên mặc đồ quốc phục, hay bất cứ quần áo gì đặc biệt, chỉ đặc trưng cho dân tộc mình, và hát những bài hát bằng tiếng mẹ đẻ. Dĩ nhiên bé Ân được Mẹ cho mặc áo dài và đội khăn đóng. Bé mê lắm, chạy nhảy và khoe hết mọi người. Chị tôi còn "bày đặt" làm 1 dây choàng như các hoa hậu với hàng chữ "Miss America - Vietnam". Tôi giả bộ thắc mắc về hàng chữ này thì được Thiên Ân "lên lớp " như sau
"Dì biết hông, Miss là hoa hậu, nghĩa là Na vừa là hoa hậu Việt nam vừa là hoa hậu Mỹ luôn đó, dì thấy Na đẹp ghê chưa ... ". Tình cờ lúc đó có một bà Mỹ phụ huynh của cậu bạn học cùng lớp Na bước đến, bà trầm trồ khen chiếc áo dài đẹp quá, rồi bà hỏi Thiên Ân "What's your nationality"". Bé đáp ngay, với nét mặt tự đắc, rõ ràng từng tiếng "I am Vietnamese" làm cả tôi, chị tôi và bà này bật cười ngất. Hôm đó, khi được cô giáo gọi lên hát một bài hát, Thiên Ân đã hát say sưa " Em sẽ là mùa xuân của Mẹ, Em sẽ là màu nắng của cha, Em đến trường học bao điều lạ, Tình nồng thắm như mặt trời xa.. ". Cả lớp chưa dứt tiếng vỗ tay thì bé Na đã vội vàng hỏi ngay các bạn "Do you understand " Let me translate into English for you...". Nói là làm liền , cô bé đứng dịch một tràng ra tiếng Anh ý nghĩa lời bài hát. Tôi ngạc nhiên quá đỗi, nên kề tai hỏi nhỏ bà chị Chị dạy nó bài hát này hả"". "Còn ai trồng khoai đất này " - chị tôi mỉm cười vui vẻ đáp. Cả 2 tuần trước, nó cứ đeo theo đòi tao phải dạy cho nó một bài hát tiếng Việt, nó nói là phải hát tiếng Việt thì tụi bạn nó mới biết là nó người Việt nam ... "
Cũng trong ngày hội này, chúng tôi gặp một cô người Việt nam đi với cậu con trai, cậu bé này học trên Thiên Ân 1 lớp. Chị tôi bắt chuyện hỏi " Sao cô không cho cháu mặc quốc phục VN " thì cô này nhăn mặt " Ối giời ! Bày đặt chi cho mệt, đời chưa đủ cái lo sao mà trường học còn bày trò này trò nọ... " . Hai chị em tôi đưa mắt nhìn nhau, không nói lời nào. Bởi thế mới biết, không phải ai cũng cùng một suy nghĩ như nhau, về quốc phục hay về tiếng nói của dân tộc mình ...
Trên đường về, chị tôi nói với con "Nếu ai hỏi con là người nước nào, thì con trả lời con là người Việt nam và người Mỹ, nhe Na, tại vì con là half vietnamese, and half american mà ...” Thì đột nhiên cháu nói ngay” Na sinh ở Mỹ, thì dĩ nhiên Na là người Mỹ rồi, Na phải nói Na là người Việt nam thì người ta mới biết chớ..." làm chị tôi ngẩn ngơ, rồi chị nhìn tôi cười, một nụ cười vui hạnh phúc ...
Nói chuyện bé Na làm tôi chợt nhớ đến mấy đứa cháu, con của ông anh họ. Anh này chủ trương là”cứ để cho con cái phát triển tự nhiên” nên các con anh không hề được học tiếng Việt cho đến năm 15 tuổi. Ở nhà, anh chị nói chuyện với các con bằng tiếng Anh. Khi 15 tuổi thì anh mới cho các cháu theo học lớp dạy tiếng Việt miễn phí ở cộng đồng VN. Nhưng có lẽ là quá trễ, nên mấy cháu nói tiếng được tiếng không, giọng thì cứ lơ lớ không sao hiểu được. Mỗi lần đến thăm anh chị thì bao giờ tôi cũng chỉ hiểu được có mỗi 2 tiếng”Hi, chào Cô" rồi sau đó các cháu có nói gì thì tôi cũng chỉ như vịt nghe sấm mà thôi. Mà các cháu cũng không thiết tha gì với thứ tiếng” sao mà” too difficult” (nguyên văn lời các cháu)”English only has You and I, còn Việt nam sao mà”too much": anh, em, cô, chú, bác... It makes me get a headache ..."
Cứ mỗi lần tôi lên thăm chị là y như rằng bé Na kỳ nèo tôi đọc sách tiếng Việt cho cháu nghe, dù cháu đã thuộc lòng và có thể kể vanh vách chuyện Tấm cám, chuyện Sự tích trái dưa hấu, Cô bé Lọ lem ... Có một lần bỗng dưng cháu hỏi tôi” Dì ơi, hạnh phúc là gì "” Bị hỏi quá bất ngờ, tôi tự nhiên đâm ra lúng túng, nhìn chị tôi cầu cứu. Chị tôi ấp a ấp úng ”Hạnh phúc là ... là ... là mình vui đó con, mình vui lắm..” Bé Na hỏi ngay ”Hạnh phúc có phải là happy không Mẹ"”. Mẹ cháu mừng rơ õ”chộp”liền câu đó ”Đúng rồi, là happy, là happy đó con...” Thế là bé Na ngồi cười chúm chím ”Con very hạnh phúc now...”. Thì ra trong tâm cháu vẫn còn những từ ngữ xen kẽ giữa tiếng Anh và tiếng Việt, và chỉ cần có vỏn vẹn 2 tiếng ”happy” là đã có thể giúp cháu hiểu trọn vẹn ý nghĩa thế nào là hạnh phúc, mà không cần thêm một lời giải thích nào của người lớn chúng ta ...
Từ lúc nói được tiếng Việt, ở nhà, cháu luôn nói chuyện với Mẹ bằng tiếng Việt, chỉ với Daddy thì cháu mới nói tiếng Anh. Năm ngoái tôi và gia đình chị tôi lái xe xuống San Diego chung vui dịp Giáng sinh với gia đình ba mẹ chồng chị. Trên xe chị cứ dặn đi dặn lại bé Na là”Con nhớ xuống nhà Grand Pa, Grand Ma, con nói tiếng Anh nghe không, vì Grand Pa và Grand Ma không hiểu tiếng Việt, con nói vậy họ sẽ buồn..”. Na hỏi lại liền ”Tại sao lại buồn" Na muốn nói tiếng gì thì Na nói chứ...” Chị tôi nhẹ giọng ”Nhưng mình phải lịch sự, con à, mình đến nhà Grand Pa, Grand Ma mình phải nói tiếng Anh thì họ mới hiểu, thì họ mới vui. ..” Bé Na im lặng không nói gì, nhưng chỉ một phút sau, bé quay sang tôi, ”Dì ơi, hễ lúc nào mà mình muốn nói lén họ, thì mình nói tiếng Việt dì há, họ sẽ không hiểu được...” Tôi tròn xoe mắt ngạc nhiên”nói lén là gì hở con" Mà tại sao mình nói lén họ chứ"” Na nói liền ”Thì thí dụ như Na không muốn ăn cơm nữa, Na giả bộ nói với Grand Ma là I am full, nhưng Na sẽ nói với Dì là”Mình đừng ăn cơm nữa, mình ra sân chơi nhe", thì lúc đó dì cũng nói là I am full luôn nhe, rồi mình ra vườn chơi há ...” Bà chị tôi chỉ còn có nước lắc đầu...
Hôm tiễn tôi ra phi trường, bé Na cứ khóc hoài và cứ lập đi lập lại mãi một câu duy nha át”Na muốn dì ở lại lắm, Na thương dì nhiều thiệt nhiều , very much ...”. Tôi lảng tránh cơn xúc động bằng cách cười giỡn, nói chuyện này chuyện nọ cho cháu vui. Tôi hỏi ”Con là người gì nè" Nói dì nghe coi ..” thì lập tức Na hết khóc ngay, hai con mắt tròn xoe, ráo hoảnh nưóc mắt, be ù”vênh” cái mặt lên và hãnh diện nói ”Con là người Việt nam ...”. Câu nói nà , một câu nói thật hoàn toàn vô tư, tự nhiên, từ miệng một cháu bé chỉ mới 4 tuổi, vẫn theo tôi mãi trên suốt chuyến bay về lại Cali ...
Con là người Việt nam! Ước gì mỗi cháu bé ”da vàng, mũi tẹt” sinh ra ở xứ Mỹ này đều có thể hãnh diện mà thốt lên câu nói này nhỉ " Đó cũng là niềm mơ ước của các bậc cha mẹ, và của mỗi người Việt nam chúng ta...
Hoàng Thanh
Tác giả: Hoàng Thanh
Bài số 3179-28479vb6200511
Tác giả tên thật Võ Ngọc Thanh, một dược sĩ thuộc lớp tuổi 30’., hiện là cư dân Westminster, Orange County., đã nhận giải đặc biệt Viết Về Nước Mỹ 2010 với bài viết về Lễ Tạ Ơn mang tựa đề “Chỉ với một nụ cười...” Sau đây là bài viết mới của Hoàng Thanh dành cho năm 2011, kể về bé Thiên Ân, 4 tuổi, con người chị ruột.
***
Cư dân vùng Little Saigon, quận Cam, dù là đất Mỹ, nhưng hầu như người Việt sống ở đây , nhất là các ông già bà cả, không cần phải biết tiếng Anh mà vẫn cứ sống an nhiên tự tại như thường. Bởi vì các nhà hàng, chợ búa, ngân hàng, các thương vụ ở đây, đâu đâu cũng đều có nhân viên người Việt.
Sáng nay đi vô tiệm Lee Sandwich mua khúc bánh mì, lúc bước vào cửa tiệm , tôi nghe mấy ông VN ngồi đầy ở mấy bàn uống cà phê. Bàn góc này thì đang bàn tán om sòm về vấn đề cải tổ y tế, còn bên góc nọ thì mấy bác đang thao thao tranh luận về chuyện thời sự Việt nam, làm tôi có cảm giác như mình đang ở tại Việt nam vậy. Người già ở đây là vậy. Nhưng bọn trẻ thì lại khác hoàn toàn.
Tuổi trẻ ở xứ này, nhất là thế hệ sinh ra tại Mỹ, thì dường như bị "dị ứng" hay sao đó với tiếng Việt. Chúng mở miệng ra thì toàn là English. Vô trường nói tiếng Anh đã đành, về nhà thì anh chị em trong nhà vẫn luôn xổ tiếng Anh với nhau vì nói tiếng Anh đã quen, khỏi cần phải động não suy nghĩ...
Tuần rồi tôi lên thăm bà chị đang sống ở Arizona. Chồng chị, anh Timothy , là người Mỹ chính hiệu, và hai vợ chồng chỉ có một đứa con gái duy nhất, năm nay tròn 4 tuổi. Cháu tên trên khai sinh là Christina, còn tên Việt nam ở nhà là Thiên Ân. Sở dĩ có cái tên này là vì chị tôi lập gia đình hơi trễ, nên thử hoài vẫn không có bầu được. Chị buồn lắm và đã định đi làm thụ tinh trong ống nghiệm, nhưng kẹt cái là mắc tiền quá. Ngày nào chị cũng cầu nguyện và cuối cùng thì ước nguyện chị được thành tựu. Chị mừng lắm nên đặt tên con là Thiên Ân , để cám ơn Chư Phật và các đấng bề trên.
Cháu Thiên Ân rất kháu khỉnh, da trắng như tuyết, nhìn thì có nét Mỹ nhiều hơn là Á châu. Mãi cho đến 2 tuổi, cháu không hề biết 1 chữ tiếng Việt nào, vì ở nhà chị nói chuyện với chồng bằng tiếng Anh. Cách đây 2 năm, vợ chồng chị dẫn cháu về thăm gia đình ở Canada, để cháu biết mặt Ông Bà Ngoại và mấy dì. Suốt hai tuần vacation, cả nhà chỉ nói toàn tiếng Việt, có ai dạy cháu chữ nào đâu, vậy mà khi trở qua Mỹ, bỗng dưng cháu bắt đầu nói tiếng Việt ... mà lại khá lưu loát mới lạ. Chị tôi cũng ngạc nhiên lắm, vì có nhiều từ, không biết học từ đâu hay nghe ai nói, mà cháu nói ra làm chị không thể nào tin nổi vào tai mình nữa. Chị kể một ví dụ lời cháu nói “Mommy, Na biết xay sinh tố bơ rồi, nó dễ ợt hà .. ". Đã dễ mà còn "ợt" nữa thì mới đúng là dân Việt nam chính hiệu
Tôi ngạc nhiên khi cháu nói tiếng Việt rất rành rẽ, với cái giọng con nít thiệt là dễ thương. Còn nữa, khi tôi đến, cháu bảo tôi:
"Dì phải ăn nhiều thêm nhe, uống vitamine nữa, chứ dì ốm "thấy mồ" hà, con gái mà ốm thì "xấu quắc" cho coi...".
Tôi ngạc nhiên, hỏi chị tôi làm sao cháu biết những từ này, " thấy mồ ", rồi lại " xấu quắc" nữa " Chị cười đáp rằng chị cũng không hiểu từ đâu. Tôi hỏi cháu là ai dạy con nói vậy, từ đâu mà con biết những từ này" Cháu nói thật vô tư "Tự Na biết hà, tại Na thông minh mà ..." Cháu còn lém lỉnh đố tôi có biết tên cháu Thiên Ân vì đâu mà có , và có nghĩa là gì không. Tôi giả vờ không biết thì cháu làm lanh giải thích cho tôi nghe " Thiên là ông Trời nè, còn Ân là thankyou, là cám ơn đó. Mommy đặt cho Na tên Thiên Ân là để thankyou ông Trời cho Mommy đẻ ra Na ..."
Chị tôi kể rằng từ lúc trở qua Mỹ sau kỳ vacation đó, chị và ông xã rất bất ngờ về việc con bé bỗng nhiên nói tiếng Việt giỏi ngoài sức tưởng tượng, nên chị có đến gặp và hỏi cô giáo ở nhà trẻ của cháu về hiện tượng này . Các cô giải thích rằng đây là điều hoàn toàn tự nhiên ở một đứa bé phát triển bình thường. Từ ở lứa tuổi còn rất nhỏ, các cháu đã có khả năng tiếp thu và học ngoại ngữ rất mau lẹ, hơn một người lớn nhiều lắm. Chỉ cần nghe người khác nói, thì trí não các cháu tự hoạt động và có thể tự đoán biết nghĩa của một số từ vựng, thậm chí không cần hỏi hay cần có ai giải thích.
Từ lâu, chị tôi đã có ý muốn con mình sau này phải biết 3 thứ tiếng : Việt, Anh và Pháp. Tôi cự lại "Con nít nhỏ xíu mà học chi dữ dzậy" Não của nó bé tí mà chị nhồi nhét quá chừng, thì chỗ đâu mà chứa "" Nghe cũng có lý, nên chị hơi do dự, rồi cuối cùng chị rủ tôi đến nhà trẻ để hỏi ý kiến của các cô giáo tại đây. Nào ngờ, chính các cô giáo lại vô cùng khuyến khích điều này. Cô Jeannine đưa chị tôi mượn cuốn sách "Touch Points - The Essential Reference - Your Child's Emotional and Behavioral Development" và bảo về đọc đi.
Thế là chị và ông xã mày mò đọc cả tuần cho hết. Theo kết quả nghiên cứu của tác giả (ông cũng là một bác sĩ) T. Berry Brazelton, thì mọi trẻ em đều có khả năng học và biết (nghe, nói, viết) thông thạo đến 8 ngoại ngữ, nếu như được cho học khi các cháu còn rất nhỏ. Cũng theo tác giả này thì khả năng này bắt đầu từ lúc 2 , 3 tuổi , lên cao nhất ở 5, 6 tuổi và kể từ 8 tuổi trở đi thì khả năng này sẽ từ từ giảm dần đi. Các bậc phụ huynh rất nên lưu ý điều này để hướng dẫn con em mình học ngoại ngữ ...
Phải công nhận là nền giáo dục ở xứ Mỹ này có nhiều điều rất hay và đáng học hỏi. Từ lúc mới vào nhà trẻ, các bé đã được hướng dẫn để có ý thức về nguồn gốc và tiếng nói của mình. Tôi may mắn có một lần được dự ngày Đa Văn hóa (Multicultural Day) do nhà trẻ bé Thiên Ân tổ chức. Đó là ngày mà các cháu được thầy cô khuyến khích nên mặc đồ quốc phục, hay bất cứ quần áo gì đặc biệt, chỉ đặc trưng cho dân tộc mình, và hát những bài hát bằng tiếng mẹ đẻ. Dĩ nhiên bé Ân được Mẹ cho mặc áo dài và đội khăn đóng. Bé mê lắm, chạy nhảy và khoe hết mọi người. Chị tôi còn "bày đặt" làm 1 dây choàng như các hoa hậu với hàng chữ "Miss America - Vietnam". Tôi giả bộ thắc mắc về hàng chữ này thì được Thiên Ân "lên lớp " như sau
"Dì biết hông, Miss là hoa hậu, nghĩa là Na vừa là hoa hậu Việt nam vừa là hoa hậu Mỹ luôn đó, dì thấy Na đẹp ghê chưa ... ". Tình cờ lúc đó có một bà Mỹ phụ huynh của cậu bạn học cùng lớp Na bước đến, bà trầm trồ khen chiếc áo dài đẹp quá, rồi bà hỏi Thiên Ân "What's your nationality"". Bé đáp ngay, với nét mặt tự đắc, rõ ràng từng tiếng "I am Vietnamese" làm cả tôi, chị tôi và bà này bật cười ngất. Hôm đó, khi được cô giáo gọi lên hát một bài hát, Thiên Ân đã hát say sưa " Em sẽ là mùa xuân của Mẹ, Em sẽ là màu nắng của cha, Em đến trường học bao điều lạ, Tình nồng thắm như mặt trời xa.. ". Cả lớp chưa dứt tiếng vỗ tay thì bé Na đã vội vàng hỏi ngay các bạn "Do you understand " Let me translate into English for you...". Nói là làm liền , cô bé đứng dịch một tràng ra tiếng Anh ý nghĩa lời bài hát. Tôi ngạc nhiên quá đỗi, nên kề tai hỏi nhỏ bà chị Chị dạy nó bài hát này hả"". "Còn ai trồng khoai đất này " - chị tôi mỉm cười vui vẻ đáp. Cả 2 tuần trước, nó cứ đeo theo đòi tao phải dạy cho nó một bài hát tiếng Việt, nó nói là phải hát tiếng Việt thì tụi bạn nó mới biết là nó người Việt nam ... "
Cũng trong ngày hội này, chúng tôi gặp một cô người Việt nam đi với cậu con trai, cậu bé này học trên Thiên Ân 1 lớp. Chị tôi bắt chuyện hỏi " Sao cô không cho cháu mặc quốc phục VN " thì cô này nhăn mặt " Ối giời ! Bày đặt chi cho mệt, đời chưa đủ cái lo sao mà trường học còn bày trò này trò nọ... " . Hai chị em tôi đưa mắt nhìn nhau, không nói lời nào. Bởi thế mới biết, không phải ai cũng cùng một suy nghĩ như nhau, về quốc phục hay về tiếng nói của dân tộc mình ...
Trên đường về, chị tôi nói với con "Nếu ai hỏi con là người nước nào, thì con trả lời con là người Việt nam và người Mỹ, nhe Na, tại vì con là half vietnamese, and half american mà ...” Thì đột nhiên cháu nói ngay” Na sinh ở Mỹ, thì dĩ nhiên Na là người Mỹ rồi, Na phải nói Na là người Việt nam thì người ta mới biết chớ..." làm chị tôi ngẩn ngơ, rồi chị nhìn tôi cười, một nụ cười vui hạnh phúc ...
Nói chuyện bé Na làm tôi chợt nhớ đến mấy đứa cháu, con của ông anh họ. Anh này chủ trương là”cứ để cho con cái phát triển tự nhiên” nên các con anh không hề được học tiếng Việt cho đến năm 15 tuổi. Ở nhà, anh chị nói chuyện với các con bằng tiếng Anh. Khi 15 tuổi thì anh mới cho các cháu theo học lớp dạy tiếng Việt miễn phí ở cộng đồng VN. Nhưng có lẽ là quá trễ, nên mấy cháu nói tiếng được tiếng không, giọng thì cứ lơ lớ không sao hiểu được. Mỗi lần đến thăm anh chị thì bao giờ tôi cũng chỉ hiểu được có mỗi 2 tiếng”Hi, chào Cô" rồi sau đó các cháu có nói gì thì tôi cũng chỉ như vịt nghe sấm mà thôi. Mà các cháu cũng không thiết tha gì với thứ tiếng” sao mà” too difficult” (nguyên văn lời các cháu)”English only has You and I, còn Việt nam sao mà”too much": anh, em, cô, chú, bác... It makes me get a headache ..."
Cứ mỗi lần tôi lên thăm chị là y như rằng bé Na kỳ nèo tôi đọc sách tiếng Việt cho cháu nghe, dù cháu đã thuộc lòng và có thể kể vanh vách chuyện Tấm cám, chuyện Sự tích trái dưa hấu, Cô bé Lọ lem ... Có một lần bỗng dưng cháu hỏi tôi” Dì ơi, hạnh phúc là gì "” Bị hỏi quá bất ngờ, tôi tự nhiên đâm ra lúng túng, nhìn chị tôi cầu cứu. Chị tôi ấp a ấp úng ”Hạnh phúc là ... là ... là mình vui đó con, mình vui lắm..” Bé Na hỏi ngay ”Hạnh phúc có phải là happy không Mẹ"”. Mẹ cháu mừng rơ õ”chộp”liền câu đó ”Đúng rồi, là happy, là happy đó con...” Thế là bé Na ngồi cười chúm chím ”Con very hạnh phúc now...”. Thì ra trong tâm cháu vẫn còn những từ ngữ xen kẽ giữa tiếng Anh và tiếng Việt, và chỉ cần có vỏn vẹn 2 tiếng ”happy” là đã có thể giúp cháu hiểu trọn vẹn ý nghĩa thế nào là hạnh phúc, mà không cần thêm một lời giải thích nào của người lớn chúng ta ...
Từ lúc nói được tiếng Việt, ở nhà, cháu luôn nói chuyện với Mẹ bằng tiếng Việt, chỉ với Daddy thì cháu mới nói tiếng Anh. Năm ngoái tôi và gia đình chị tôi lái xe xuống San Diego chung vui dịp Giáng sinh với gia đình ba mẹ chồng chị. Trên xe chị cứ dặn đi dặn lại bé Na là”Con nhớ xuống nhà Grand Pa, Grand Ma, con nói tiếng Anh nghe không, vì Grand Pa và Grand Ma không hiểu tiếng Việt, con nói vậy họ sẽ buồn..”. Na hỏi lại liền ”Tại sao lại buồn" Na muốn nói tiếng gì thì Na nói chứ...” Chị tôi nhẹ giọng ”Nhưng mình phải lịch sự, con à, mình đến nhà Grand Pa, Grand Ma mình phải nói tiếng Anh thì họ mới hiểu, thì họ mới vui. ..” Bé Na im lặng không nói gì, nhưng chỉ một phút sau, bé quay sang tôi, ”Dì ơi, hễ lúc nào mà mình muốn nói lén họ, thì mình nói tiếng Việt dì há, họ sẽ không hiểu được...” Tôi tròn xoe mắt ngạc nhiên”nói lén là gì hở con" Mà tại sao mình nói lén họ chứ"” Na nói liền ”Thì thí dụ như Na không muốn ăn cơm nữa, Na giả bộ nói với Grand Ma là I am full, nhưng Na sẽ nói với Dì là”Mình đừng ăn cơm nữa, mình ra sân chơi nhe", thì lúc đó dì cũng nói là I am full luôn nhe, rồi mình ra vườn chơi há ...” Bà chị tôi chỉ còn có nước lắc đầu...
Hôm tiễn tôi ra phi trường, bé Na cứ khóc hoài và cứ lập đi lập lại mãi một câu duy nha át”Na muốn dì ở lại lắm, Na thương dì nhiều thiệt nhiều , very much ...”. Tôi lảng tránh cơn xúc động bằng cách cười giỡn, nói chuyện này chuyện nọ cho cháu vui. Tôi hỏi ”Con là người gì nè" Nói dì nghe coi ..” thì lập tức Na hết khóc ngay, hai con mắt tròn xoe, ráo hoảnh nưóc mắt, be ù”vênh” cái mặt lên và hãnh diện nói ”Con là người Việt nam ...”. Câu nói nà , một câu nói thật hoàn toàn vô tư, tự nhiên, từ miệng một cháu bé chỉ mới 4 tuổi, vẫn theo tôi mãi trên suốt chuyến bay về lại Cali ...
Con là người Việt nam! Ước gì mỗi cháu bé ”da vàng, mũi tẹt” sinh ra ở xứ Mỹ này đều có thể hãnh diện mà thốt lên câu nói này nhỉ " Đó cũng là niềm mơ ước của các bậc cha mẹ, và của mỗi người Việt nam chúng ta...
Hoàng Thanh
- Từ khóa :
- Hoàng Thanh
Day cung la mo uoc cua cac bac lam cha me o My nay do.
Bai` viet hay . phan? anh? thuc. te'.....
Kim Ho^`