Tác giả Nguyễn Vĩnh-Thanh Vân còn ký thêm bút hiệu Ogương Đình, sanh tại Kiên Giang, tốt nghiệp Văn Khoa và dạy học từ 1965. Sang Mỹ, ông hiện cư trú tại San Jose, có bằng tương đương BA và Teaching Credential của California, tiếp tục dạy học.
1. Một Chuyến Du Lịch
- Kathy, rồi chưa con"
- OK, con ra liền.
Bà Dung đưa mắt trìu mến nhìn con. Mới có mười tuổi mà trông như những đứa mười mấy tuổi ở Việt Nam. Nhớ lại lúc Liên, con gái lớn của bà bằng trạc tuổi nầy thì thật là tội nghiệp vì ba cháu còn trong trại cải tạo. Lúc đó thiếu thốn trăm ngàn thứ, lại còn đi thăm nuôi ông Nhựt. Nhà cửa rộng ra dần vì đồ đạc trong nhà thay nhau bay đi để sau đó chun trở vào bụng, nuôi dưỡng mọi người. Nhưng nhờ Trời Phật, cảnh đó chỉ còn là dĩ vãng, một dĩ vãng đen tối, kinh hoàng.
- Mom nghĩ gì vậy" Nhớ ngoại hả" Một chút nữa gặp rồi. Mà ngoại có biết con không"
- Biết thi biết, nhưng sợ ngoại con nhận không ra.
- Tại sao biết mà không nhận ra" “Biết” với “nhận ra” không giống nhau sao"
- Con hỏi nhiều quá, mom hết biết cắt nghĩa. Để Leena cắt nghĩa cho.
Leena là tên Mỹ của Liên. Đi học gọi tên Việt đã khó mà còn … “hơi quê”. Leena nghe “oai” hơn, mà có khác gì chớ, nhứt là khi bà Dung gọi con “Liên à!”
- Mình đi chưa mẹ"
- Đi. Ổng đợi mẹ con mình ngoài ga-ra lâu rồi. Chậm nữa ổng cào nhào, phát bực luôn.
- Hồi đó có ba có như vậy không" Chắc chắn là không rồi vì hồi đi học mẹ là hoa hậu Trường Bùi Thị Xuân mà.
- Đó là với mẹ kìa, chớ với lính tráng của ổng, đâu đó răm rắp, mặc dầu là ổng rất thương họ và sống chết với họ. Thành ra mới gở mười mấy cuốn lịch đó. Bà Dung vừa nói vừa cùng hai cô con gái ra nhà xe.
Vừa thấy họ, ông Nhựt đã trách :
- Làm gì trong đó mà chậm quá vậy" Nhanh lên coi chừng không kịp.
- Cha, mới đợi có một chút mà nói. Hồi đó ai đứng “kích người ta” trước cổng trường cả buổi hổng biết.
- Mom nói ai vậy, dad"
- Mẹ nói ba đó. Ba đợi mẹ trước cổng trường để làm quen đó.
- Oh, my god. Romantic quá ta. Phải chi em cũng được vậy.
- Kathy không biết chớ hồi mẹ còn đi học là hoa khôi, đẹp nhứt trường đó.
Thấy vợ con nói đùa vui vẻ, ông Quốc cũng vui lây. Ông quay lại hai con, hỏi :
- Con coi ba đâu có lé.
- Mắt không lé là mắt làm sao, Leena"
- Là ba biết chọn người đẹp đó.
- Mình nhanh lên, tới sớm một chút, lựa parking gần cổng vào.
- Tới sớm mình phải trả tiền parking nhiều hơn đó, dad.
- Phải rồi, ba biết. Nhưng ngoại con khỏi phải đi xa. Ngoại ngồi máy bay gần hai mươi tiếng đã đủ mệt rồi
Nghe chồng nói, bà Dung liếc nhanh qua ông Nhựt, mĩm cười sung sướng. Hồi mới cưới, bà tưởng đâu ông Nhựt “đóng vai rễ quý”. Nhưng sau nầy bà mới thấy đã không chọn lầm người. Sau mỗi lần đi hành quân về, hay trước khi hành quân ông đều quan tâm hết mức đến cha mẹ vợ. Mới đó mà đã hơn ba mươi năm. Rồi bà Dung miên man nghĩ đến những ngày đầu tiên của hai người.
Mấy ngày đầu, tan trường ra, Dung đều thấy có chiếc jeep đậu cách đó mươi bước. Lần lần, Dung để ý hơn là ngoài tài xế ra, ngồi bên phải là một sĩ quan dù. Một hôm, Dung vẫn phóng Honda về như thường lệ thì thấy hể cô chạy nhanh, thì chiếc jeep đuổi theo nhanh. Cô chạy chậm thì chiếc jeep cũng chậm lại. Đến một ngày, Dung vừa đậu xe trước cửa, định vào nhà thì một thanh niên bước tới :
- Thưa cô, tôi không muốn đường đột như vầy. Nhưng tôi sợ ngày mai quá muộn. Cô có thể cho tôi biết tên để… nếu tôi còn trở về, tôi sẽ lại đón cô.
Dung sợ quá, mặc dầu bình thường bạn bè gọi đùa là “nàng gấu xinh đẹp”. Nàng lắp bắp :
- Biết tên chi vậy" Đi đâu" Sao lại quá muộn"
Nhưng khi Dung nghe ba tiếng “đi hành quân” nàng mới nhìn lên. Chàng thanh niên rất trẻ, điểm chút phong sương nhưng có nụ cười rất hiền. Dung cảm thấy chừng như quả tim muốn nhảy tung ra khỏi lồng ngực. Nàng đáp thật nhanh “Dung” rồi chạy tuốt vào nhà quên cả chiếc xe còn đang nằm ngoài cổng.
Ông Nhựt thấy trong xe im lìm, lên tiếng :
- Mấy mẹ con nghĩ gì mà nín thinh vậy" Kathy ngủ hả con"
- No way, dad. Con nghĩ không biết ngoại có thương con nhiều như thương Leena không"
- Phải thương em nhiều chớ, thương bù vì hồi nào tới giờ ngoại có gặp Kathy đâu.
- Chớ không phải ngoại biết và cưng chị hồi còn nhỏ sao"
Liên ngẫm nghĩ, con nhỏ nói vậy mà đúng. Khi ông Nhựt khăn gói lên đường “đi học tập mười ngày”, Liên mới vào mẫu giáo. Vài tháng sau, ngôi nhà trong khu cư xá sĩ quan Chí Hoà bị thu hồi. Hai mẹ con bồng bế về tá túc với ông bà ngoại. Liên là đứa cháu đầu tiên trong gia đình, lại gặp cảnh xa cha chưa biết đến bao giờ, nên ông bà ngoại càng yêu và chăm sóc Liên đầy đủ hơn. Mãi đến khi Liên lên lớp 6 và mang khăn quàng đỏ, ông ngoại nhìn Liên mĩm cười rồi lắc đầu. Còn bà ngoại thì ôm Liên vào lòng, vuốt tóc cháu rồi lấy khăn lau nước mắt. Liên biết ông bà ngoại thương mình lắm, nhưng không hiểu tại sao lại khóc.
Cả cậu hai, anh của mẹ, cũng gặp khốn đốn vì anh Công tốt nghiệp Sư Phạm ban Anh Văn. Ông bị điều làm thư viện, chuyên lo việc cho học sinh mượn sách giáo khoa và không được dạy tiếng Anh nữa. Cũng nhờ cậu hai mà Liên thu thập được chút vốn tiếng Anh trước khi cùng gia đình sang định cư ở Mỹ. Và cũng chính nhờ cậu hai “dạy chui” tiếng Anh cho mấy người vượt biên nên thu nhập trong gia đình không quá bi đát. Liên nhớ rõ lâu lâu cậu nhìn bà Dung rồi thở dài mà không biết cậu đang nghĩ gì lúc đó. Mãi tới sau nầy Liên mới đoán được là cậu sợ em gái mình trở thành goá phụ quá sớm. Mãi đến ngày em rễ trở về, Công mới yên tâm, dành trọn thì giờ cho việc gánh vác gia đình.
- Kìa, thấy không, máy bay của ngoại đi đang bay, sắp đáp xuống đó.
- Phải không dad"
- Chớ còn gì nữa.
- Sao dad biết"
- Nói đại vậy. Không trúng thì trật.
- Vậy mà dad làm con tưởng thiệt.
- Chỉ có Kathy tưởng, chớ chị đâu có tưởng.
- Phải rồi, chị lớn, chị khôn. Còn em hả, very stupid.
Nhờ ông Nhựt lo xa, đến sớm, nên đậu xe ở nơi như ý. Phi trường San Francisco thật tráng lệ. Mặt nền láng bóng, nhưng ông Nhựt thích nhứt là các chòm tre xanh vì đã gợi cho ông nhớ quê nhà. Còn nửa tiếng nữa máy bay mới đáp và không biết phải mất bao lâu để kiểm tra hành lý. Hai ông bà đã cẩn thận gọi điện về dặn đừng mang trái cây và thức ăn làm bằng thịt để tránh rắc rối.
Nhưng cả nhà không phải chờ lâu vì máy bay đến sớm gần một tiếng.
- Ngoại ra kìa, Liên reo lên.
Ông Nhựt ngẫng lên, trông thấy vội vàng chạy vào đón má vợ :
- Má mệt không"
Bà nhìn rể cưng của mình thật lâu, rồi đáp :
- Mệt thì không mệt gì lắm, nhưng sợ máy bay quá.
- Má sợ gì"
- Sợ rủi có bề gì không gặp được con cháu.
- No way, ngoại. Lúc đó Liên và bà Dung đã đến, nhưng Kathy nhanh nhẩu cướp lời, và tiếp: