Tác giả Nguyễn Lê, cư trú tại Phila, PA, đã góp nhiều bài viết về nước Mỹ. Sau đây là bài viết mới nhất của ông.
*
Người ta sống thọ được tới 70 đã là hiếm có. "Nhân sinh thất thập cổ lai hi" thời trước các cụ ta thường nghĩ vậy. Ngày nay quan niệm đó đã lui vào dĩ vãng.
Mỗi dịp hội hè, lễ lạy chúng ta thấy các cụ từ 90 tới sáu bảy mươi xuất hiện đông đảo. Các cụ lập hội cao niên, hội bô lão lên máy vi âm ăn nói vi vút. Các cụ cổ động, phát biểu, bày tỏ quan điểm chính trị hăng say không thua gì các thanh niên trai trẻ.
Nhìn lại thời gian 70 năm tôi sống 3 cuộc đời. Từ năm 1935 tới năm 1955 cuộc sống tuổi thơ của tôi trãi dài 20 năm tại Hà Nội, Bắc Việt Nam. Hai mươi năm sau 1955-1975, tôi sống ở niền Nam.
Ba mươi năm kế tiếp 1975-2004 tôi sống cuộc sống tha hương tại Mỹ, nhớ nhà nhớ nước.
Tôi nhớ lại bài hát kích động do cặp song ca Hùng Cường-Mai Lệ Huyền biểu diễn nhiều lần vào thập niên 60. "Em ơi có bao nhiêu sáu mươi năm cuộc đời". thời gian trôi qua thật mau.
Tôi đã gặp các cụ từ 90 tới 70 nay xin ôn lại kỷ niệm với các cụ bắt đầu từ già đến trẻ.
Xin vô đề với cụ 90. cụ hiện cư ngụ tại Mac Lean bang Virginia. Con trưởng của cụ năm nay 65, con út 55. Cháu chắt chít khoảng 40 nhân mạng, cuộc đời của cụ sung sướng từ trẻ tới già. Thân sinh cụ là bá hộ làng Bát Tràng, một làng nổi tiếng về làm đồ gốm ở ngoại ô Hà Nội. Cụ kết hôn với cụ bà, cựu hoa khôi phố hàng Đào, Hà Nội, một khu phố nổi tiếng của Hà Nội, 36 phố phường. Vào Saigon cụ bà mở tiệm vàng tại đường Lê Thánh Tôn, ngay trước mặt chợ Bến Thành.
Cụ ông rất khôn ngoan chuyển tiền từ từ qua My,õ năm 1975 cụ đem theo cả ngàn lượng vàng qua trại tỵ nạn. Cảnh sát Mỹ phải hộ tống cụ vào Trailer mua bán vàng đặt tại trại để ký thác số vàng lớn lao của cụ, sợ án mạng có thể xảy ra ngay trong trại vì vàng.
Từ ngày bước chân tới Mỹ cụ chả bao giờ phải lao động. Thú vui duy nhất của cụ là săn bắn nai vào mùa đông và đi câu cá Trout vào mùa hè.
Cụ 85 thì ngược lại vỏn vẹn có một người con. Cụ hướng dẫn ông con trai mở nhà hàng ăn Việt Nam từ năm 1977 tại vùng Fall Church, Virginia. Cụ có nhiều sáng kiến khi mở nhà hàng, cụ cho các cô hầu bàn mặc áo dài quốc phục mỗi ngày một áo, 7 ngày 7 màu khác nhau. Các cô tha thướt trong chiếc áo dài đồng phục, thu hút khách Mỹ đông đảo. Hầu bàn nam, ông cho mặc áo võ sĩ đạo. Thực khách vào nhà hàng ông là phải chú ý đến bộ áo nhu đạo và nhớ mãi nhà hàng. Thừa thắng xông lên, ông mở một nhà hàng thứ hai tại vùng Silver Spring bang Maryland. Tiền thuê mướn địa ốc quá cao, số thu không đủ trả tiền thuê nhà. Đấng con trai của cụ cũng một thời lên xe Mercedes 500 và cụ mất bay số tiền 500 ngàn mỹ kim trang trí sửa chữa căn nhà hàng. Trong nhà cụ, kẻ hầu người hạ toàn dân "sì" nên các cháu cụ nói tiếng Mễ lưu loát.
Cụ 80 và cụ bà từ ngày qua Mỹ đầu quân vào một hãng sản xuất thịt gà. Hai cụ chăm chỉ làm việc đều đặn sáng vác ô đi, tối vác về.
Ngày 10 tháng 5 năm 2004
Nguyễn Lê