Tác giả Hoành Nguyễn hiện cư trú tại Sacramento, thủ phủ California, có bài viết trên nhiều báo Việt ngữ địa phương. Ông cũng đã tham dự Viết Về Nước Mỹ với một số bài sưu khảo các tài liệu hữu ích cho người Việt tại Mỹ.
Đã hơn mười năm qua, từ mùa "Vía Bà" Châu Đốc tháng 4/1987, vào ngày 24, 25 âm lịch số phận nghiệt ngã của 89 người trên con tàu vượt biên theo lộ trình núi Sam đi Chi Lăng ra cửa biển Rạch Giá, cho đến nay vẫn còn biệt tích, dù Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc và gia đình 89 nạn nhân đã không ngừng quan tâm tìm kiếm.
Trên con tàu có cô Nguyễn Thi Thơ (1964) trưởng nữ của ông Hoành Nguyễn, cùng vị hôn phu của cô là trưởng nam của chiến hữu Mẫn Ngô, hiện đang định cư tại San Diego, California.
Ở Việt Nam vào những năm 80, ai hằng quan tâm chuyện vượt biển bằng đường biển miền Tây Nam, ít nhiều có nghe nhắc đến giáo sư Phan (anh Ba Phan) nhà ở Chắc Cà Đao, Long Xuyên, là người có uy tín, từng đưa tàu vượt biên nhiều chuyến thành công trước đó.
Năm ấy Ba Phan tuổi ngoài 50, người dong dỏng cao, da trắng, mặt xương, mắt to, chân mày rậm, cung cách ăn nói đạo đức, chững chạc rất được lòng tin.
Lợi dụng mùa "Vía Bà" rất đông khách hành hương, tấp nập lui tới ngày đêm. Ba Phan đưa con tàu áp sát gần đó. Mờ sáng hôm sau, một chiếc xe đò thuê bao chở đầy nghẹt khách hành hương (thực ra là khách đi vượt biên) trực chỉ hướng Chi Lăng, rồi từ đó ra biển Rạch Giá Hà Tiên.
Chỉ trong khoảng tuần lễ tiếp sau, những gia đình có người theo tàu vượt biên chuyến này, đều nhận được tín vật của người thân gởi về, lòng khấp khởi vui mừng biết tàu đã ra khơi, họ chung trả thêm 5 chỉ vàng đúng theo giao ước (5 chỉ cọc, 5 chỉ ra khơi và 2 cây khi tới đảo tỵ nạn).
Chờ mãi một tháng rồi hai tháng sau, tin tức con tàu và số phận 89 người vượt biên vẫn biệt tâm vô tín.
Một thanh niên người Hoa tên Qui, làm công nhân hãng đinh sắt quận 6 Chợ Lớn, Qui đến Nguyễn nêu lên một nghi vấn, vì trong tín vật là nắp cây bút máy của đứa em trai từ biển gởi về, vừa phát hiện thêm một mảnh giấy nhỏ nhét kín bên trong, có ghi hàng chữ "The bird can't take off".
Chúng tôi cùng tìm đến cô vợ người phụ lái tàu ở Bà Chiểu, chị này cũng không có tin tức gì nhưng vẫn còn lạc quan hy vọng.
Nóng lòng, Nguyễn báo tin buồn này cho người quen là ông George Ambal, chủ tịch hội cứu trợ người Đông Dương tại Pháp. Ông này lập tức báo lên Cao Ủy Tỵ Nạn Liên Hiệp Quốc, cử người đại diện đến các trại tỵ nạn trong vùng biển đông dò tìm, nhưng vẫn biệt vô âm tín.
Nguyễn tìm đến anh Tư Bắc Tân Định, người chiến hữu này đã từng tổ chức vượt biển ngã Cà Mau, mà Nguyễn có tham dự chuyến tháng 4/83, bị tàu Liên Xô chận ngoài đảo Hòn Chiếu với tên giả Nguyễn Văn Nhung. Anh Tư Bắc đoán chắc tai nạn do vỏ tàu đã cũ, ra khơi bị sóng biển đánh bung, để rồi chìm giữa biển khơi vắng vẻ.
Nguyễn vô cùng đau xót bán tín bán nghi, tiếp tục tìm Ba Phan và gia đình 89 nạn nhân, già trẻ nam nữ đủ hạng tuổi, lẽ nào chẳng còn ai sống sót hoặc xác chết trôi dạt vào bờ"
Năm sau, có tin Ba Phan đến thăm viếng an ủi gia đình những nạn nhân ở vùng Phú Nhuận, thì bị những người này vì nóng ruột người thân đã kêu Công an CS đến bắt Giáo sư Phan. Hơn tháng sau trở lại dò hỏi thì nghe anh Ba Phan đã được thả ra.
Thân phận Nguyễn là người đã vượt biên 2 lần thất bại, đang bị Công an CS địa phương tìm bắt nên sự dò hỏi thường bị hạn chế và phải cảnh giác đề phòng.
Cảnh đời muôn mặc khó phán đoán. Cộng sản tham lam độc ác, có thể nào thủ tiêu cùng lúc tất cả 89 người nạn nhân vượt biên ngoài khơi, để cướp số vàng của họ mang theo phòng thân" Lại còn quần đảo hải tặc mà thế giới từng đề cặp với muôn vàn tội ác của bọn cướp biển Thái Lan, Cam Pu Chia và bọn lính biên phòng tham lam tàn ác.
Hồi ký này được viết ra để mong tới chiến hữu Mẫn Ngô và những người có thân nhân trong cuộc, hoặc hiểu biết ít nhiều về sự mất tích của con tàu chở 89 người vượt biển, hãy cung cấp thêm tin xác thực trên báo hầu giúp các gia đình nạn nhân, dù cho không tìm lại được người thân, cũng cảm thấy sáng tỏ được phần nào nổi băn khoăn ngờ vực.
Trong số gần 3 triệu người Việt hải ngoại (Mỹ 2 triệu, Pháp 300 ngàn, Úc 200 ngàn…) mà California được gọi là thủ đô của người Việt tỵ nạn, còn biết bao nhiêu câu chuyện vượt biên bi thảm, cùng những cái chết khấp lấp trong các trại tù lao cải của cộng sản, chưa được thống kê chính xác, vì nhiều người không muốn gợi lại chuyện thương tâm.
Từ thởu xa xưa, Khổng Tử đã có nhận định sâu sắc về chính trị khi nói với môn đồ: "Chính sự hà khắc còn đáng sợ hơn cọp dữ".
Hình ảnh hàng ngày tại các trường học, những người cao niên tuổi trên dưới 60 diện tỵ nạn chính trị, đang nhẫn nại đeo cặp tới trường từ năm này đến năm khác, phải miễn cưỡng học cả những môn mà mình không thích, cho một tương lai mịt mờ. Đó là điều mà xã hội cần quan tâm để mọi lứa tuổi đều có việc làm thích hợp và có ích cho xã hội, dù là tạm dung…
Sacramento, California.
Hoành Nguyễn
