Tác giả Kim Loan
Tác giả tên thật là Nguyễn Thị Kim Loan, sinh năm 1966, là cô giáo tiểu học khi còn ở Việt Nam. Vượt biên và sống ở trại tỵ nạn Thailand từ 1989-1993. Định cư tại Canada từ 1994 đến nay. Tác giả nhận giải đặc biệt VVNM 2021 và mới nhận Giải Vinh Danh Tác Giả năm 2023. Bài viết kỳ này kể chuyện đời của một thanh niên trẻ với nhiều thử thách cùng lời chúc may mắn dành cho cậu của tác giả nhân mùa Giáng Sinh.
***
Hân vừa đến chỗ làm, mấy người chạy đến báo tin:
- Thằng Anthony không đi làm mà cũng không phone.
- Có ai phone cho gia đình người thân nó chưa? Trong office có cuốn sổ danh sách staff, cuốn màu xanh đó.
- Chỉ có số phone của nó thôi, không thấy nó bắt máy, đâu còn số phone nào khác.
- Kỳ vậy cà! Nó đâu phải là đứa như thế!
Tên đầy đủ của nó là Anthony James Brown, nhiều người gọi tắt là A. J, nhưng Hân thích gọi nó là Anthony vì khuôn mặt sáng sủa của thằng bé tuổi 19 làm Hân rất có cảm tình, và thấy tên Anthony thật thích hợp. Nhìn thoáng qua nước da trắng trẻo, và nếu không để ý tìm hiểu cái last name Brown rất phổ biến của nhóm thổ dân, không ai có thể biết nó mang hai dòng máu, nửa da trắng và một nửa “native” mà dân Việt thường gọi là “thổ dân da đỏ”.
Chỗ làm của Hân thường có học sinh, sinh viên làm việc bán thời gian vào cuối tuần hoặc mùa hè. Đa số những đứa trẻ đó, không thiết tha gắn bó với công việc cho lắm, chúng coi như giai đoạn tạm bợ kiếm chút tiền xài vặt, nên có hứng thì làm, không hứng thì gọi phone lấy cớ “sick” rồi ở nhà chơi, nhất là mấy đứa “thổ dân”.
Theo các tài liệu cho biết, người da đỏ là cộng đồng người dân bản địa sống tại Hoa Kỳ (và cả bên Canada) từ hàng nghìn năm trước. Họ là những người dân du mục được cho là đến từ châu Á khoảng hơn 12.000 năm trước đây, thông qua “cầu nối” là vùng đất Alaska hiện nay. Theo thống kê vào đầu thế kỉ XX, có khoảng gần 80 bộ tộc người da đỏ khác nhau sinh sống trên khắp nước Mỹ. Trên thực tế, nhiều học giả ước tính rằng, vào thời điểm mà những nhà thám hiểm châu Âu tìm ra lục địa Bắc Mỹ, tại đây đã có trên 50 triệu người bản địa sinh sống.
Sau hàng thế kỷ sinh sống thành các bộ tộc nhỏ, những người da đỏ đã hình thành cộng đồng riêng, họ sống bằng nghề săn bắt hái lượm và sống hòa hợp với thiên nhiên.
Cuộc sống yên bình của những người da đỏ kết thúc khi các nhà thám hiểm châu Âu đi đầu là Columbus phát hiện ra “vùng đất mới” này. Những “nhà thám hiểm” này đuổi những người bản địa ra khỏi nơi ở của họ và chiếm đất để xây nhiều khu đô thị mới. Nhiều cuộc chiến đẫm máu đã xảy ra và kết quả là, diện tích sống của các bộ tộc người da đỏ ngày càng bị thu hẹp, nhiều bộ tộc thậm chí đã biến mất.
Cuộc sống yên bình của những người da đỏ kết thúc khi các nhà thám hiểm châu Âu đi đầu là Columbus phát hiện ra “vùng đất mới” này. Những “nhà thám hiểm” này đuổi những người bản địa ra khỏi nơi ở của họ và chiếm đất để xây nhiều khu đô thị mới. Nhiều cuộc chiến đẫm máu đã xảy ra và kết quả là, diện tích sống của các bộ tộc người da đỏ ngày càng bị thu hẹp, nhiều bộ tộc thậm chí đã biến mất.
Vì vậy, các chính phủ vùng Bắc Mỹ đã có chương trình ưu ái đặc biệt bù đắp cho cộng đồng người da đỏ nên nhiều người thường ỷ lại, chẳng chịu làm lụng, mà ở nhà hưởng tiền trợ cấp ung dung nhàn rỗi, thậm chí có khi còn be bét rượu chè, trở thành những người lang thang, homeless. Nói vậy là “vơ đũa cả nắm” vì vẫn còn những người da đỏ siêng năng đi làm, học hành tiến thân hoặc ít ra cũng có cuộc sống tự lực, không lạm dụng các chương trình phúc lợi xã hội của chính phủ.
Anthony là một trong số đó, vừa học xong trung học là vào làm full time. Nó làm việc chăm chỉ, có trách nhiệm, thân thiện hoà nhã, sẵn sàng giúp đỡ mọi người nên ai cũng yêu mến. Dáng người cao ráo, mái tóc màu nâu mềm mại bồng bềnh, và khuôn mặt xinh trai, chỉ có đôi mắt hơi buồn. Nó rất lịch sự như một “gentleman”, câu nói nào cũng có “please” và “thank you” liên tục, với giọng nói nhỏ nhẹ. Có khi Hân không nghe rõ, hoặc không hiểu câu nói tiếng Mỹ của nó, nó liền chịu khó cúi xuống nghiêng người, nói vào tai Hân chậm rãi từng chữ.
Anthony vào làm được vài tuần Hân mới biết khu chung cư của nó cùng trên con đường về nhà Hân, nên tiện đường Hân đưa nó về. Còn lúc đi làm thì nó vẫn đón xe bus vì nó làm giờ sớm hơn Hân.
Trên xe Hân thường hỏi han chuyện trò, mới biết thêm về gia đình nó. Ba nó da đỏ, mẹ nó da trắng Mỹ chính gốc, hai người sinh được nó và thằng em trai. Nó thường kể về những tháng ngày thơ ấu đầm ấm đầy kỷ niệm. Mỗi sáng Chúa Nhật, ba má đưa nó và em trai đi lễ nhà thờ của dân da đỏ ngay dưới phố. (Hân thỉnh thoảng có đi lễ nhà thờ này vì gần nhà thờ Việt Nam. Khi nào bận việc không kịp đi lễ Việt, thì Hân đi qua lễ bên da đỏ, giờ Lễ của họ trễ hơn. Nếu như tượng Đức Mẹ của người Việt được mặc áo dài màu thiên thanh, thì tượng Đức Mẹ ở đây mặc áo thổ dân, đầu đội vương niệm nhành bông cỏ lau, Hân thích thú ngắm nghía mãi và khá ấn tượng với những bài giảng của vị linh mục cũng là gốc thổ dân bản địa).
Anthony say sưa nhớ về ký ức êm đềm đó, sau Lễ Chúa Nhật, cả nhà sẽ đi ăn ở một nhà hàng, hoặc đơn giản chỉ là KFC, Taco Bell. Nếu mùa hè đẹp trời, sẽ là những buổi picnic, đôi khi là một chuyến đi săn thú hoặc câu cá vùng ngoại ô. Nhưng ngày vui qua mau, hạnh phúc thật ngắn ngủi, đến năm nó mười tuổi thì ba mẹ chia tay, nó ở với ba, còn mẹ nó mang thằng em đi tiểu bang khác.
Sau đó, ba nó tái hôn với một người phụ nữ da đỏ, sanh thêm đứa em gái mà nó đang ở chung trong căn nhà bốn người. Mẹ ruột nó, sau vài năm thì biệt tăm tích, vì nghiện rượu nghiện hút thuốc và “depression”, phải vào trại cai rượu, nên đã giao thằng em của nó cho một gia đình khác (foster family) làm con nuôi. Nó bảo, ngần ấy năm, nó chưa được lần nào gặp lại mẹ và em, nó rất nhớ họ, nhưng chẳng biết làm cách nào để tìm được.
Từ đó, Hân càng thương nó nhiều hơn. Thỉnh thoảng Hân làm cơm chiên, chả giò, mang đến chỗ làm cho nó ăn. Mà đâu chỉ riêng Hân, vài người khác trong “shift” làm cũng thường mang đồ ăn cho nó vì thương cá tính hiền lành, trầm lắng và hoàn cảnh của thằng bé tuổi mới lớn đã sống thiếu mẹ, phải đi làm để nuôi thân.
Cái hãng nhựa này nhỏ xíu, của một gia đình gốc Do Thái làm chủ, tính cả ca ngày và ca tối chỉ hơn mười mấy nhân viên, nên mọi người trong một ca thân thiết như người nhà, hầu như ai cũng biết rõ “lý lịch trích ngang” của nhau. Bởi vậy ai cũng lo lắng khi nó không đi làm mà không biết lý do, một chị người Tàu nói với Hân:
- Hay là tối nay tan ca, tụi mình đến nhà nó. Hân thường chở nó về nên biết nhà, đúng không?
Hân lắc đầu:
- Chị ơi, em chỉ thả nó xuống đầu ngõ, trong đó có 4-5 chung cư, làm sao biết nó ở chỗ nào. Để chờ thêm vài ngày nữa xem sao, rồi em sẽ hỏi ông chủ
địa chỉ nhà nó.
Hai ngày sau, Anthony bỗng đi làm trở lại, mọi người mừng rỡ hỏi han. Nó kể, bữa đó nó bị đau nhói ở ngực rồi gần như ngất đi, bất tỉnh. Sau đó vào bệnh viện nằm cấp cứu chẳng biết gì. Bác sĩ phát hiện một khối u gần lồng ngực, nhưng ở vị trí khó lấy biopsy nên sẽ phải mổ mới biết khối u lành hay ác tính.
Thấy cả nhóm hoang mang lo sợ, nó trấn an:
- Mọi người đừng lo, vị bác sĩ chuyên khoa sau khi xem hình chụp khối u có nói rằng, đa số trong trường hợp này đều là lành tính, chỉ có 1/1000 là ác tính thôi, xin mọi người cùng cầu nguyện cho con.
Đêm đó trên đường lái xe đưa nó về, nó tâm sự riêng với Hân, rằng hôm ấy là buổi làm cuối, nhưng nó chỉ báo với ông chủ hãng, và Hân. Nó ngại nói với cả “shift” biết vì không muốn mọi người ầm ĩ chia tay, dặn dò, bịn rịn, nó sợ nó sẽ mủi lòng rồi khóc.
Nó bảo, nó đã có hẹn đi mổ, và vì ca mổ trước lễ Giáng Sinh một tuần, nhân dịp này, nó sẽ xin nghỉ thêm vài tháng hoặc có thể dài hơn nữa. Nó sẽ đi về tiểu bang Utah nơi ông bà ngoại và các cậu, các dì nó đang sinh sống tại một “town” nhỏ, để dưỡng bệnh. Nó nghe tin, một người dì đang truy tìm mẹ và đứa em trai của nó. Nếu điều đó thành sự thật, nó sẽ ở lại luôn tại Utah để gần gũi bên ngoại, cùng họ nâng đỡ an ủi, giúp mẹ và đứa em trai trở về cuộc sống bình thường.
Nhìn đôi mắt nó buồn buồn, giọng nói đã nhỏ nay như có gì nghẹn lại, lạc đi như muốn khóc, nghe câu được câu mất, nhưng Hân vẫn cảm nhận được nỗi lòng của nó. Hân cũng buồn thật buồn:
- Mọi người sẽ rất nhớ Anthony mùa Giáng Sinh này đấy.
Nhớ hồi Giáng Sinh năm ngoái, nhóm ca tối có tiệc “potluck” tại chỗ làm. Anthony khệ nệ ôm một nồi slow-cooking nóng hổi và một khay bánh “Bannock” (đọc là ba-nek) đến chung vui với khuôn mặt tự hào rạng rỡ. Nó giới thiệu “Bannock” là món bánh truyền thống của dân da đỏ, bánh rất đơn sơ làm bằng bột mì, vo viên từng miếng, ấn cho dẹp rồi chiên áp chảo, nhưng là món không thể thiếu trong các dịp lễ lạc, cưới hỏi của những giống dân thiểu số.
Rồi đến cái nồi “elk stew” đang bốc khói ngào ngạt. Nó bảo, đó là thành quả của ba nó trong một đêm đi săn được một con elk (một loại nai rừng). Nó đã phụ giúp ba nó lóc thịt, ướp thịt, và cả đêm hầm món stew có một không hai này của bữa potluck. Ai cũng xúm vào thử món “elk stew” hấp dẫn và lạ miệng, chẳng ai đoái hoài đến món mì xào và chả giò của Hân đang ế ẩm. Và chính Anthony chứ không phải ai khác, đã khéo léo ăn một dĩa thật đầy với hai món của Hân, và còn xin thêm một dĩa mang về, dễ thương hết sức.
Có nhiều lúc trong giờ làm, Hân đã ngắm nhìn nó từ đầu đến chân, rồi tự hỏi, “Anthony ơi, phong cách lịch thiệp, nhẹ nhàng ngọt ngào này từ đâu ra? Ai đã dạy con cách cư xử ấm áp, dễ mến như thế này!?”
Vì mẹ nó là một dân da trắng nghiện rượu nghiện hút thuốc, sống u ám không có ngày mai. Còn ba nó là một đàn ông da đỏ điển hình, hoang dã, vô tư lự, thoải mái đến bất cần (Hân có gặp vài lần khi ông ta đến hãng đón Anthony). Niềm đam mê của ba nó là các loại súng săn, là chiếc xe truck bụi bặm, lái vào bìa rừng khu vực ngoại ô thành phố săn bắn thú rừng suốt bốn mùa, rồi đem về nhà chế biến, nhâm nhi với rượu, bia trong khi xem các trận đấu football trên tivi.
Nào phải nó sinh ra trong một gia đình nề nếp, học thức, cao sang, nên tính cách tâm hồn của nó như một bông hoa tự nhiên vươn lên giữa vùng đầm lầy. Hay nó được thừa hưởng từ ai đó của hai bên nội, ngoại mà Hân chưa có dịp tìm hiểu thì đã đến ngày nói lời chia tay.
Đến ngõ nhà nó, Hân dừng xe lại, chẳng biết nói gì nữa vì đã nói hết tâm tư suốt chặng đường. Hân mở lock xe và nói:
- Good luck and see you again someday?
Nó bước ra khỏi xe, rồi cúi xuống bên cửa xe, thò mặt vào, nụ cười thân mến, vẫy tay như mọi khi:
- Thank you for everything. Merry Christmas!
Hân bỗng xúc động tràn đầy, thốt lên:
- Merry Christmas. I love you, Anthony. Take care!
Nó gật đầu, dừng bước, quay lại vẫy tay chào Hân một lần nữa.
Hân nhìn theo dáng cao gầy của nó bước đi trong màn đêm. Trời tháng Mười Hai lạnh buốt, hôm ấy tuyết không rơi, nhưng những cụm tuyết chưa tan hết của những ngày đông còn đầy ắp, rải rác hai bên vỉa hè nhấp nhô dưới bóng đèn đường che khuất bóng của nó nhỏ dần trong phố hẹp.
Tự dưng nước mắt Hân bỗng trào ra, vì thương nó sắp lên bàn mổ với nỗi cô đơn, vắng bàn tay mẹ ruột ôm ấp (nó chỉ mới 19 tuổi, còn nhỏ tuổi hơn con trai Hân ở nhà nữa mà). Nhưng lòng Hân cũng ấm áp rộn ràng vì biết rằng nó sẽ được trở về với tình thân bên ngoại, và tin rằng Thiên Chúa nhân từ sẽ nghe lời Hân nguyện cầu, cho Anthony vượt qua cơn bệnh, sẽ tìm ra dấu vết của mẹ và đứa em trai thân yêu.
“Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình An dưới thế cho người thiện tâm”
Giáng Sinh này chắc chắn sẽ vui, Anthony nhé!
KIM LOAN
Ý kiến bạn đọc
29/12/202420:40:35
Mimi
Khách
Cảm ơn Tác Giả chia sẻ bài viết thật cảm động. Cậu xin ơn trên cho Anthony vượt qua được mới khó khăn trắc trở và gặp lại gia đình thương yêu...
