Tác giả Lê Hiền đã góp nhiều bài Viết Về Nước Mỹ giá trị. Ông Hiền hiện cư trú tại Garden Grove, và là kỹ sư điện cho một hãng ở Irvine. Bài sau đây của ông Hiền là những ghi nhận và suy nghĩ quanh cuộc đình công của nhân viên sở rác Orage County đầu tháng 10 vừa qua.
Liệu lương 47,000 đồng một năm cho công nhân lái xe đổ rác là đủ"
Đó là câu hỏi mà hãng thầu đổ rác đã gởi về nhà tôi vào ngày 1 tháng 10. Trong nội dung tờ báo cáo đến khách hàng, hãng thầu đã đồng ý đưa ra một khế ước trao cho đại diện công nhân đình công bắt đầu từ ngày mồng một, trong vòng 5 năm sẽ được tăng lương mỗi năm hơn 6% từ lương bắt đầu 45,175 đồng đến 52,000 đồng kể cả overtime. Lương hiện tại là 41,925. Nhưng đại diện công nhân đã bác bỏ khế ước của chủ nhân và đòi tăng hơn 15% mỗi năm, đến năm 2006 lương phải đáp ứng đến tới 61,000 đồng.
Tờ báo cáo làm tôi giật mình vì nó liên quan đến đời sống trực tiếp hàng ngày của gia đình tôi và lối xóm. Mỗi ngày mỗi gia đình chúng ta thải ra bao nhiêu lượng rác, nếu kết tính lại một năm thì là một con số không nhỏ. Hàng ngày chúng ta sống gần rác, cầm bịch rác đem ra sân sau đổ vào thúng rác lớn để đợi cho xe rác đến hốt đem đi đổ mỗi tuần. Đời sống hàng ngày đã tạo nhiều thói quen: đọc xong tờ báo, vứt nó vào thùng rác màu xanh, cắt cỏ chúng ta đổ nó vào thùng màu nâu, đồ ăn dư thừa chúng ta đổ vào thùng màu đen, đời sống văn minh tập cho chúng ta có thói quen ngăn nắp và sạch sẽ. Không thể tưởng tượng nổi cả một quận Cam tràn ngập rác rến nếu một tháng công nhân xe đổ rác kéo dài đình công. Những bãi rác sẽ thành nơi sinh sôi nảy nở của các giống ruồi truyền bệnh, những con gián vốn đã khó tận diệt sẽ lan tràn thêm, rồi nào là chuột, và những con bọ giết người.
Mới qua ngày đình công thứ tư mà rác rến đã ứ đọng rất nhiều nhất là khu Santa Ana nơi dân cư quá đông đúc, những người dân cư trú gần các thùng rác phải chịu trận những mùi hôi thối nồng nặc. Dư luận của dân chúng nghĩ thế nào về cuộc đình công này" Hầu như dư luận đều không mấy tốt đẹp, nhất là cuộc đình công lại xảy ra sau biến cố 911. Khi mỗi người đều mang cái tang chung của đất nước Hoa Kỳ, nạn thất nghiệp ngày càng lên cao, có thễ lên tới 1 triệu người sẽ bị sa thải vào năm tới, nhiều người cần có công ăn việc làm ngay tức thì, thì sự đình công đòi lên lương mỗi năm hơn 15% là một điều không hợp lòng dân chúng.
Đây là cuộc đình công thứ 6 kéo dài 7 ngày ảnh hưởng đến 418,600 gia đình và 31,700 cơ sở thương mại. Cuộc đình công lần thứ I xảy ra năm 1965 với 10 ngày, lần thứ 2 năm 1975 với 10 ngày đình công, lần thứ 3 năm 1978 với 5 tuần lễ đình công, lần thứ 4 năm 1982 với 2 ngày đình công, lần thứ năm 1985 với 1 ngày đình công.
Vùng quận Cam có tất cả 5 hãng thầu đổ rác. Đó là CR& R Recycling ở Stanton, Rainbow Disposal Huntington Beach, Taormina Industries Inc ở Anaheim, Waste Management Inc. ở Orange, và Sunset Enviromental- Waste Management ở Irvine. Công nhân của 4 hãng đã đi vào đình công, còn lại hãng Sunset Enviromental vùng Irvine hứa sẽ thỏa mãn yêu cầu của công nhân dựa theo kết quả cuộc đình công của công nhân các hãng kia, nếu họ không nhảy vào tham gia cuộc đình công.
Những khu vực bị ảnh hưởng đình công là Anaheim, Brea, Fountain Valley, Fullerton, Garden Grove, Huntington Beach, La Habra, Orange, Placentia, Santa Ana, Stanton, Villa Park, Westminster, Yorba Linda. Những công nhân thuộc các thành phố Mission Viejo, Lake Forest, Rancho Santa Margarita, Laguna Beach và Irvine thì gọi vào kêu bệnh để nghỉ vì khế ước không cho phép họ đình công.
Trong khi công việc lái xe đổ rác không đòi hỏi phải có bằng cấp và thực tập nhiều, thì việc các nhà thầu đáp ứng tăng lương 33% là có cơ sở. Không phải nói vì phải đáp ứng như cầu cho gia đình nên công nhân đòi hỏi tiền lương một cách phi lý, giống như người thợ assembler than vãn với ông chủ vì phải chu cấp cho gia đình đòi hỏi phải tăng lương cho bằng người kỹ sư vì thấy người kỹ sư ngồi trong văn phòng suốt ngày chẳng thấy làm gì cả còn người thợ thì phải cặm cụi ráp nối ngoài khu sản xuất. Hay người kỹ sư so sánh với ông giám đốc vì thấy ông ta chỉ tay năm ngón không đụng đến móng tay móng chân gì cả. Trong xã hội mỗi người là một móc xích, ái có vị trí đó hợp với khả năng và kiến thức của mình, mỗi người cống hiến phần giá trị của mình tạo nên một xã hội ổn định.
Qua ngày thứ tư đình công, rác rưởi đã chồng chất lên khắp nơi, mùi hôi thối xông lên không chịu được nhất là những khu apartment vùng Santa Ana và Anaheim.
Một ông cụ 80 tuổi ở Anaheim nói: "Đây là một điều rất không tốt cho những công nhân sở rác đình công trong lúc xứ sở đang bị tai họa khủng bố và còn phải phòng ngừa bị khủng bố tiếp".