"Ai mua bánh mì nóng không" bánh mì mới ra lò nè." Thằng bé bán bánh mì chỉ mặc một chiếc áo rách nát giữa mùa thu lành lạnh, chắc không đủ ấm. Nam dừng lại mua 2 ổ bánh sau khi xuống xe. Thằng bé nhanh nhẩu bọc hai ổ bánh, Nam móc vội hai tờ giấy bạc năm trăm cho thằng bé.
"Khỏi cần thối" Nam chơi sang lần này vì chàng mới đậu vô trường Dược, có tin trúng tuyển, Nam vội mua vé xe về báo tin cho Lệ biết ngay.
Từ bến xe đò về nhà Lệ hôm nay sao dẹp quá, gặp ai Nam cũng chào hỏi, Nam cảm thấy ai ai cũng vui vẻ, tốt bụng.
Vào đến sân nhà Lệ, Nam chậm bước lại, hình như có ai trong phòng khách. Chợt Nam nghe tiếng ba Lệ:
"Tôi đoan chắc với bà là con Lệ không có chi với thăng Nam mô, nó chỉ là thằng mồ côi mồ cút ở cô nhi viện, nó biết thân phân nó, nó không dám trèo cao mô bà"
"Thì tôi cũng hy vong rứa đó, may cũng nhờ thăng Nam mà con Lệ mới đậu hai cái bằng Tú tài, con mình học sao ông cũng biết mà, khi nào thằng Nam nó từ Sai Gòn trở về tôi cho nó vài chục ngàn và nói thẳng cho nó biết, chứ để mỡ gần miệng mèo không hay mô te.à"
Nghe được mấy câu nói như tát nước vào mặt, Nam thấy nặng cả tay chân, đau nhói ở lồng ngực, bụng dạ thắt lại. Hai ổ bánh mì cũng dường như quá nặng muốn tuôt khòi tay Nam.
Nam muốn gặp Lệ đề nói vài câu, nhưng hai đứa chỉ mới mười tám tuổi, tuổi ăn bám cha mẹ, và dễ dàng gì được làm xiêu lòng ba mẹ Lệ, nổi tíếng cổ hũ, chuyện cưới được Lệ cũng không khác nào chuyên hái trăng trên trời.
"Mình phải hy sinh."
Thời gian sẽ làm Lệ quên Nam, và cũng chưa hẳn làm Nam quên Lệ, nhưng Nam phải hy sinh. Miệng Nam tuy nói hy sinh, nhưng hai dòng nước mắt cứ chảy dài trên má.
Hôm nay biển thật yên lặng, Nam đứng trên boong tàu, đại dương vẫn một màu xanh biếc, sóng trắng xóa đánh vào mạn tàu làm nước tung tóe khắp nơi, mặt trời vừa hé dạng ở phương đông, dường như còn ngái ngủ, lười biếng ra khỏi đám mây. Cả mấy đêm nay, Nam không ngủ được, không ăn được, cảm giá đau nhói ở lông ngực lại trở lại với Nam lần thứ hai, sau khi anh được cấp trên cho biết là miền Nam đã lọt vào tay Cọng Sản. Trên tàu nhốn nháo suốt đêm ngày, kẻ quyết định trở về với vợ con, cha mẹ. Kẻ chọn con đường lưu vong. Riêng Nam, anh dù môt thân một mình, xuất thân từ viện mồ côi. nhưng khi quyết đinh vĩnh viễn xa rời quê hương, anh không khỏi bùi ngùi khóc cho thân phận.
Trong cuộc đời anh, Nam chỉ có vài người thân, bà viện trưởng viện mồ côi, soeur Tuyết người thường đến viện mồ côi ủy lạo, Phú bạn cùng cảnh ngộ và Lệ cô học trò cũng là người yêu xa xưa của Nam. Nhưng mà cái làm Nam luyến tiếc nhất vẫn là viện mồ côi, anh đã sống mười mấy năm trời cực khổ, ăn không no, mặc không ấm, đến trưòng thiếu sách, thiếu vởø, bút mực.
Được sự giúp đỡ của Soeur Tuyết và các người hảo tâm khác mà Nam vượt qua bao nhiêu trở ngại. Những người này không cùng máu mủ, không cùng dòng họ, nhưng tắm lòng của họ đối với Nam có lẻ còn nặng hơn núi Thái Sơn.
Thế rồi bọn Nam cũng đến Mỹ, cả một bọn sĩ quan Hải Quân độc thân đều chọn chung một thành phố để tái định cư.
Do định mạng đưa đẩy, Nam vào ở chung một chung cư với Hải, Hòa, Phát. Cả ba anh đều có cấp bậc cao hơn Nam, nhưng họ vui tính, nhậu nhẹt vào mỗi cuối tuần. Các bạn hải quân khác từ các thành phố lân cận tìm đến nhau mồi khi có dịp, vì di tản năm 1975 với tâm hồn " một lần đi là một lần cách biệt" hay là "chiều nay có một người di tản bùồn, nhìn xa xăm về quê hương dấu yêu".
Đã cùng mặc bộ áo nhà binh, nay lại cô đơn ở xứ người, ai cũng là anh em, ai cũng là ruột thịt. Nam không biết nhâu nhẹt nhiều, không biết làm đồ nhậu, nên anh em cho làm cái chân tài xế.
Đa số các bạn định cư vào các tiểu bang Bắc Mỹ, mùa đông nhiều hơn mùa hè, tuyết đóng gần như quanh năm. Được một cái là cái xứ Bắc Mỹ, lòng kỳ thị của người địa phương không sâu xa như các tiểu bang khác, nên cả bọn Hải Quân đều có bồ Mỹ, trừ Nam ra.
Thật ra Nam cũng trắng trẻo, đẹp trai, nhưng con gái Mỹ họ có cái "gu" riêng, những đứa bạn Nam càng vai u thịt bắp như kiểu thằng Vọi, thì mấy cô Mỹ chiếu cố kỹ.
Có lần thằng Lực, tân binh, thấy ông "thầy" Nam không có bồ, nói con bồ Nancy của nó giới thiệu một cô cho Nam, nhưng cô này cũng có cảm tình với thằng vọi Lực hơn, vì Nam trắng quá, không thuộc loại típ Mỹ thích.
Giờ này Hồng đã là vợ Nam, cả hai vợ chồng đều tốt nghiệp đại học, Hồng lại đi làm tiếp tục để Nam học cao hơn. Cô bé Hạnh giờ có chồng con làm việc tai Indiana.
Con cái đã lớn, năm 1997 hai vợ chồng Nam về California thăm bạn bè và anh bạn Nam rủ đi đến cuộc họp mặt đồng hương nhân dịp Tết.
Nửa vòng trái đất, không hẹn mà gặp, Nam thấy lại ba mẹ Lệ, hai ông bà đã già hẳn nhưng nét mặt vẫn không đổi thay. Hai ông bà không thể nào nhận được ra Nam. Có một thiếu phụ ngồi gần ông bà, chắc là Lệ. Lệ cũng đã 45 tuổi rồi.
Thấy lại người xưa, Nam cố né tránh, trong khi Hồng vui vẻ đi chào hỏi từng người một, nàng đứng nói chuyên cả ba mẹ Lệ, Lệ và một ông khác chừng sáu mươi tuổi.
Hồng ngoắt ngoắt Nam tới, nhưng anh giả vờ chăm chú ăn mấy cái bánh bột lọc. Hồng trở lại bàn, trách Nam:
"Mấy thứ này thường ngày anh ăn không tiêu, sao bữa nay lại thích ăn, em gọi anh mãi mà anh không nghe thấy" Chắc là họ làm ngon""
Nàng liến thoắng nói thêm:
"Hai ông bà dễ thương ghê, con rể chỉ nhỏ hơn vài tuổi, làm bác sĩ ở Việt Nam, qua đây hơi trễ, lớn tuổi rồi đành bỏ nghề thôi."
Nam uể oải:
"Thôi ve,à em"
Hồng thật tình:
"Còn sớm quá mà anh, để em đi lấy bánh nậm cho anh nhé""
Nam đứng dậy:
"Thôi mình đi ăn tiết canh vịt."
Ngạc nhiên, Hồng chưa muốn về nhưng chìu chồng, nàng xách bóp theo, nói đùa "Tiết canh heo mới ngon chứ anh""
HỒNG TÂM