Chuyện Vé Số, Trúng Số - Lottery
Tác giả: Hoàng Thân Vinh
Bài số 3047-28347-vb3112310
Tác giả là một cư dân cao niên tại Minnesota, đã góp nhiều bài viết về nước Mỹ giá trị. Bài mới nhất của ông lần này là chuyện mua vé số và trúng số từ Việt Nam tới Mỹ.
***
Trước khi nói về vụ vé số Lottery ở Hoa Kỳ như Power Ball, Mega Million . . . tôi xin được nói về vé số ở Việt Nam trước đã.
Chuyện vé số ở VN
Sau năm 1985 nhà nước cộng sản đổi mới, cho làm ăn buôn bán tương đối dễ dàng, các cửa hàng Hợp Tác Xã cũng xem như làm ăn tự tiêu tự sản. Cậu N., tuổi 30, em ruột người anh em H.O. của tôi, với danh nghĩa cửa hàng trưỡng HTX vay mượn tiền ngân hàng để làn ăn.
Làm ăn thua lỗ, nợ ngân hàng không thanh toán được, đâu chừng 60-70 triệu đồng tương đương 14-15 cây vàng. Sợ sẽ bị bắt truy tố và đi tù mút mùa, N. bỏ cửa hàng trốn lên Saigon. Cậu có ông anh ruột là cựu trung úy chế độ Saigon đi cải tạo về hiện tạm trú ở Saigon. Tìm đến nhà ông anh, thì ông này đi vắng khóa trái cửa. Trong khi chờ đợi trước nhà ông anh, có người bán vé số đi ngang qua, cậu mua vài cặp vé số cầu may, không ngờ được trời ngó lại: N trúng số cá cặp đâu chừng 150 triệu (tính ra lúc đó khoảng chừng hai mươi mấy lượng vàng). Sau khi thanh toán xong mọi nợ nần, cậu cũng còn dư đâu gần một nửa (50-70 triệu). Thật đúng là số trời!
Nói về vé số ở VN thì gần như tỉnh nào cũng đều có phát hành, và phát hành nhiều series. Thường có 2 loại vé 5,000 và 10,000 $VN 1 vé, vé số 5 ngàn đồng có 100,000 ngàn vé số (5 con số) và lô độc đắc thường 125 triệu đồng VN, còn loại vé 10 ngàn đồng có 1 triệu vé số (6 con số) với lô độc đắc 1 tỷ rưởi tiền VN (tương đương chừng 76 ngàn USD), nếu mua vé cặp (20 vé số giống nhau) mà trúng độc đắc 1,5 tỷ X 20 vé = 30 tỷ đồng VN (tương đương 1 triệu rưỡi dollar).
Cơ quan phát hành vé số nếu tính vé số loại 10 ngàn $VN 1 vé số (có 1 triệu vé số, tức 6 con số), tiền bán sẽ được sẽ là 10 tỷ $VN, nhưng cơ quan phát hành chỉ thu được 80% tức 8 tỷ $VN, còn 2 tỷ $VN là vô túi các cấp trung gian thầu mua bán vé số, người bán trực tiếp cuối cùng, tức những người bán dạo, hay bán ở những bàn bán vé số cố định lời chừng 10% trên mỗi vé bán ra.
Việc bán vé số này cũng nuôi sống rất nhiều người nghèo đói không có công ăn việc làm, trong đó đa phần là các trẻ em, người tàn tật, thương phế binh vv. . .(mỗi người 1 ngày bán được 50 vé loại 10 ngàn $VN 1 vé số, cũng lời được mỗi vé 1 ngàn đồng, mỗi ngày kiếm được 50 ngàn $VN = 2,5 USD).
Riêng cơ quan phát hành vé số lời chừng 20% tức 2 tỷ $VN cho 1 serie X 20 series = 40 tỷ $VN (tương đương 2 triệu dollar X 4 tuần/tháng = 8 triệu $USD tiền lời trong 1 tháng cho cấp tỉnh hay thành phố, như vậy trong 1 năm 12 tháng, tiền lời từ vé số gần cả 100 triệu USD), đó là những thành phố lớn như TP/HCM (Saigon), còn những tỉnh khác có thể phát hành ít series hơn nên số lời ít hơn theo tỷ lệ phát hành vé số.
Lúc còn ở VN nhiều lúc tôi cũng mua cả 20-30 vé số một kỳ, và dù lúc đó chỉ với loại serie có 5 con số, nhưng hình như tôi cũng chưa bao giờ được trúng 3 con số cuối, nhưng trúng 2 con số cuối (tức số trúng nhỏ nhất) thì có trúng nhiều lần!
Vé số tại Mỹ
Còn vè số ở Hoa Kỳ ra sao" Ngoài Lottery Powerball, hàng tuần mở số vào 2 ngày chiều tối thứ 4 và chiều tối thứ 7, còn Mega Million, mở số vào chiều tối 2 ngày thứ 3 và thứ 6 hàng tuần.
Vì là vé số tự người mua chọn số hoặc máy tự chọn số (quick pick), khởi sự (start) Powerball chỉ từ 20 trịệu USD, hay Lottery Mega Million, khởi sự trúng từ 12 triệu USD, nhưng nhiều khi cả 5-7 tuần lễ không có người nào trúng độc đắc "Jackpot", nên số tiền cứ dồn lên cao dần, có những lúc nó lên cao tới hơn 350 triệu $USD, vé số chỉ giá 1 $USD cho 1 số, tại sao lại khó trúng quá như vậy" Chẳng qua là vì tỷ lệ may mắn trúng độc đắc "Jackpot" của Powerball chỉ là 1/195 triệu (1/195,249,054), hay như Mega Million khả năng may mắn là 1/175 triệu (1/175,711,536), cho dù có lần nào đó số người mua lên tới cả 150 triệu vé số, nhưng không có ai trúng vẫn là thường, vì số jackpot có thể rơi vào trong những số còn lại không có người mua!
Số Powerball bao gồm 5 trái banh trắng mang từ số 1 đến số 59 và 1 trái banh đỏ (powerball) mang từ số 1 đến số 39. Khi xổ số 59 trái banh trắng mỗi trái banh mang số 1 cho tới trái cuối cùng mang số 59, được bỏ chung trong 1 quả cầu tròn lớn, quay vòng tròn trộn lẫn đều nhau, rồi bấm cho ra 1 trái banh, lần lược như thế 5 lần sẽ cho ra 5 trái banh, mang các số khác nhau. Lần thứ 2 thì 39 trái banh đỏ, mỗi trái mang từ số 1 đến trái banh cuối mang số 39 được cho vào 1 lồng khác, rồi cũng quay đều và lần này chỉ cho ra 1 trái banh duy nhất (số của trái banh đỏ đó gọi là số Powerball).
Nếu vé số mua trúng ăn khớp với 5 trái banh trắng, và số Powerball trùng với trái banh đỏ, được gọi là trúng thưỡng độc đắc (Jackpot). Vậy ngoài lô trúng độc đắc Jackpot, còn có những lô trúng an ủi nào khác không" Nếu trúng số 5 trái banh thì phải phân ra 2 trường hợp đó là: trường hợp: 1/ nếu trúng cả 5 số trắng được thưởng 200 ngàn $USD, tỷ lệ trúng này là gần 1/5 triệu (1/5,138,133), trường hợp; 2/ là như trúng 4 trái banh trắng và 1 trái banh đỏ thì được thưởng 10 ngàn $USD. (tỷ lệ trúng này là 1/723,144). Còn như trúng 4 số thì sao" Bất luận là 4 số trắng hay 3 số trắng và 1 số đỏ thì chỉ được thưởng có $100 USD mà thôi (cách nay hơn 6 năm tác giả đã được trúng 4 số và đã được thưởng có $100, còn tôi có một người bạn quen là ông Chức từng sửa nhà cho tôi cách đây 7 năm đã trúng 5 số gồm 4 số trắng và 1 đỏ (powerball) thời đó chỉ được thưởng có $5,000. (Có một tí khác với Powerball là bên Mega Millions chỉ trúng 5 số trắng không thôi được thưỡng tới 250 ngàn USD, tỷ số may mắn là 1/3,904,701).
Một điều đặc biệt là nếu có 2 hay 3 người cùng trúng chung số Jackpot, thì tiền thưởng số trúng độc đắc đó được chia cho 2 hay 3 người đó! Số tiền ước chừng trúng độc đắc đó được chia ra lãnh đều bằng nhau trong vòng 25-30 năm (ví dụ trúng 300 triệu chia ra 25 năm, mỗi năm lãnh 12 triệu và phải đóng thuế cho chính phủ theo qui định của nhà nước, còn như người trúng muốn lảnh tiền ngay một lần, mà không muốn lãnh trong 25-30 năm cũng được, số tiền lãnh ngay 1 lần (lump sum) tính ra chỉ gần bằng 49% (tức theo số trúng 300 triệu nói trên, lãnh tiền tươi "cash money" là 300 triệu X 48,7 % = 146,1 triệu, đó là tiền chưa đóng thuế, đóng thuế rồi "chừng 33-35%" thì còn lại chừng 95-98 triệu).
Khi mua vé số ở Mỹ, dù biết rằng rất khó trúng, nhưng khi vé số lên số tiền lớn từ 70-80 triệu trở lên thì người mua vé số càng tăng cao! Dẫu cho mọi người ai cũng biết rằng chỉ cần trúng vài triệu là đã thay đổi cả cuộc đời con người rồi, như một người tốt nghiệp 4 năm học đại học phần đông ra làm việc mỗi năm 45-60 ngàn đồng, sau 30 năm làm việc khi về già chưa chắc đã có 1 triệu đồng tiền dư trong tay (bao gồm tất cả tài sản qui ra bằng tiền, kể cả cái nhà mà mình đang ở).
Tôi nghỉ rằng có trời cho thì may ra mới trúng số! Nhưng nếu chúng ta nhất quyết không chịu mua vé số (không mở cửa tạo cơ hội thì dù trời có thương mà cho, chúng ta cũng đâu có được trúng số!).
Những lúc vé số trúng lên cao tôi thường mua cả 5-10$, dĩ nhiên mua nhiều vé số tính theo toán học, tỷ lệ trúng sẽ được nhiều hơn là lẽ dĩ nhiên thôi, tuy có người vẫn hay nói, nếu trời cho thì dù mua $1 vẫn trúng như thường (đọc báo thấy trong 1 nhà giữ trẻ hay mẫu giáo gì đó, mỗi người chỉ góp có 25 cent "quarter" 16 người có 4 đồng mua 4 vé số thế mà họ được trúng độc đắc khi đó cả 80 triệu đồng chia nhau cho 16 người).
Ngày nay gần như tiểu bang nào cũng bán cùng lúc 2 loại vé số Powerball và Mega Million. Và vì tỷ lệ khó trúng Jackpot tương đối gần bằng nhau trong 2 loại trên, nên người mua thường chọn loại nào có số trúng cao nhất.
Người VN mình thỉnh thoảng cũng thấy trúng số được đăng tên lên báo chí Việt ngữ! Để cho lạc quan và yêu đời chúng tôi nghỉ mua vé số một vài đồng cho vui, thật ra vài đồng bạc lẻ mà mua được niềm vui và niềm hy vọng thì cũng quá rẻ và đáng lắm chứ, nhưng tôi cũng khuyên mọi người đừng bao giờ ham mua vé số như một người ham mê đánh bạc, vì nếu như thế tuyệt đối là không tốt một chút nào cả!
Trong 2 loại vé số nói trên, có thể nói vì do tính tham lam gần như khi số trúng dưới 50 triệu đồng tôi không mua bao giờ cả, nhưng đợi cho giải thưởng số trúng lên tới 3 con số, nghĩa là từ 100 triệu trở lên thì tôi lại mua nhiều vé, thường là từ 5-10 đồng, tại sao biết rằng chỉ cần 1-2 triệu đồng là chúng ta có thể sống suốt đời, một cách sung túc không phải lo lắng gì trong cuộc sống nửa cả! Thế nhưng tại sao tôi chỉ chờ khi nào vé số lên tới trên 50-70 triệu tôi mới ham mua vé số, chẳng qua vì nghỉ cách thức trúng đều khó như nhau, lại nửa chỉ bỏ ra mỗi vé có 1 đồng, tại sao không đợi số tiền lên thật cao mới mua, lại nửa mua số dĩ nhiên rất khó trúng, cho nên càng ít mua chừng nào thì càng đở mất tiền chứ sao!
Sau đây xin được ghi ra một số trường hợp cụ thể của những người đã trúng số Powerball jackpot:
Ởû tiểu bang Nebraska, ngày 19/2 số trúng lên tới 365 triệu, vé này được mua ở cửa hàng U-Stop thành phố Lincoln, và chỉ 1 vé được trúng, nhưng vé số này có tới 8 người hùn lại mua chung, (mỗi người hùn 5 đồng mua 40 vé số) trong đó có 2 người Việt Nam, anh Đào Văn Quang 56 tuổi, và anh Trần N. Dũng lai Mỹ (mẹ Việt bố người Mỹ) 34 tuổi, 8 người này đều làm trong dây chuyền đóng gói thịt ConAgra. Số tiền này nếu muốn lãnh đủ thì phải chia ra lãnh trong vòng 30 năm, 8 người họ lại đồng ý lãnh một lần ngay bằng tiền mặt để chia đều cho nhau. Số tiền được lãnh ngay là 177,3 triệu USD (tính ra lãnh ngay tiền mặt chỉ gần bằng 49%), chia đều ra mỗi người đ ược 22,16 triệu (chưa đóng thuế). Sau khi đóng thuế rồi, mỗi người được15,5 triệu USD tiền tươi (cash money)!
Ngoài 2 người gốc VN nói trên, còn có 1 thanh niên anh Alain Maboussou 26 tuổi gốc Congo, như vậy là 3/8 người là nhập cư, còn 5 người kia là người Mỹ chính gốc! (Việc thông báo trúng số này đã diễn ra trong cuộc họp báo ở khách sạn Cornhusker thành phố Lincoln, và chính Dũng đã thay mặt để đi mua 40 vé số, trong đó có vé trúng độc đắc nói trên).
Vé số Powerball chơi tại 28 tiểu bang, District of Columbia và US Virgin Islands, kỷ lục trước đây thuộc về giải Big Game trị giá 363 triệu USD, 2 người trúng số ở Illinois và Michigan năm 2000, kỷ lục hồi tháng 10 năm ngoái là 340 triệu USD, người trúng là một gia đình ở tiểu bang Oregon.
Một chuyện khác, đó là cặp vợ chồng người Việt trúng qua hãng xổ số Oregon 15,4 triệu USD, là Hạnh Lý và Chính Liêu sống tại thành phố Happy Valley tiểu bang OR đã mua 6 dollar vé số vào hôm 13/9. Họ là 1 trong 10 người thắng giải thưởng lớn nhất từ trước đến nay của Megabucks. H vợ chồng này, đã phối hợp bằng 2 cách lãnh giải thưởng, 1/2 lãnh ngay và 1/2 còn lại lãnh dài hạn. Chị Hạnh lãnh trong vòng 25 năm, mỗi năm nhận 206,360 dollar, còn anh Chính nhận 2,58 triệu USD tiền mặt sau khi phải trừ các khoản thuế phải đóng góp.
Một chuyện trúng số khác trong tháng 10/2010 ở Vancouver Canada của cặp đồng tính luyến ái Nam. Cặp này chung sống với nhau đã gần 30 năm qua, trúng Lotto Max 50 triệu dollar, ông Kurt Blanchette Ebert (63 tuổi) và ông Claude (52 tuổi), họ cho biết quyết định sẽ mua 1 căn nhà trong khu vực đắt tiền ở Vancouver.
Đặc biệt nhất là 1 cặp vợ chồng già khác được báo Halifax Chronicle Herald loan báo hồi cuối tháng 10/2010. Cụ ông Allen Large năm nay 75 tuổi, cụ bà Violet Large 78 tuổi. Hai ông bà đã lấy nhau được 35 năm. Cụ ông Allen từng trải qua 30 năm làm thợ hàn ở tỉnh bang Ontario Canada. Sau khi về hưu ông bà chuyển về sống ở tỉnh bang Nova Scotia quê hương của ông. Cụ bà hiện đang được hóa trị chữa bệnh ung thư.
Vào tháng 7/2010, hai cụ đã trúng lô độc đắc 649 với số tiền lên tới 11,3 triệu dollar, từ đó đến nay 2 cụ gần như đã quyên tặng hết số tiền trúng thưởng cho các hội từ thiện tới 98% số tiền trúng thưỡng. Cụ ông Allen cho biết họ chỉ giữ lại 2%, (hai phần trăm), tức chỉ khoảng 200 ngàn USD, phòng khi đau yếu hữu sự mà thôi!
Báo chí tiếp xúc và loan báo về nghĩa cử cao đẹp của 2 vợ chồng già cả này đã khiến nhiều người khắp nơi trên thế giới cảm động! Trả lời báo chí phỏng vấn, cụ Allen đã ngẹn ngào cho biết là số tiền trúng thưỡng chẳng có nghĩa gì cả, khi hai ông bà vẫn có bên nhau! Ngồi cạnh chồng, bà Violet cũng nói thêm là tiền bạc chẳng đem lại hạnh phúc hay sức khoẻ!
Biết được nghĩa cử của 2 ông bà Allen và Violet nói trên, chúng tôi vô cùng khâm phục. Mong rằng những người khác, được trời thương mà cho trúng số độc đắc, hãy hào hiệp cho đi chừng 20% số tiền thưỡng cũng đã là quý hóa lắm rồi!
Hoàng Thân Vinh
