Tác giả Duy Nhân, hiện sống tại Chicago, đã được trao tặng giải thưởng Viết Về Nước Mỹ năm trước và vẫn liên tiếp góp thêm những bài mới, ghi lại nhiều kinh nghiệm và suy nghĩ trên đất Mỹ của một cưu sĩ quan, cựu tù nhân Cộng sản. Bài viết mới nhất của ông lần này là chuyện các cử tri gốc Việt sôi nổi tranh luận về bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ.
*
Gần như là thông lệ, hễ thứ bảy nào sở làm tôi không bắt làm thêm (over time) và ở nhà cũng chẳng bận việc gì thì hai ông, Hai Sơn và Sáu Thủy thường rủ nhau đến nhà tôi chơi. Ông HO và Ông ODP đó mà.
Ngoài chuyện trò, ăn uống, nhậu nhẹt chút đỉnh, hai ông thích đến nhà tôi cũng vì tánh mê đánh cờ. Không phải là cờ tướng mà mấy ông bạn gìa chúng ta thường hay chơi ở tiệm hớt tóc, trong quán cà phê, hay ở vĩa hè, góc phố đâu. Đây là cờ vua, còn gọi là cờ quốc tế, một loại cờ tướng ( chess) của Mỹ. Loại cờ nầy hai ông học được hồi quân đội Mỹ còn ở Việt Nam. Còn tôi thì mới biết sau nầy khi mấy ông '' Cách mạng ''vào họ phổ biến trong giới trẻ. Họ thuộc trường phái cờ Liên Xô. Mà Liên Xô đã nhiều lần vô địch thế giớI với những kỳ thủ nỗI tiếng như Karpov, Kasparov... Mỹ cũng vô địch thế giới một lần vớI Bobby Fischer, lúc đó thắng Boris Spassky của Liên xô năm 1972, một trận đãu đi vào lịch sử thể thao và chánh trị thế giới trong thờI kỳ còn chiến tranh lạnh, một bên là Tư bản, một bên là Cộng sản. Tôi thì xem con tôi thi đãu hoài nên nhập tâm hồi nào cũng không biết.
Cờ tướng đã hấp dẫn, cờ vua còn hấp dẫn hơn vì nước đi của nó rất đa dạng, phong phú mà cơ hộI để ăn thua nhau cũng nhiều hơn, quyết liệt hơn. NộI khai cuộc cũng có vài trăm kiểu, mỗI kiểu có mấy chục thế biến. Nếu ông Tướng trong cờ tướng chỉ có thể né qua né lại trong ô vuông nhỏ hẹp tù túng để tránh nước chiếu của đối phương thì ông Vua trong cờ Vua có thể xuất chinh sang tận đất địch tấn công đối phương. Con chốt có giá trị thấp nhất trong bàn cờ vậy mà khi cờ tàn lại có khả năng biến thành hoàng hậu là quân cờ có gía trị cao nhất, nếu được phong cấp. Hai Sơn và Sáu Thủy cùng là phe ta, vậy mà khi nào sáp trận cũng làm nên bão tố!
Khi hai ông đến, tôi bưng ra một bình trà nóng, mấy cái tách và nói, hai ông cứ ngồi uống trà, nói chuyện, lấy bàn cờ ra chơi đi. Tôi bận việc ở nhà sau một chút. Khi Bà Xã đi chợ về mình sẽ làm cái gì đó nhậu lai rai.
Thời gian yên lặng trôi qua chừng nửa giờ thì tôi nghe có tiếng động lạ, hình như là tiếng đập tay xuống bàn. Tôi chạy lên thì thấy Ông hai Sơn mặt đỏ bừng bừng còn Ông Sáu Thủy thì mặt tái mét. Một tách trà đã uống cạn còn một tách thì đổ tung tóe ra bàn. Vậy là, vì một nước cờ mà bão tố đã nổi lên. Tôi đoán như thế và liếc nhìn bàn cờ : một bên còn hoàng hậu, một bên còn hai xe, chốt thì bằng nhau, mỗi bên còn hai con, tuy một bên có dâng cao hơn, chiếm không gian nhiều hơn nhưng chẳng làm gì được. Ván cờ ở thế hòa, đâu có gì gay cấn đến đổi...Trong lúc tôi ngạc nhiên không biết chuyện gì đã xãy ra thì Hai Sơn lên tiếng :
- Ông Nhân này, không biết nghĩ sao mà Cha Sáu Thủy chả lại đi binh Ông thượng nghị sĩ John Kerry, một tên tai sai Cộng sản và phản chiến có hạng, Ông nghĩ có tức không"
Ông nói mà cái mặt ông hầm hầm, cái đầu ông gật gật chứng tỏ ông còn đang rất nóng nãi. Vậy là đã rõ. Hai ông bạn đãu cờ bất phân thắng bại, bắt tay nhau hòa rồi chuyển sang đãu lý, cãi nhau về cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ vào ngày 2 tháng 11 năm nay đây mà. Và chính Hai sơn là ngườI đập bàn chứ không phải Sáu Thủy. Còn ai trồng khoai đất nầy!
Vậy là tôi phải ngồi xuống chứng kiến và làm trọng tài bất đắc dĩ cho hai ông đãu lý, cũng như những lần hai ông đãu trí trên bàn cờ, tôi cũng làm trọng tài vậy mà. Ý tôi muốn hạ thấp nhiệt độ, bớt đi sự căng thẳng giữa hai người, bèn nói :
- Ông George W. Bush và John Kerry cùng là phe ta nhưng là hai đối thủ của hai đảng đối lập đang đãu đá, tranh giành nhau làm chủ toà bạch ốc trong bốn năm tớI, còn chúng ta giờ đã trở thành công dân Mỹ, có quyền ủng hộ ứng cử viên mà mình yêu thích bằng lá phiếu của mình. Nếu như không bình tỉnh trong khi bày tỏ lập trường có thể đi tớI chỗ mất đoàn kết, lại làm trò cườI cho thiên hạ thì... không ra làm sao cả.
Sáu Thủy từ hồi nào tới giờ có tiếng là trầm tính, ôn hòa, nghe tôi nói thế, liền phát biểu đồng tình :
- Nói như ông Nhân thì tôi chịu, chứ tôi thấy Hai Sơn sao cực đoan quá. Nếu nói Ông Kerry phản chiến thì tôi đồng ý chứ nói ông ta là tai sai Cộng sản thì khó nghe quá. Mà nghe không lọt lỗ tai thì phải cãi thôi. Ông Kerry đã từng sang Việt Nam chiến đãu chống Cộng sản, sau đó ổng phản chiến thì ổng cũng có cái lý của ổng.
Hai Sơn vẫn gay gắt , khó chịu :
- Đã phản chiến theo cái đám thiểu số dân Mỹ hèn nhác, đám dân còn mang mặc cảm tự ti Việt Nam syndrome đối vớI bè lũ Việt Cộng năm xưa. Đã vậy, còn trơ trẽn đứng chụp hình chung vớI nàng ca sĩ Jane Fonda một con vẹm cái mà các cựu chiến binh Hoa Kỳ không bao giờ tha thứ. Lúc còn chiến tranh Việt Nam, không có trách nhiệm cũng sang tận Paris đi đêm vớI Thị Bình, không chừng cũng dám ngủ đêm vớI y thị lắm. Bây giờ đang làm chủ tịch ngoại giao thựơng viện, ăn tiền chánh phủ, ăn tiền nhân dân, hà cớ gì lại đi tớI đi lui ngoài Hà NộI đến 27 lần" Sau khi đi nhận chỉ thị của kẻ cựu thù, của tập đoàn Bắc bộ phủ quay về Hoa Thịnh Đốn thì ngăn chận, không đưa dự luật nhân quyền HR 2833 ra thảo luận, mặc dầu đã đựơc Hạ viện biểu quyết chấp thuận vớI đa số tuyệt đối 410 trên 1. Như vậy, không là tai sai chứ là gì" Còn vấn đề phản chiến của Kerry, Ông giải thích ra sao" Ông nói tôi nghe coi
Sáu Thủy không thèm nhìn vào cái mặt đang gầm gừ của Hai Sơn, mà nhìn vào bức tường đối diện:
-Theo tôi, sau khi nhập ngủ, làm xong nhiệm vụ ở Việt Nam trở về, thấy cuộc chiến Việt Nam không có lợi cho nước Mỹ nên Kerry xuống đường đòi rút quân, đòi chấm dứt chiến tranh. Cũng như Mc Namara, cựu bộ trưởng quốc phòng, ngườI chỉ huy bộ máy chiến tranh của Mỹ ở Việt Nam, ngườI chủ trương dựng lên hàng rào điện tử để bảo vệ Việt Nam Cộng hòa đó, sau khi chiến tranh chấm dứt cũng nhận thấy rằng đó là cuộc chiến không cần thiết, còn Henry Kissinger, cựu Bộ trưởng ngoại giao và cố vấn an ninh cho Tổng thống, người chủ trương ném bom nguyên tử cở nhỏ ra Bắc Việt, sau nầy viết hồi ký tự thú cuộc chiến Việt Nam cũng chẳng phải là điều danh dự cho nước Mỹ đó sao"
Hai Sơn lắc đầu :
- Việt cộng mà nghe được lập luận nầy của ông chắc chúng phải ăn năn sám hối về việc đã bắt ông đi học tập cải tạo mút chỉ cà tha sau năm 75, mà phong cho ông chức sứ gỉa hòa hợp hòa giải dân tộc quá. Ông đưa toàn lũ ăn hại ra để biện minh cho Kerry mà nghe được. Sao không đưa Ông Tổng Thống trốn lính Bill Cliton ra luôn cho đủ bộ.. tam sên. Nếu Kerry nói cuộc chiến ở Việt Nam mà ông tham gia là sai lầm thì tại sao ông không vứt hết mẹ nó đi mấy cái huân chương mà ngườI ta đã bừa bãi trao cho ông. Ngược lại ông còn bo bo ôm chặt nó như một thành tích anh hùng để quảng cáo trong cuộc chiến giành ghế Tổng Thống từ tay Ông Bush. Còn nữa, mới đây ông thừa nhận Saddam Hussein là mối đe dọa, ông bỏ thăm chấp thuận cho Ông Bush đánh Iraq nhưng nay ra tranh cử thì lại chống đối, lên án Bush. Điều đó chứng tỏ Kerry chỉ là kẻ mị dân, kẻ tráo trở, kẻ sớm đầu tối đánh, kẻ..kẻ..mà ngườI Mỹ gọI là flip flop, nếu lên làm Tổng Thống thì cũng chỉ đi đến đầu hàng khủng bố sớm thôi, cũng như trước đây đã đầu hàng Việt Cộng vậy.
Sáu Thuỷ cười mai mỉa :
- Nếu nói về chữ tín (credibility ) thì Bush có hơn gì Kerry. Lấy cớ Saddam Hussein tàn trử vũ khí hóa học, vũ khí tàn sát tập thể để tấn công Iraq. Khi chiếm được Iraq rồi tìm đỏ con mắt cũng chẳng thấy đâu. Điều nầy chứng tỏ Ông Bush chỉ có tài nói dối, lừa gạt thế giớI, lừa gạt nhân dân để được việc. Tôi hỏi, Ông Bush muốn chế ngự thế giớI hay muốn kiểm soát tài nguyên Trung Đông mà để cho mỗI ngày, chiến sĩ ta phải hy sinh, đối diện vớI các tay đánh bom quyết tử cực kỳ nguy hiểm. Vậy mà Bush vẫn ngoan cố theo đuổI chính sách sai lầm không lối thoát, mặc cho thế giớI phản đối và nhân dân trong nước lên án...vì nền an ninh thế giớI và trong nước không cải tiến mà còn tồi tệ hơn, không khéo thì lại cũng sa lầy như ở Việt Nam thôi.
Dùng lý do mà Bush nêu ra để đánh Iraq, chống lại Bush, Sáu Thuỷ đã dùng gậy Bush đập lưng Bush, một chiến thuật độc còn hơn thịt vịt, chứng tỏ Sáu Thủy cũng chẳng phải tay vừa ! Nhưng Hai Sơn vẫn tỏ ra không phải là tay mơ :
- Cái bóng ma Việt Cộng mà ông đưa ra chỉ có thể hù dọa những kẻ yếu bóng vía chứ đừng hòng hâm dọa một cowboy miền viễn Tây có tầm cở như Bush. Cứ cho rằng sự đánh giá khả năng chiếm giử vũ khí giết ngườI hàng loạt của Iraq của tình báo Mỹ là dở đi. Vấn đề quan trọng cần phải xác định là việc đánh Iraq để tiêu diệt chế độ độc tài vô luân của Hussein có cần thiết hay không, cũng như tiêu diệt chế độ Taliban ở Afganistan có chánh nghĩa hay không và ảnh hưởng như thế nào đối vớI nền an ninh nước Mỹ và nhân dân Mỹ mà bất cứ một vị Tổng Thống nào khi lên nhậm chức cũng phải tuyên thệ bảo vệ. Ngoài ra cũng cần phải chấm dứt trò khủng bố và sự xung đột của tụi Hồi giáo cực đoan vớI nước Mỹ và thế giớI Tây phương mà phương pháp duy nhất là xử dụng vũ lực. Ngoài Tổng Thống Bush ra, ai có thể làm được điều đó " Chẳng lẽ bầu cho Kerry lên làm Tổng thống để ông đầu hàng tụi Hồi giáo " Ông có biết Kerry trong 18 năm ở thượng viện đã 350 lần biểu quyết cắt ngân sách quốc phòng, cũng chính Kerry đã đệ nạp dự luật cắt giảm ngân sách của các cơ quan tình báo Hoa Kỳ đến 1.5 tỷ đô la giữa lúc Hoa kỳ đang phải đối đầu vớI chiến tranh khủng bố thì hành động đó có nghĩa gì nếu không phải là phản quốc, phản bộI lại các chiến sĩ ngày đên chiến đãu ở các mặt trận chống khủng bố"
Hai Sơn ngừng lại để xem phản ứng của Sáu Thủy ra sao. Sáu Thủy vẫn không nói gì. Tôi rót trà ra tách, nói mấy ông hãy nghỉ giải lao một chút. Xong, Hai Sơn, nói :
- Còn về chánh sách đối ngoại của Hoa kỳ ông không biết hay vả vờ không biết "
- Bây giờ thì ông nhục mạ tôi đó à " Vừa phải thôi chứ ông! Sáu Thủy phản ứng.
Hai Sơn:
- Tôi không nhục mạ ông. Nhưng tôi muốn nhắc lại để ông nhớ cuộc đổ bộ Normandy hồi đệ nhị thế chiến đã hy sinh hàng trăm ngàn thanh niên Mỹ chỉ trong vòng 24 tiếng đồng hồ mà tại sao phe dân chủ không tỏ lòng thương tiếc, không đếm xác lính hàng ngày, không mạt sát Tổng Thống Roosevelt như mạt sát Tổng Thống Bush hiện nay. Thế thì công lý để ở đâu " Chế độ khủng bố ở A Phú Hản cũng như chế độ độc tài vô luân ở Iraq đã biến mất không những chỉ đem lại ánh sáng văn minh, Tự do, Dân chủ cho hai nước nầy mà còn gây ảnh hưởng dây chuyền rất tốt cho các nước Hồi giáo xung quanh và trên thế giới. Tên trùm khủng bố Gadhafi của xứ Lybia đâu phải khi không mà lên tiếng xin đầu hàng trước thế lực Mỹ, công khai mờI Mỹ vào kiểm soát, thủ tiêu dùm chương trình chế tạo vũ khí sinh học tập thể. Pakistan trước đây là tay đở đầu ghê gớm của bọn Taliban nay cũng trở thành đồng minh thân thiết nhất của Mỹ và chịu nói chuyện sống chung hòa bình vớI Ấn Độ mà từ trước đến nay là thù địch. Còn xứ Hồi giáo quá khích Iran nằm giữa hai nước A Phú Hản và Iraq trong vòng ảnh hưởng của Mỹ nay cũng rét, bèn mở cửa cho Liên Hiệp Quốc vào điều tra chương trình chế tạo bom nguyên tử. Những điều đó chỉ xãy ra trong vòng ba năm sau biến cố 9-11. Ai có thể làm được điều kỳ diệu đó ngoài tài lảnh đạo anh minh và chiến thuật cứng rắn, preemptive action của Tổng Thống Bush. Buồn cườI thay, lại bị đảng Dân chủ và Kerry phủ nhận, trong khi thế giớI lại hoan nghênh.
Thật là lý thú. Hai Sơn tánh tình bộc trực mà lại sâu sắc. Hắn tỏ ra thuộc lịch sử và nắm vững tình hình thế giớI nữa. Còn Saú Thủy nghĩ gì, tôi không biết. Bất ngờ hắn lên tiếng, chuyển đề tài :
- Văn phòng ngân sách quốc hội đã dự đoán thiếu hụt ngân sách năm 2004 là 521 tỷ đô la và trong mườI năm tớI là 2.750 ngàn tỷ. Trong 3 năm cầm quyền của chánh quyền Bush, tỉ lệ thất nghiệp đã tăng từ 4 % lên đến điểm cao nhất là 6.4 % vớI khoảng 2.8 triệu job biến mất trên thị trường lao động trong nước và chảy máu ra nước ngoài như Mexico, Trung quốc, Ấn Độ...
Đây mớI là độc chiêu mà Sáu Thủy giáng vào đúng huyệt điểm của Tổng Thống Bush trên mặt trận kinh tế. Vẫn tỏ ra là tay bản lĩnh, Hai Sơn đáp :
- Từ tháng 3 năm 2000, tức một năm trước khi ông Bush lên làm Tổng Thống thì kinh tế đã bắt đầu suy trầm do sự đầu tư vào các ngành kinh tế siêu kỹ thuật bị tan vỡ, kéo theo các ngành khác nhưng từ tháng 7 năm 2003 kinh tế Mỹ bắt đầu phục hồi , chỉ số phát triển GDP có lúc lên đến 8.2 % là con số phát triển cao nhất từ năm 1984. Kinh tế đã phục hồi đáng kể mà thị trường lao động phục hồi chậm nghe thì có vẻ nghịch lý nhưng điều nầy hoàn toàn có thể giải thích được. Thứ nhất, nhờ vào kết quả tiến bộ tin học được sử dụng và khai thác tốt nên số công nhân cần thiết để sản xuất một sản phẩm phải giảm đi. Trước mắt thì tạo nguy cơ thất nghiệp nhưng về lâu dài thì có lợI cho nền kinh tế thôi. Vấn đề nầy có liên hệ đến vấn đề năng suất. Khi năng suất của từng cá nhân tăng thì ngườI ta đâu cần nhiều công nhân. Các nhà nghiên cứu cho biết, khi năng suất tăng 1% có thể làm giảm bớt đi 1.3 triệu việc làm. Hiện nay năng suất tăng từ 3 đến 4% mỗI năm, chúng ta có thể tính được, theo công thức, số lao động dôi ra là bao nhiêu. Trong nền kinh tế mà năng suất tăng là điều đáng mừng chứ không phải đáng lo vì xã hộI thêm lợI nhuận, lạm phát giảm, các nhà tư bản, nhà đầu tư được hưởng lợI trước hết,thực tế cho thấy trong 2 năm gần đây, lợI nhuận của các công ty đã tăng 19 %, chắc chắn họ sẽ đầu tư thêm, thu hút thêm lao động. Tỉ lệ thất nghiệp hiện nay là 5.7%, chắc chắn sẽ giảm trong thờI gian tới. Thống kê cho thấy chi phí các công ty đóng bảo hiểm sức khỏe cho công nhân tăng 10. 5 % là chỉ số tăng cao hơn bất cứ chỉ số nào của ngành kinh tế. Do đó, các công ty có khuynh hướng tận dụng các công nhân hiện hữu, trả thêm giờ phụ trộI để tăng sản lượng chứ không mướn thêm người. Thật ra, công nhân có chế độ bảo hiểm y tế tốt là điều đáng mừng. Chủ xí nghiệp dè dặc trong việc mướn thêm công nhân cũng chỉ là bước đầu của nền kinh tế đang phục hồi. Trong tương lai, khi nền sản xuất đòi hỏi, họ phải tuyển thêm công nhân thôi, hơn nữa, luật lao động cũng không cho phép một công nhân làm vượt mức giờ lao động tối đa nào đó.
DUY NHÂN